Kritische D66'ers willen
meer inspraak burgers
10
VEILING DE SLAPENDE LEEUW
Vindt u er weinig aan? Kijk dan nog eens goed. Het is niet zomaar
een dingetje, maar 's werelds grootste zoetwaterparel. Vandaag wordt
hij in Den Haag geveild en brengt misschien wel een half miljoen op.
oals altijd in het
kunstwereldje,
waar the rich and
famous elkaar af
troeven op de
meest exquise be
leggingsobjecten,
is er al van alles gaande rond de
'De Slapende Leeuw'. Zo heeft
het Venduehuis, het veilinghuis
in Den Haag, de afgelopen dagen
al flink wat aanloop uit Azië en
de oliestaten gehad.
Niet van de potentiële kopers
zelf: die blijven liever anoniem.
Wel van hun 'verkenners' die
precies willen weten wat de rij
ken der aarde in huis halen met
deze zoetwaterparel die 240 jaar
in particulier bezit is geweest.
Is-ie de half miljoen euro waar
het veilinghuis 'm op inschat
waard? Of moeten ze nog dieper
in de buidel tasten? Eerder wer
den wel miljoenen op dit soort
joekels geboden.
Herman Dommisse, de 77-ja-
rige Amsterdamse eigenaar van
de parel, hoopt stiekem een
beetje op een koper uit China.
Dat zou het verhaal namelijk
'wel heel mooi rond maken'.
Want een verhaal hééft deze pa
rel. Een verhaal, waar een thril-
lerschrijver als Dan Brown wel
raad mee zou weten. Zo'n drie
eeuwen geleden heeft een Chi
nese parelduiker hem uit een ri
vier gevist, misschien wel uit de
legendarische Pearl River. Vanuit
China is hij toen in Batavia (hui
dig Jakarta) terechtgekomen.
Hoe is onduidelijk, want parels
van uitzonderlijke grootte moes
ten eigenlijk stante pede bij de
Chinese keizer worden ingele
verd. Ene Hendrik Coenraad
Sander kocht 'm in Nederlands-
Indië voor het astronomische be
drag van 4500 Engelse ponden.
Die Sander kon dat wel lijden: hij
bulkte als hoofd boekhouding
van de VOC van de pecunia.
Vervolgens maakte het juweel,
dat in de 18de eeuw al De Sla
pende Leeuw werd genoemd, al
lerlei bijzondere omzwervingen.
Zo straalde hij in het kunstkabi-
Gisteren verscheen in de Volkskrant
een ingezonden brief van oud-Ka
merlid Boris van der Ham en enkele
andere D66'ers in het land. De
schrijvers hebben zich met enkele
tientallen anderen verenigd onder
de naam 'Opfrissing'. Zij willen dat
partij weer werk maakt van demo
cratische vernieuwing, een van de
kroonjuwelen.
Door afspraken in het regeerak
koord - zoals de afschaffing van het
raadgevend referendum - en uit
angst dat vernieuwing populisme
in de hand werkt, is D66 volgens de
critici weggedreven van de eigen
idealen. „Inspraak van burgers
moet niet worden afgeschaft, maar
juist verdiept", zegt Van der Ham.
Hij is positief over de inbreng van
zijn partij in het kabinet. „Het is een
hartstikke goede tijd om D66'er te
zijn, op milieu en onderwijs heeft
de partij veel binnengehaald. Maar
op het punt van democratie moet je
kritisch zijn. We komen met alter
natieven. Zo ligt er een voorstel om
kiezers het recht te geven naast een
'ja' of 'nee' bij een referendum met
eigen voorstellen te komen."
Kamerlid Rob Jetten reageert na
mens D66 op het pleidooi van de
critici. Hij meldt het juist goed te
vinden dat zijn club een debatpartij
is. „Deze weken zijn we met leden
in het hele land in gesprek over
nieuwe ideeën om de democratie te
versterken."
In de wandelgangen van de
Tweede Kamer wordt lauw gerea
geerd. „We kennen Boris al wat lan
ger", zegt een D66-bron. „Hij heeft
dit soort dingen al vaker gezegd.
Het is prima dat we interne discus
sies omarmen, maar wakker liggen
we niet van deze protestactie."
Een andere initiatiefnemer,
Franca Eurlings (D66 Maastricht)
wil juist niet spreken over een pro
test. „U moet het vooral zien als een
signaal richting de top. Er mag
scherper constructief overleg
plaatsvinden. Leuk dat we ko
mende tijd naar avonden kunnen
om onze mening te geven, maar de
vraag is of dat tot iets leidt."
Daniël Boomsma schreef het
boek De keuze van D66 en werkt
voor het wetenschappelijk bureau.
Hij ziet dat er twee partijlijnen zijn
die kriskras door elkaar lopen: de
radicaal democratische lijn (demo
cratische vernieuwing) van Hans
van Mierlo en de sociaal-liberale
lijn (milieu en sociale vraagstuk
ken) van Jan Terlouw.
Boomsma: „Het is een misver
stand dat D66 geëvolueerd is van
rebellenclub tot pluchepartij. De
genoemde partijlijnen zijn twee
kanten van dezelfde medaille. Het
is steeds zoeken naar een balans. Ie
dere partijleider legde afgelopen
decennia de eigen accenten."
Volgens Eurlings zit D66 tegen
woordig in 'een spagaat' omdat de
afspraken met regeringspartners
betekenen dat de partij zich niet
vrij genoeg kan bewegen richting
democratische vernieuwing. „Ter
wijl het essentieel is dat we breder
gaan kijken naar onze idealen."
donderdag 31 mei 2018
GO
Is het geen
pareltj e?
Eefje Oomen
Herman Dommisse met zijn
kleinood, foto reuters
KLAUW
Gespierde
achterpoot
plus klauw
van de leeuw.
GLANS
Achter lijkt-ie wat gladder dan van
voren, maar er is in de loop van de
eeuwen niks aan deze parel ver
bouwd, geschuurd of geschaafd. Pa
rels kan je niet slijpen. Dan verliezen
ze letterlijk hun glans.
ROZE
Even wat vak
jargon: de glans
van een parel
heet 'lustre' en
bepaalt (mede)
de waarde.
VOORPOOT
Langgerekte
voorpoot van
de leeuw.
Deze heeft een
lichtgele, soms
wat roze gloed.
ZWAAR
Het is een
behoorlijke
homp: 7
centimeter
lang en bijna
120 gram
zwaar.
SOKKEL
Het vergulde doosje (zo'n 250 jaar oud) is
speciaal gemaakt om de parel in te bewa
ren. Als het dekseltje wordt omgekeerd,
functioneert het ook als een soort sokkeltje.
Een groep van kritische D66'ers
wil dat de discussie over demo
cratische vernieuwing bij de re
geringspartij nieuw leven wordt
ingeblazen. „U moet het vooral
zien als een signaal richting de
top."
Edwin van der Aa
Den Haag
Boris van der Ham. fotoanp
