Klimaat brengt
hooikoortspatiënt
nog meer leed
ANTITRUM
13
ZONNEWENDE MANHATTAN
BANDWAGON
Weeënopwekkers, pijnbestrijding of een
kinderarts bij een bevalling verschilt enorm per
provincie. Vrouwen in Brabant krijgen ruim drie
keer zo vaak een ruggenprik dan in Drenthe.
Het VUmc analyseerde in een
grootschalige studie alle ruim
600.000 bevallingen in Nederland
tussen 2oro en 2013. Daarbij is ge
keken naar verschillende inter
venties, zoals het toepassen van
pijnbestrijding, inleiden, het op
wekken van weeën, een vacuüm-
pomp (kunstverlossing), keizer
snede en de betrokkenheid van
een kinderarts.
Bij sommige ingrepen zijn de
verschillen per regio groot, blijkt
uit de resultaten die vandaag
worden gepubliceerd in het we
tenschappelijke tijdschrift BMC
Pregnancy and Childbirth. Waar
in Noord-Brabant 38 procent van
de vrouwen een ruggenprik kreeg
tijdens de eerste bevalling, was
dat in Drenthe slechts 12 procent.
Ook in Limburg krijgen ze vaker
zo'n prik. In provincies waar de
ruggenprik minder werd ge
bruikt, is weer vaker gekozen
voor andere vormen van pijnbe
strijding, zoals het toedienen van
morfmeachtige stoffen (bijvoor
beeld remifentanil of pethidine).
Weeën
Het stimuleren van weeën, door
het toedienen van een hormoon
(oxytocine), werd in Zeeland bij
één op de drie vrouwen die voor
het eerst bevielen ingezet, en in
Flevoland, Utrecht en Noord-Bra
bant bij bijna de helft. In regio's
waar dit vaker werd gedaan, wa
ren ook meer vrouwen die veel
bloed verloren bij de bevalling.
Die regionale verschillen roe
pen vragen op over de kwaliteit
van de geboden zorg, zegt Anna
Seijmonsbergen-Schermers, on
derzoeker en verloskundige aan
het VUmc „Dat het gebruik van
sommige interventies bij een be-
Ingrijpen bij bevalling
27,4%
zh X 319.
valling zo sterk verschilt per regio
is onwenselijk. Een vrouw die
pijnbestrijding wil, zou ongeacht
haar woonplaats evenveel moge
lijkheden moeten hebben."
Ingrijpen bij een bevalling kan
noodzakelijk zijn als er sprake is
van een medische indicatie. Als
dat te veel of te weinig gebeurt,
kan dat risicovol zijn voor moeder
en kind. „Onnodig ingrijpen bij
een bevalling kan ook op de lan
gere termijn tot schade leiden."
Zo blijkt uit eerder VUmc-onder-
zoek dat kinderen die zijn gebo
ren met een vacuümpomp, kei
zersnede of na opwekking van
de weeën, op latere leeftijd vaker
gezondheidsproblemen hebben.
Ook de inzet van een kinder
arts direct na de geboorte ver
schilt per provincie. In Limburg,
Dat een interventie
bij een bevalling zo
sterk verschilt per
regio is onwenselijk
Groningen en Utrecht (60 pro
cent bij eerste bevallingen) is dat
veel gebruikelijker dan in Noord-
Holland (37 procent). Seijmons-
bergen noemt dat verschil 'op
merkelijk'. „De verschillen in de
inzet van pijnbestrijding liggen
mogelijk voor een deel aan de
voorkeur van een vrouw. Maar de
aanwezigheid van een kinderarts
hangt af van het beleid en de pro
tocollen van een ziekenhuis. In
sommige ziekenhuizen komt er
bij elke klinische bevalling een
kinderarts bij, en bij andere alleen
op strikte medische indicatie."
Volgens Seijmonsbergen is het
wel positief dat bij het inleiden
van een bevalling, en met name
voor keizersnedes en het gebruik
van een vacuümpomp, de regio
nale verschillen kleiner zijn.
Protocollen
Nader onderzoek moet uitwijzen
waarom die verschillen soms zo
groot zijn. Volgens de onderzoe
ker is het belangrijk om te kijken
naar de protocollen in ziekenhui
zen en de beschikbaarheid van
pijnbestrijding. „Wanneer is het
stimuleren van weeën nodig? Als
we ervoor willen zorgen dat de
regio's qua inzet dichter bij elkaar
komen, moet duidelijk worden
wanneer een bepaalde ingreep
nodig is. Blijkbaar zijn zorgverle
ners het er niet altijd over eens."
Seijmonsbergen pleit ervoor
dat zorgverleners kritisch kijken
naar grote uitschieters en alleen
een ingreep doen die goed me
disch onderbouwd is. „Bij 48 pro
cent van de vrouwen in Flevoland
die van hun eerste kind bevallen,
worden de weeën opgewekt. Dat
betekent dus dat we bij bijna de
helft van de bevallingen vinden
dat die niet normaal verloopt.
Wanneer is een bevalling nor
maal en wanneer moet je ingrij
pen? Daar wordt verschillend
over gedacht. Misschien is ons
idee over wat een normale beval
ling is wel verschoven. Dat moet
meer worden onderzocht. Ver
volgonderzoek is nodig om vast te
stellen wanneer een ingreep
noodzakelijk is."
Soms was de jeuk zo erg dat Inge
van Leipzig wel met een vork in
haar ogen wilde prikken. Alles om
maar af te komen van de ultieme
kwelling: hooikoorts. Talloze Ne
derlanders zoals zij kijken met
angst en beven naar het moment
waar de rest van Nederland zich
op verheugt. Lekker weer, de na
tuur die ontluikt.
Voor alle patiënten heeft bioloog
Arnold van Vliet van de Universi
teit Wageningen slecht nieuws.
Dankzij klimaatverandering
wordt het alleen maar erger. Stij
gende temperaturen zorgen voor
een langer durend groeiseizoen.
Eind november vorig jaar werden
de eerste bloeiende hazelaars al
gespot. „Mensen hadden rond Sin
terklaas hooikoortsklachten."
Belabberd
Sommige mensen voelen zich
door hooikoorts zo belabberd dat
ze zich ziek moeten melden.
Twee ontstoken ogen van de
jeuk en het wrijven, ter
gende jeuk aan het gehe
melte, een snotneus die
niet wil stoppen. Bij Van
Leipzig begon dat allemaal
voor het eerst toen ze onge
veer t8 jaar oud was. „Ik heb
aanleg voor allergieën. Ik heb
van de huisarts tabletten ge
kregen die wel helpen, maar
waar ik ook heel suf van wordt.
Dat is met werken niet handig."
Daarom zocht ze alternatieven. Bij
een fysiotherapeut in Rotterdam
kreeg ze tape op haar rug, waar
door afValstoffen sneller zouden
worden afgevoerd. „Het heeft me
verbaasd, maar ik heb veel minder
klachten en meer lucht."
Internist allergoloog Hanneke
Oude Elberink van het Universi
tair Medisch Centrum Groningen
gooit de behandeling echter op
één hoop met bijvoorbeeld hyp
nose. „Er is geen enkel bewijs dat
medical taping werkt. Wel is be
kend dat placebo-effecten bij chro
nische aandoeningen groot zijn.
Toch heb je meer baat bij echte
medicatie."
Bioloog Van Vliet ziet ook nog
het aantal hooikoortsplanten stij
gen door al dat lekkere weer. „Bij
voorbeeld ambrosia, één van de
ergste hooikoortsplanten. Je ziet
ook steeds meer olijfbomen, in het
Middellandse
Zeegebied één
van de be
langrijkste
veroorza
kers van
hooi
koorts."
vrijdag 1 juni 2018
GO
Vaker ruggenprik bij
Brabantse vrouwen
Tonny van der Mee
Amsterdam
Vrouwen met
ruggenprik
Landelijk
BRON: MIDWIFERY SCIENCE VUMC
-Anna Seijmonsbergen-
Schermers
Slecht nieuws voor hooikoorts
patiënten: hun leven wordt door
klimaatverandering alleen maar
miserabeler.
Annemiek Brandriet
Carla van der Wal
Wageningen
Een oogverblindende zonnegloed belicht de noord- en zuid
zijde van iconische gebouwen in New York. Het fenomeen staat
bekend als Manhattanhenge en is een halfjaarlijks verschijnsel,
waarbij de zonsondergang te zien is vanuit de oost-west ge
richte straten, foto getty images
De werkwijze van ziekenhuizen bij bevallingen verschilt sterk, fotoshodycareman
"Another day, AnotherFVT.f"?: