'Helder over teleurstelling'
EUWS 11
Minister Blok had gesprek vol stekeligheden met Amerikaanse collega
Een Duits dorp bij de Limburgse grens
werd woensdagavond opgeschrikt door
een tornado. Door klimaatverandering
zullen die in ons land waarschijnlijk ook
vaker voorkomen.
Het goede nieuws, zegt Stef Blok
even na zijn ontmoeting met de
nieuwe Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Mike Pompeo,
is dat de belangrijkste buitenland
adviseurs van Donald Trump 'groot
begrip' hebben voor de positie van
Nederlandse bedrijven die zaken
doen met Iran. De firma's dreigen
te maken te krijgen met sancties nu
Trump het nucleaire akkoord met
Iran naar de papierversnipperaar
verwijst.
Dat zou onrechtvaardig zijn, ver
telde Blok zowel Pompeo als John
Bolton, Trumps belangrijkste advi
seur op het vlak van nationale vei
ligheid. „Nederlandse en Europese
bedrijven zijn te goeder trouw gaan
handelen met Iran. Sterker, daar
zijn ze ook toe opgeroepen door de
Verenigde Staten. Er moest econo
mische winst zijn voor Iran in ruil
voor het bevriezen van het kernwa
penprogramma. Dan is het wel
wrang als ze nu schade ondervin
den. Dat probleem wordt erkend",
vertelt Blok.
Directheid
De Nederlandse minister had gis
terochtend een afspraak met John
Bolton. Blok kon volgens zijn team
goed met hem overweg. Zijn Hol
landse directheid werd gewaar
deerd door de Amerikaan, die zijn
mening evenmin onder stoelen of
banken steekt.
De agenda stond vol stekelighe
den: Nederland is zeer ongelukkig
met de Amerikaanse beslissing het
Iran-akkoord op te zeggen. „Met
zulke vrienden heb je geen vijan
den nodig", foeterde voorzitter van
de Europese Raad Donald Tusk
zelfs. Blok zei Trumps team de
waarheid in diplomatiekere be
woordingen. „Ik ben helder ge
weest over onze teleurstelling over
de Irandeal, de dreigende importta
rieven op staal en het opzeggen van
het klimaatakkoord van Parijs. In
zo'n oude en intensieve vriend
schap is het belangrijk om helder
met elkaar te spreken."
Maar goede samenwerking met
de VS is onder Trump niet langer
vanzelfsprekend voor Nederland.
Blok doet zijn best ons land bij de
Amerikanen onder de aandacht te
brengen als modelbondgenoot. Hij
herhaalt tijdens zijn reis meermaals
dat Nederland 200 jaar geleden als
een van de eerste landen in de we
reld de onafhankelijkheid van de
VS erkende. Hij begon zijn dag in
Washington met een tweet waarin
hij benadrukt dat de banden tussen
Nederland en de VS al ruim vier
honderd jaar bestaan. Blok pro
beerde vooral 'bruggen te bouwen
in een tijd waarin bruggen afgebro
ken worden', zegt hij. „Samenwer
ken is altijd beter dan uit elkaar
drijven. Ik merkte van beide ge
sprekspartners dat dat werd erkend:
er is een duidelijke uitnodiging om
samen te kijken hoe het verder
moet in de relatie met Iran."
De Betuwse meteoroloog Wilfred
Janssen werd woensdagavond
totaal verrast door de heftige
wervelwind in Viersen, net over
de grens bij Venlo. „Er waren geen
aanwijzingen dat die onweersbui
in een tornado zou uitmonden.
We weten nog steeds niet wat er
precies is gebeurd."
Met 'we' doelt hij op een groepje
FEITEN
gelijkgestemden die de nationale
en internationale weerkaarten
nauwlettend in de gaten houden,
op zoek naar stevige buien. Met als
ultieme beloning de blik op zo'n
lange slurf tussen hemel en aarde.
Het doel: foto's maken en het ex
treme weer ervaren.
Als klein kind was Janssen (26)
al geboeid als er een stevige on
weersbui over zijn ouderlijk huis
in Homoet bij Eist trok. Terwijl
leeftijdsgenootjes angstig naar
hun ouders renden, keek Janssen
vol bewondering naar de drei
gende wolkenpartijen. Tegen
woordig werkt Janssen als meteo
roloog bij weerbureau Weerplaza
én is hij een groot liefhebber van
tornado's.
Vocht
Deskundigen verwachten dat het
aantal tornado's toeneemt in ons
land, vanwege de klimaatverande
ring. Janssen: „Daar zijn nog geen
harde gegevens over. Maar voor
een tornado heb je een zware on
weersbui nodig. De brandstof
daarvoor is heel veel warmte en
heel veel vocht. Die zijn in een op
warmend klimaat vaker voorhan
den."
Als het gebied dan ook nog gun
stig is voor tornado's, zoals hoge
temperaturen zonder te veel in
vloed van zee, dan zou het aantal
kunnen toenemen.
In Nederland kunnen tornado's
overal voorkomen, maar de kans is
doorgaans groter in het binnen
land dan in de kustprovincies. Ge
middeld gaat het om drie tot vijf
exemplaren per jaar, voor een
groot deel in Gelderland en dan
met name de Achterhoek. Het zijn
meestal zwakke tornado's, die
niettemin voor behoorlijke schade
kunnen zorgen.
Mekka
Ook als deze wervelwinden in Ne
derland toenemen, dan zal Janssen
zijn reizen naar het midden van de
VS er niet om laten. Dit gebied
geldt als het mekka voor tornado
jagers. „De kans dat ik er daar een
te zien krijg, is een flink stuk gro
ter dan in Nederland."
Tornado's in Amerika kunnen
soms van een ongekende kracht
zijn, in tegenstelling tot die in ons
land. Daar worden soms hele dor
pen van de aarde weggevaagd.
De laatste zeer heftige tornado
in Nederland was in 1967 in Tricht,
waar vijf doden vielen en meer
dan vijftig huizen compleet wer
den verwoest. Dat was niet voor
het laatst, weet Janssen zeker. „Ge
middeld doen die zich hier eens in
de 25 jaar voor."
Meerdere keren scheelde het
weinig. Janssen somt soepeitjes de
data op. Neem 22 juni 2008, toen
over Heteren, Driel, Oosterbeek en
Arnhem noodweer losbarstte en
grote hagelstenen de buitenkant
van auto's veranderden in het op
pervlak van een golfbal. Het
scheelde maar weinig of die bui
had een tornado voortgebracht. „Je
mag van geluk spreken dat dat niet
is gebeurd, in zo'n dichtbevolkt
land als Nederland."
In delen van 4e VS staat bij het
weerbericht hoe groot de kans is
op een extreme wervelwind en
worden burgers op allerlei manie
ren gewaarschuwd als het zo ver
is. „In Nederland zal dat niet snel
gebeuren, omdat we er vrijwel
nooit mee te maken krijgen", stelt
Janssen. Maar mocht er eentje
recht op je huis afkomen, ga dan
niet bij het raam of de buitenmu
ren staan, adviseert hij. „Ga in de
kelder of ergens in het midden van
je huis zitten."
zaterdag 19 mei 2018
GO
Minister van Buitenlandse
Zaken Stef Blok probeerde gis
teren in Washington een oude
vriendschap te redden en zei
het nieuwe buitenlandteam van
Trump de waarheid.
Karlijn van Houwelingen
Washington
Minister
van Buiten
landse
Zaken Blok
(links) met
zijn Ameri
kaanse col
lega Pom
peo in Was
hington.
Nederland tornadoland... bijna
Niek Opten
Driel/Viersen
De hoogste windsnelheden
op aarde komen rond torna
do's voor, dus niet rond orka
nen die we altijd boven de
oceaan zien.
De sterkst gemeten tor
nado is die van 3 mei 1999 in
Oklahoma City. De windsnel
heden lagen rond 484 km/uur
De tornado met het groot
ste schadepad is de beruchte
'Tri-State-tornado'. Deze
legde een afstand af van 352
km in ongeveer 3,5 uur tijd en
raasde door Missouri, Illinois
en Indiana.
Ook in Europa hebben we
een 'Tornado-Alley'. Op de
Noord-Italiaanse Povlakte
komen elk jaar meerdere
(zware) tornado's voor. De
laatste echt zware tornado in
dat gebied was op 8 juli 2015.
De Noord-Italiaanse stadjes
Dolo en Mira (vlakbij Venetië)
werden verwoest.
3 november 2013: een
lichte tornado raast over de
Betuwe tot Arnhem aan
toe; hier in de buurt van
Heteren/Driel.
FOTO WILFRED JANSSEN
