Aart een praatje maakt met een paar
medegevangenen. „Van nature sta ik in
die modus. Het klinkt vast idioot, maar ik
zag die dag enkel mooie mensen met
ieder een eigen verhaal. Het liefst had ik
ze allemaal even gesproken."
Op de derde en laatste bezoekdag door
breekt Ronnie zijn zelfverkozen stilte. Hij
vertelt Aart niet alleen zijn levensverhaal,
maar ook waarom hij in de dodencel zit.
„Diep vanbinnen hoopte ik dat hij zich
niet had vergrepen aan een kind", zegt
Aart. „Daar had ik hoogstwaarschijnlijk
toch een grens getrokken. Al druist dat
tegen mijn eigen visie in, want wie ben ik
om te oordelen en te veroordelen? Advo
caten zeggen: niemand wordt als misda
diger geboren."
Ronnie's verhaal is klassiek. Hij groeit
op in een achterstandswijk, krijgt ver
keerde vrienden, raakt aan de drank en de
drugs en belandt in de criminaliteit. Met
als dieptepunt twee roofmoorden, waar
voor hij tweemaal tot de doodstraf wordt
veroordeeld. Aart: „Wat hij heeft gedaan
valt op geen enkele manier goed te pra
ten. En dat doet Ronnie ook niet. Hij
heeft ongelooflijk veel spijt en heeft
meerdere keren geprobeerd dat aan de
nabestaanden kenbaar te maken. Ik kan
hen niet kwalijk nemen dat ze daar afwij
zend tegenover staan. Wel vraag ik me af
of ze daar goed aan doen. Een veroorde
ling zou zogenaamd rust moeten geven,
maar laatst zag ik het filmpje van een
vader die de moordenaar van zijn zoon
vergeeft. Volgens mij zit daar de heling.
Iemand zei ooit: 'Vergeving is een cadeau
dat je aan jezelf geeft'."
Oude postzegels
Op de keukentafel ligt een kersverse brief
voor Ronnie klaar. Vijf keurig getikte
kantjes opgeleukt met een handvol inge-
scande foto's, van Aarts werk, zijn fami
lie. „Op internet kun je met korting
postzegels kopen", verklaart hij de men
gelmoes aan zegels op de voorkant van de
envelop. „Het zijn oudjes en veelal uit de
roulatie, maar wat maakt het uit?"
Het sparen voor reis twee is inmiddels
in volle gang, want één ding is zeker: Aart
wil zo snel mogelijk terug naar zijn
vriend in Florida. Het idee samen met
zijn vrouw te reizen, heeft hij laten varen.
Dat is te duur.
Aarts blik dwaalt af. „Ik was laatst op
een ontmoetingsdag van Inside-Outside.
Een dame vertelde me dat ze door haar
penvriend was verzocht bij de executie
aanwezig te zijn. Als Ronnie het me zou
vragen, zou ik geen seconde twijfelen.
Ik hoop alleen dat hij het nooit doet." 41
Penvrienden
(m/v)
magazine 37
De stichting Inside-
Outside bemiddelt voor
Amerikaanse gevange
nen die zijn veroordeeld
tot levenslang of tot de
dood. Via de stichting
schrijven momenteel
ruim 250 Nederlanders
en Vlamingen met een
gevangene in de VS.
Sinds 1992 heeft de
stichting voor meer dan
5500 gevangenen een
penvriend(in) geregeld.
Wie wil correspon
deren met een Neder
landse gevangene in
het buitenland, kan
terecht bij Epafras.
Via dat project zijn 50
mensen aan elkaar
gekoppeld, onder wie
gedetineerden onder
ling.
Uit onderzoek blijkt
dat gedetineerden die
regelmatig contact
hebben met 'de buiten
wereld' tot zesmaal
minder vaak terugval
len in oude gedragspa
tronen.
Corresponderen met
iemand die een mis
daad heeft begaan,
moet je aankunnen.
Die ander zit in de do
dencel, wachtend op
zijn proces en datum.
Het kan een heel lange
correspondentie wor
den, die uiteindelijk
abrupt stopt.
Discipline
Elke zondag schrijft Aart een brief aan Ronnie. „Ik kan het niet
maken te verzuimen."
WG