De schoonmaak
van je leven
nog geen afscheid zou kunnen nemen
van het sokkenmandje van mijn vader.
Want dat kon ze 'best nog gebruiken,
toch?' Nou nee dus, er worden geen sok-
kenmandjes hergebruikt, want onze hui
zen staan al vol met onze eigen spulletjes
en voor je het weet moet ze een schuur
aanbouwen om alle in onbruik geraakte
eigendommen van onze ouders te stallen.
Mijn behulpzame zwager heeft een in
ventarislijst opgesteld. Daarop staat een
imponerend aantal van 315 items - en dan
heeft hij de zolder voor het gemak over
geslagen, waar zelfs nog onze lagere-
schoolschriftjes en dertig jaar oude ski's
liggen. De must haves zijn snel verdeeld,
cadeaus die ooit zijn gegeven keren terug
naar de schenker, maar dan doemen drie
probleemgevallen op.
Zo heeft geen van ons interesse in de
Friese stoeltjesklok uit 1780, een familie
stuk van moederszijde, opgesierd met
wulpse zeemeerminnen en een pastoraal
landschap.
Hij mag dan antiek zijn, ik vind 'm le
lijk, mijn zussen vinden 'm lelijk en mijn
broers vrouw vind hem oerlelijk. Mijn
broer heeft bovendien via de weg van de
familietraditie al een andere buitenissige
antieke klok in de maag gesplitst gekre
gen.
Ik had gewild dat mijn moeder de
stoeltjesklok bij leven aan een van mijn
ooms had geschonken, maar daar is het
nu een beetje laat voor. Voor 250 euro aan
een handelaar verpatsen, lijkt ons onver
standig met het oog op de verhoudingen
met de Friese familietak. „Hij kan toch
bij jou onder de trap Henk, daar ziet nie
mand hem", probeert mijn jongste zusje.
Maar daar trapt Henk niet in.
Ook de grote marmeren tafel is een
horde. We hadden het loeizware gevaarte
met alle liefde meegegeven aan de opko
per als die hem het huis uit zou tillen,
maar zelfs hij had geen interesse.
„Misschien kunnen we er grafstenen
van laten maken", oppert mijn broer, die
de fijngevoeligheid van mijn zus mist
maar wel goed is in het bedenken van
praktische oplossingen. Hij klopt even op
het tafelblad. Dan kunnen we meteen
hoofdpijndossier nummer drie tackelen,
zegt hij, en wijst naar het dressoir.
Daarop staan de urnen van mijn ouders,
met het stof waartoe zij weergekeerd zijn,
te wachten op een besluit dat zich maar
niet laat nemen.
magazine 23
Leenpaard
„Mijn oudste zus, op de rug gezien, verzorgde een winter
lang een paard van Ponypark Slagharen. Kees werd
tijdelijk geparkeerd in de tuin van onze buren."
Zweden doen aan zo
geheten döstadning
dö dood, stadning
opruimen).
Döstadning betekent
dat je aan het einde van
je leven nutteloze spullen
wegdoet en waardevolle
voorwerpen ordent, en er
bijvoorbeeld een briefje
opplakt met het idee dat
jij er bij hebt: 'Ik wil graag
dat de opbrengst van
deze kast wordt over
gemaakt naar het KWF',
'Dit beeld heb ik gekre
gen van tante Annie,
vraag maar of haar kin
deren het willen hebben'.
Het idee is dat je de ach
terblijvers daarmee helpt;
de ultieme schoonmaak
die zij aan het einde van
jouw leven moeten hou
den, wordt er gemakkelij
ker door en niemand
hoeft zich af te vragen:
wat zou mama hebben
gewild? Een mooi (bij)ef-
fect is dat je je leven nog
een keer aan je voorbij
ziet komen in de vorm
van brieven, foto's en
spullen.
De bejaarde Zweedse
kunstenares Margareta
Magnusson schreef vorig
jaar een boek over dö
stadning. Het werd een
hit die inmiddels in twin
tig talen is uitgebracht. In
het Nederlands heet het
Opruimen voor je dood
gaat. De schrijfster wil
mensen aanmoedigen
op een gegeven moment
te beginnen met 'de
schoonmaak van hun
leven'.
Volgens haar is de kel
der, de schuur of een
grote kast een mooie
eerste stap. Daar staan
en liggen spullen die je
waarschijnlijk al lang ver
geten was en waaraan je
weinig waarde hecht -
dat ruimt dus lekker op,
en dat geeft een goed
gevoel. Foto's en brieven
bewaar je tot het laatst,
zegt de schrijfster, want
die roepen veel emoties
op en voor je het weet is
het project al gestrand
voordat het is begonnen.
Houd er sowieso reke
ning mee dat opruimen
gevoelens en sentiment
kan oprakelen - vervlo
gen tijden herleven, ver
loren dromen blijven voor
altijd ongeleefd. Dat
hoeft niet erg te zijn - be
denk dat döstadning juist
gaat over over afscheid
nemen en loslaten.
Vraag of familie en
vrienden interesse heb
ben in de spullen waar je
vanaf wilt. Of geef ze
terug aan degene die ze
ooit schonk. Heeft nie
mand interesse? Laat
waardevolle objecten
(een klok, een antieke
kast) veilen. De rest kan
naar een opkoper, kring
loop of vuilstort.
De schrijfster maakte
voor haar kinderen enve
loppen met foto's waar
ze zelf op stonden en gaf
hen die toen ze een keer
allemaal thuis waren. Het
leverde een gezellige dag
op. De meeste brieven
gooide ze in de versnip-
peraar.
Opruimen voor je dood
gaat van Margareta
Magnusson verschijnt
bij De Bezige Bij (€15).
