BUITEN
Tobruk-
bunkertjes
uitGoes
9
m
Onbekend is het
krekengebied rond
Ouwerkerk zeker niet.
Dagelijks komen
busladingen vol mensen
een kijkje nemen naar de
littekens van de Ramp,
die aan de Weg van de
Buitenlandse Pers nog
altijd zichtbaar zijn. Zo
druk als bij het
Watersnoodmuseum, zo
rustig is het in de polder.
i et medewerking van
Rijkswaterstaat, Wa
terschap Scheldestro-
men, Bureau Zeewe-
I ringen en onderne
mers is het gebied rondom het mu
seum de laatste jaren aantrekkelijker
gemaakt voor het publiek. Informa
tiepanelen vertellen over de Ramp en
D Af entoe
schitterende
doorkijkjes
over het water
de flora en fauna. Parkeren doen we
bij het Watersnoodmuseum. In een
zomers weekend is het daar zoeken
naar een plekje. Tussen de caissons
door lopen we naar de Oosterschel-
dedijk, waar een buitendijks pad is
aangelegd. Daar maken fietsers en
wandelaars gretig gebruik van. Op
deze plek start een route van krap 9
kilometer. Die is aangeduid met rode
paaltjes.
Zeehonden
Buitendijks heb je een prachtig uit
zicht over de Oosterschelde. Als je ge
luk hebt, zie je er bruinvissen zwem
men. En op de zandplaat ligt het op
een zonnige dag vol zeehonden. Te
gen de dijk ligt een proefVak met vijf
tien verschillende soorten dijkbekle-
ding die door de jaren heen zijn ge
bruikt om het achterliggende land te
beschermen. Kort nadat de dijk een
knik maakt, lopen we die af en steken
de Nieuwendijk over. Via een bosje
lopen we het krekengebied in. Dat is
ontstaan als gevolg van het breken
van de dijken in 1953. Het pad is goed
toegankelijk, met af en toe schitte
rende doorkijkjes over het water. Ide
aal om te vissen.
Het tweede deel langs de kreek,
vanaf de Stelweg zuidwaarts, is een
stuk smaller. Staatsbosbeheer heeft
een pad gebaand door het riet en het
hoge gras. Hier waan je je even weg
van de wereld. Het land met aardap
pels ligt hoger, waardoor je beschut
loopt. En in de verte doemt het kerk
torentje van Ouwerkerk op. Daar
kronkelt het paadje, om de kreek,
heen. Via de Baalpapenweg passeren
we even later camping 't Sluitgat en
De Kreekoever. In Ouwerkerk over
heerst rust. Geen winkels, geen
school. Alleen twee senioren die op
de Ring een praatje met elkaar ma
ken. Via de Oostweg lopen we het
dorp uit. Wie wil kan nog een om
metje maken rond een uitloper van
een kreek of langs het water terugke
ren naar het Watersnoodmuseum.
Daar wordt duidelijk hoe het water
in de nacht van 31 januari op 1 februari
1953 een gigantisch gat in de dijk
heeft geslagen. Van de 565 inwoners
die Ouwerkerk dan telt, komen er 91
om. Het dorp krijgt landelijke be
kendheid omdat het dijkgat pas na
negen maanden kan worden gesloten.
Het museum gaat daar dieper op in.
Met in de caissons krantenberichten
en fotomappen vol over wat zich af
speelde tijdens de Ramp. De caissons
en kreken laten zien dat de strijd te
gen het water er nu ook nog is.
UIT DE ZEEUWSE KLEI
In de nieuwe woonwijk Aria te
Goes zijn in december 2014 twee
bijzondere 'archeologische' objec
ten opgegraven. Het waren twee
kleine betonnen geschutbunkers
uit de Tweede Wereldoorlog, zo
genaamde Tobruk-bunkers. De
Duitsers gebruikten ze vanaf 1942
als losstaande gevechtsruimten
met een gat aan de bovenzijde. Ze
fungeerden vermoedelijk als ob
servatiepost of mitrailleurnest en
werden meestal door twee perso
nen bemand. Er moeten nog twee
of zelfs drie van dergelijke bunker-
tjes in de directe omgeving heb
ben gestaan, want ze vormden on
derdeel van een complex met een
grotere bunker. Ze zijn in de jaren
zeventig van de vorige eeuw de
bodem ingeduwd om landbouw
grond te creëren. Nadien is het ge
bied ook nog opgehoogd. De op
gravingen werden uitgevoerd in
opdracht van een geniebataljon
van de Koninklijke Landmacht,
met medewerking van het Bevrij
dingsmuseum Nieuwdorp. De
plaatsen waar de bunkers zich
moesten bevinden, zijn opge
spoord op aanwijzing van oudere
mensen en aan de hand van oude
luchtfoto's. De Stichting Cultureel
Erfgoed Zeeland begeleidde de
graafwerkzaamheden, om geen ar
cheologische resten ongezien ver
loren te laten gaan. Bovendien kon
worden bekeken in welke mate
bodemlagen en andere archeologi
sche sporen nog intact in de bo
dem aanwezig waren.
De eerste bunker was nog zonder
archeologisch toezicht getraceerd
op ongeveer 3 meter diepte. De
tweede bunker is eveneens op die
diepte aangetroffen. De afmetin
gen van de bunkertjes bedroegen
ongeveer 4,20 bij 2,50 bij 2,50 me
ter. Ze zijn enkele dagen later ge
licht met een grote kraan en naar
het Bevrijdingsmuseum Nieuw
dorp vervoerd. Met een gewicht
van 30 ton per stuk was dit een
hele onderneming.
.T\.
4 Een informat'iepanee1 vertelt
Ramp-
Kon
juVianastraat
woensdag 13 juni 2018
GO
Door riet en hoog gras
Timo van de Kasteele
Een wekelijkse
wandeling door
Zeeland. Vandaag:
Ouwerkerk
Tweewekelijkse rubriek over ar
cheologische vondsten in Zee
land door Stichting Cultureel Erf
goed Zeeland (SCEZ)
Hans Jongepier
Ontgraven Tobruk-bunkertje
in Goes.
Watersnoodpad Schouwen-Ouivelwd
Ouwerkerk
de vele doorkijkjes over het water.
in het krekengebied.
Zuiddijk
