17
VVD, CDA, D66 en Christenunie
lijken zich af te zetten tegen elkaar én
tegen de ministersploeg van het eigen
kabinet-Rutte III. Ook in stemgedrag.
Toch is het nooit over het randje.
RUTTEIII COALITIE
Ook als het gaat om Kamermoties
sparen de partijen elkaar niet.
Geregeld stemmen zij tegen
eikaars moties
e beloofden die ok-
tobermiddag, bij de
presentatie van het
regeerakkoord, dat
ze hun 'eigen ge
luid' zouden laten
blijven horen. Of je
het nu Mark Rutte (WD), Sybrand
Buma (CDA), Gert-Jan Segers of
Alexander Pechtold (D66) vroeg: het
mantra was hetzelfde. Deze partijen
gingen niet 'kleurloos' elkaar of hun
kabinet de hand boven het hoofd
houden. Pechtold: „Ik was niet van
plan als een soort voorstopper van de
ministersploeg de boel te gaan zitten
verdedigen in de Tweede Kamer."
Allemaal hadden ze de afstraffing
van de PvdA in het achterhoofd. Dat
beeld van Diederik Samsom die zo
dicht tegen de WD aan was gekro
pen dat de kiezer tabak van zijn partij
had. Ze wilden niet het volgende
bruidje worden van Rutte dat wordt
opgegeten. Hebben de coalitiepar
tijen dat voornemen gestand gedaan?
Wie na de eerste 219 dagen van
Rutte III door de wimpers naar de
verhoudingen kijkt, zou dat zeker
kunnen denken.
Botsen
Zie hoe Tweede Kamerleden van de
coalitiepartners soms hard botsen
met de ministers en staatssecretaris
sen van eikaars partijen.
WD'er Arno Rutte die briest dat
justitieminister Ferd Grapperhaus
(CDA) een haatimam zegt niet te
kunnen vervolgen. De WD'er zegt
de CDA-minister simpelweg niet
echt te geloven („Ik vind het moei
lijkvoorstelbaar").
Net als toen hij nog oppositielid
was, hangt CDA'er Pieter Omtzigt
in de broekspijp van D66-staatsse-
cretaris Menno Snel als het gaat om
het falen van de Belastingdienst. Bij
de fiscus, waar Snel politiek verant
woordelijk voor is, hebben ze 'lopen
klooien', valt hij de bewindsman
aan.
Precies zo nemen Kamerleden van
de coalitiepartners vaker (dualisti
sche) ruimte. WD'er Daniël Koer-
huis die D66-minister Kajsa Ollon-
gren geselt dat zij krakende asielzoe
kers in Amsterdam niet aanpakt
(„De republiek Amsterdam bestaat
niet"). D66'er Mathijs Sienot die op
zijn beurt klaagt dat WD-minister
Cora van Nieuwenhuizen de vracht
wagentaks niet snel genoeg invoert.
Ook als het gaat om bijvoorbeeld
Kamermoties - oproepen of aanspo
ringen aan de regering - sparen de
partijen elkaar onderling niet. Gere
geld stemmen zij tegen eikaars mo
ties, blijkt uit cijfers van de Tweede
Kamer. Nu hebben moties lang niet
altijd vergaande consequenties.
Maar in de pogingen het kabinet te
sturen, koersen de partijen toch ge
regeld een andere kant op.
Vooral de WD wordt getart door
coalitiepartners die 'vreemd' gaan.
Meer dan driekwart van de moties
die de liberalen niet zien zitten,
maar CDA, D66 of Christenunie
juist wel, halen een meerderheid.
Het CDA weet zelfs meer dan negen
op de tien moties aangenomen te
krijgen terwijl de WD tegenstemt.
Bij de partijen liggen ze daar niet
wakker van. Bij het CDA en de WD
ziet men dat alles binnen de lijntjes
van het regeerakkoord blijft. Boven
dien is de WD niet van de 'aanmoe-
dingsmoties'; die zijn overbodig, oor
delen de liberalen.
Om toch iets te profileren, stemt de
meest progressieve partij, D66, rela
tief vaak anders dan overige rege
ringspartijen, zeker als het gaat om
'groene' moties. Zonder veel succes
overigens: meer dan de helft van de
moties haalt het niet als Christen-
Unie of CDA tegen is. De Christen-
Unie stemde daarnaast het vaakst
(164 keer) voor een motie waar de
WD juist tegen was.
Op de rem
Zodra echter de randen van het re
geerakkoord in zicht komen, trappen
de partijen op de rem. Hooguit werd
het spannend toen de Christenunie
zich weloverwogen bij de oppositie
aansloot in de roep om de opening
van Lelystad Airport uit te stellen.
Het was een eerste keer dat een coali
tiepartij uit de pas liep. De gelederen
sloten zich weer rap, dus laat het 'in
cident' vooral zien dat de coalitiepar
tijen échte confrontaties met elkaar
en hun kabinet niet hoog laten op
spelen.
Precies zoals ook de fel bekriti
seerde dividendbelasting uiteindelijk
schoorvoetend door Pechtold en
Segers - bepaald geen voorstanders -
werd verdedigd met het devies: „Af
spraak is afspraak."
Eigen kleur bekennen is namelijk
reuzefunctioneel met het oog op de
volgende verkiezingen. Maar tot die
tijd willen alle partijen wel deel blij
ven zijn van het kabinet waar ze zich
aan hebben verbonden. Profileren
mag dus. Maar met mate.
zaterdag 2 juni 2018
Vlnr: Klaas Dijkhoff (VVD), Alexander Pechtold (D66), Gert-Jan Segers (Christenunie) en Sybrand Buma (CDA), de fractieleiders van de coalitiepartijen, fotoanp
Partij en mogen zich best
profileren. Maar met mate
Tobias den Hartog
Laurens Kok
Den Haag
