E 19
Piloten willen betere arbeidsvoorwaarden
I
r
Pilotenstaking
3,10
VY\
1,18
-0,01 (-0,83%) 78,67
0,24 (0,31%)
Hoeveel verdienen ze?
€275.000
€40.000
De piloten van Air France, Brussels
Airlines en Ryanair legden recent
het werk al een paar keer neer uit
protest tegen de 'lage lonen en on
mogelijke werktijden'. Toch blijft
het vak van piloot ook op hen een
grote aantrekkingskracht uitoefe
nen.
De cockpit als technologisch hei
ligdom, het vele reizen en het pres
tige van de uniformen spreken nu
eenmaal zeer tot de verbeelding.
Ook het (uiteindelijke) salaris trekt
aan. Zo verdient een ervaren KLM-
gezagvoerder toch al gauw zo'n
175.000 euro per jaar, en dat bedrag
loopt op tot 275.000 euro tegen de
tijd dat het pensioen in zicht komt.
Nu dient hier wel bij gezegd te
worden dat KLM in Europa tot de
best betalende maatschappijen
hoort. Bovendien werd op 1 mei een
nieuwe cao afgesloten, waardoor
mogelijke arbeidsonrust voor jaren
werd 'afgekocht'.
Hoe anders is dat bij prijsvechter
Ryanair en het veel kleinere Brus
sels Airlines. Bij de Belgische maat
schappij verdient een gezagvoerder
op de lange afstand 'maar' 125.000
euro per jaar, terwijl een jonge co-
piloot genoegen moet nemen met
zo'n 40.000 euro.
Voor de Belgen was dat een be
langrijke reden om deze week het
werk neer te leggen. In een open
brief aan het publiek schreven de
stakende piloten dat ze inderdaad
meer verdienen dan gemiddeld,
maar dat daar goede redenen voor
zijn: 'Naast de investering die wij
hebben moeten doen en onze ver
antwoordelijkheid voor de veilig
heid van honderden passagiers,
werken we ook in een ongezonde
omgeving', schreven ze.
De grote inkomensverschillen
tussen de beginnende copiloten
onderaan de piramide en de erva
ren piloten bovenaan, steken Bart
Smet, de ondervoorzitter van de
Belgian Cockpit Association, nog
het meest.
We gaan over de
veiligheid van
honderden
passagiers
Hoe en of de verschillen kunnen
worden weggepoetst, is vers twee.
Zo lokt Ryanair ervaren piloten
met een Boeing 737-licentie met
een welkomstbonus van 10.000
euro, maar wenst de maatschappij,
uit concurrentieoverwegingen,
geen euro extra uit te trekken voor
de 'jonkies'. En nog onlangs ver
klaarde Emirates, de grootste maat
schappij voor lange afstanden, voor
het hoogseizoen ook nog eens 100
tot 150 ervaren piloten te weinig te
hebben.
Maar niet alleen de lage aan
vangssalarissen zijn een steen des
aanstoots, dat geldt ook voor de
werkdruk, die volgens de piloten
onhoudbaar hoog is. Piloten klagen
over stress en oververmoeidheid en
de onregelmatige dienstroosters die
zwaar op het gezinsleven drukken.
Shifts van 14 uur overdag of 10 uur
's nachts zijn geen uitzondering.
Als een piloot stand-by moet blij
ven, moet hij soms langer dan
18 uur onafgebroken wakker zijn.
Pikorde
Hiërarchie is een ander struikel
blok. De pikorde blijft belangrijk in
het pilotenwereldje. Dat verklaart
deels waarom (gearriveerde) pilo
ten vaak afkerig staan tegenover re
organisaties en nieuwe cao's.
Nieuwe statuten en structuren
kunnen hun jarenlang geduldig
klimmen op de ladder tenietdoen.
Daar komt nog bij dat de piloten-
droom ruw verstoord is door de
nuchtere realiteit dat alles goedko
per moet dan bij de concurrent. Bij
Brussels Airlines wordt bijvoor
beeld al openlijk geklaagd dat de pi-
lotenmaaltijden niet meer zo goed
zijn als vroeger, net zoals de hotels
waarin ze moeten overnachten. En
verhalen over giftige dampen en de
ongezonde straling in de cockpit
werken ook al niet echt mee.
De moeilijke discussie over het
pilotenpensioen is dan nog buiten
beschouwing gelaten. Enkele jaren
geleden werd de pensioenleeftijd in
Nederland verhoogd van 56 naar 58
jaar en dat zorgde al voor de nodige
ophef. In België gingen ze nog veel
verder: naar 65 jaar. En als het aan
de maatschappijen ligt wordt dat
vanaf 2030 zelfs 67 jaar. Hoe de
piloten daarop hebben gereageerd,
laat zich raden.
donderdag 17 mei 2018
GO
omzet Ijdatum
hj hj datum winst p/a
Aalberts
42,14
0,69
9428033
18-05-17
34,33
45,05
09-01-18
1,65
ABN AMRO
24,161
-2,23
93658769
06-06-17
22,27
28,48
16-01-18
1,92
Aegon
5,88
H -0,78
47444750
18-05-17
4,26
6,13
24-04-18
0,29
Ahold Delhaize
19,80
1 -0,06
85731676
29-08-17
14,72
20,35
22-05-17
0,81
Akzo Nobel
75,30
0,00
41777579
04-12-17
71,64
81,80
08-03-18
4,15
Altice
7,86
0,36
35039192
04-12-17
6,44
23,32
12-06-17
-1,26
ArcelorMittal
30,49
1,04
141424829
20-06-17
17,72
30,76
12-01-18
0,59
ASML
171,00
1,12
163835165
12-06-17 112,60
175,25
21-03-18
15,08
ASR Nederland
38,48
-0,36
19708195
18-05-17
26,91
-j-
39,88
09-05-18
4,39
DSM
87,98
O 80 iM
50149210
28-07-17
61,80
88,36
16-05-18
3,55
Galapagos
81,08
1,35
18011890
19-07-17
61,88
98,82
29-01-18
1,14
Gemalto
49,82
0,00
9355971
19-10-17
30,90
56,73
04-07-17
2,08
Heineken
86,64
-0,62
50569314
12-02-18
79,60
91,42
01-02-18
2,70
ING
13,31
-0,78
215481925
23-03-18
13,19
16,69
22-01-18
1,20
KPN
2,43
H -0,82
44240290
05-04-18
2,37
-▼
3,15
27-07-17
0,19
NN Group
38,43
-1,26
36957855
23-06-17
29,69
39,90
30-04-18
1,83
Philips Koninklijke
36,00
1,91
1 90983649
09-02-18
29,25
36,22
04-05-18
1,56
RANDSTAD NV
53,60
0,301
26996567
29-08-17
48,10
59,54
16-02-18
3,20
RELX
17,99
0,39
40298951
15-02-18
15,86
19,65
29-11-17
0,65
Royal Dutch Shell A
30,65
0,101
238036741
29-08-17
22,73
30,83
16-05-18
0,58
SIGNIFYNV
25,86
1,25
28180936
30-04-18
25,01
36,07
09-06-17
1,26
Unibail-Rodamco
193,20
H -1,00
52289601
28-03-18 177,35
237,00
17-05-17
24,30
Unilever Cert.
47,35
1 -0,18
234552497
02-03-18
42,13
52,31
18-10-17
1,82
Vopak
41,26
-0,34
8852102
06-02-18
32,94
43,70
20-06-17
4,18
Wolters Kluwer
46,55
1 -0,06
24857485
29-08-17
35,36
46,84
10-05-18
1,66
naam
sk
omzet
Ijdatum
Ij
hj
hj datum
winst p/a
Air France-KLM
7,15
-0,83
28418740
07-05-18
6,93 w
14,65
03-11-17
2,64
AMG
47,88
21937541
18-05-17
22,60
48,44
16-05-18
1,47
Aperam
41,53
2,22
11760364
04-04-18
37,04
48,43
01-02-18
2,74
Arcadis
16,88
0,42
1618270
18-05-17
14,62
20,06
26-02-18
0,76
ASMI
52,68
1,04 m
9592610
29-08-17
47,34 w
63,00
12-03-18
2,21
BAM
4,09
1 -0,29
2824769
08-12-17
3,40
5,44
24-08-17
0,17
BESI
31,64
0,25 1
18229610
18-05-17
22,34 w
44,60
27-03-18
0,43
Boskalis
23,69
1 -0,08
13848660
04-04-18
22,91 w
32,58
26-01-18
-4,40
Corbion
27,28
0,07 1
1566519
08-03-18
23,62 w
30,47
22-06-17
1,77
Eurocomm. Prop.
35,72
0,34 1
3480771
26-03-18
32,74 w
38,24
01-02-18
4,35
Flow Traders
32,04
0,50
3705985
27-11-17
17,07
38,00
24-04-18
2,02
Fugro
13,13
0,57
10173541
29-08-17
10,09
14,40
24-01-18
-3,65
GrandVision
20,78
1 -0,48
1157990
06-02-18
17,57
24,80
18-07-17
0,92
IMCD
54,25
0,46
4301439
07-07-17
46,31
57,55
01-02-18
1,39
Intertrust
16,32
0,68
1510685
27-10-17
12,61
18,85
01-06-17
0,58
0CI
23,52
-0,93
13109587
30-08-17
15,10
24,26
16-05-18
0,80
PostNL
3,09
0,19 1
11594874
08-05-18
2,88 w
4,42
17-05-17
0,63
SBM Offshore
14,48
1,51 M
16384077
04-04-18
12,55
16,04
18-01-18
0,86
Sligro
42,20
0,84
2883106
22-09-17
36,35
46,20
21-03-18
1,65
Takeaway.com
46,60
-0,64
1414552
18-05-17
31,08
55,10
19-02-18
-0,84
TKH
57,85
1 -0,17
3056685
18-05-17
43,12
▼-
59,15
02-05-18
2,04
TomTom
8,58
0,89
6113345
06-02-18
7,10
9,96
03-11-17
0,05
WDP
102,40
-0,97
1369895
18-05-17
87,39
105,80
10-05-18
6,86
Wereldhave
32,66 -3,97
23654014
14-02-18
29,69
44,94
14-06-17
2,50
A AEX
DAX30
565,13
0,64 (0,11%) 12996,33
26,29 (0,20%)
575,0
14.000
550,0
13.000
525,0
12.000
500,0
11.000
nov
dec jan
feb mrt
apr mei
nov dec
jan
feb
mrt apr
mei
A DOWJONES
CAC 40
24774,23
67,82 (0,27%) 5567,54
14,38 (0,26%)
27.000
5,600
25.500
.5,40°..
24.000 -
5.200
22.500
5.000
nov
dec jan
feb mrt
apr mei
nov dec
jan
feb
mrt apr
mei
W EURO /US DOLLAR
OLIE
1,280
1,240
1,200
1,160
82,50
75,00
67,50
60,00
feb mrt apr mei
feb mrt apr mei
AANDELEN TOP-IO
Grootste stijgers
Hunter Douglas
NWE
Brill
Esperite
sk
0,23
20,20
41,00
0,32
Philips Koninklijke 36,00
Groothandeisgebo 54,99
Ease2pay N.V. 2,04
AND 4,45
Galapagos 81,08
Accell 18,58
+/-
0,05
1,85
1,80
0,01
0,68
0,99
0,03
0,06
1,08
0,24
Grootste dalers
naam
27,78 NewSources
10,08 TIE Kinetix
4,59 Heijmans
2,37 NEPIROCKCASTLE
1,91 Lavide Holding
1,83 Bever
1,49 Curetis
1,37 ABNAMRO
1,35 ICT Group
1,31 Sif Holding
Meest verhandelde
sk +/- naam sk
0,26 -0,02 -7,14 Pharming 1,47
8,10 -0,55 -6,36 KPN 2,43
10,78 -0,46 -4,09 ING 13,31
8,60 -0,30 -3,37 Aegon 5,88
0,68 -0,02 -2,86 Royal Dutch Shell 30,65
3,70-0,10-2,63 Üniïevër Certi47,35
4,70 -0,12 -2,49 ArcelorMittal 30,49
24,16 -0,55 -2,23 Altice 7,86
16,70 -0,35 -2,05 Ahold Delhaize 19,80
18,62 -0,26 -1,38 ABNAMRO 24,16
omzet
27646512
44240290
215481925
47444750
238036741
234552497
141424829
35039192
85731676
93658769
EUROTOP
naam
sk +/-
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
ABB
23,96 0,13 0,55
Deutsche Bank
10,98
-0,30 -2,68
Orange
14,52
-0,01 -0,07
AB InBev
79,82 0,63 0,80
Deutsche Post
34,29
0,30 0,88
RDS'A'
2677,00 -
-14,00 -0,52
Air Liquide
110,30 2,00 1,85
Deutsche Telekom
14,15
-0,01 -0,04
Rio Tinto
4350,00120,50 2,85
ALLIANZ SE NA 0.
189,50 -2,76 -1,44
Diageo Plc
2711,00
36,00 1,35
Royal Bank of
291,50
-1,80 -0,61
Anglo American
1892,40 89,80 4,98
E.0N SENA0.N.
9,26
-0,04 -0,39
RWE
19,97
-0,26 -1,29
AstraZeneca
634,80 3,00 0,47
EDF
12,11
-0,16 -1,26
Saint-Gobain
45,10
0,16 0,34
AXA
22,64 -0,04 -0,18
Engie
14,25
-0,52 -3,52
Sanofi
65,14
0,50 0,77
Banco Bilb.Viz.-
6,62 -0,11 -1,62
ENI
16,54
-0,23 -1,35
SAP
96,17
0,67 0,70
Banco Santander
5,33 -0,14 -2,52
Ericsson B
66,80
-0,48 -0,71
Siemens
116,98
0,80 0,69
Barclays
208,50 -3,10 -1,47
Generali
16,18
-0,33 -2,00
Telecom Italia
0,77
-0,03 -4,09
BASF
88,58 0,95 1,08
GlaxoSmithKline
1478,20
8,20 0,56
Telefónica
8,05
0,00 -0,01
BAYER AG NA 0.N. 103,48 1,48 1,45
HSBC Holdings
738,80
0,20 0,03
Tesco
246,60
-0,30 -0,12
BMW
92,16 -0,01 -0,01
L"0REAL
202,70
0,20 0,10
Total
53,54
-0,36 -0,67
BNP Paribas
62,27 -0,92 -1,46
Lloyds Banking
65,69
-1,09 -1,63
UBS Group AG
16,05
-0,26 -1,59
BP
575,90 -1,30 -0,23
LVMH
307,00
8,55 2,86
UniCredit
17,00
-0,84 -4,72
BT Group
203,00 -3,80 -1,84
Munich Re
191,90
-1,70 -0,88
Vivendi
23,31
0,15 0,65
Carrefour
16,31 -0,01 -0,06
Nestlé N
76,94
-0,04 -0,05
Vodafone
195,76
-2,62 -1,32
Credit Suisse
16,72 -0,27 -1,56
Nokia Oyj
5,26
0,00 -0,04
Volkswagen
169,80
-0,30 -0,18
Daimler
66,87 -0,03 -0,04
Novartis N
77,78
-0,20 -0,26
Zurich Insurance
313,90
-1,60 -0,51
Danone
64,61 -0,25 -0,39
Novo Nordisk B
308,35
3,85 1,26
VALUTA
VERKLARING
GRONDSTOFFEN
naam
aankoop
verkoop
Amerikaanse
1,32
1,08
Australische
1,76
1,36
Canadese dollar
1,69
1,31
Engelse pond
0,98
0,79
Israëlische Shekel
4,77
3,55
Japanse Yen
145,57
112,74
Turkse lira
5,88
4,42
Zwitserse frank
1,31
1,09
sk slotkoers, ho hoog, la laag,
+/-verschil t.o.v. slotkoers vorige dag,
ydt% verschil t.o.v. slotkoers vorig jaar,
Ij laagste koers afgelopen 12 mnd,
Ij datum datum laagste koers afgel. 12 mnd,
Bron koersen en grafieken: vwdgroup:
naam
Dutch Natural Gas
Dutch Power
LME Copper Cash
London Brent Oil
19:31 uur +/-
20,68 0,05 0,26
47,80 -1,05-2,15
6773,50-49,00 -0,72
78,67 0,24 0,31
London Gold 15.00 1295,00-24,85-1,88
Platina - Ie 'maand'893,8Ö^Ï7^7Ö'-Ï",'94
Sugar - ICE US Roll 11,61 0,09 0,78
Zilv. $-c./ons Lond. 16,41 0,00 0,00
j|] Dure opleiding
Een opleiding tot
piloot kost tussen
de 100.000 en
150.000euro.
Q Lange werkuren
Overdag (tot 14 uur
aaneen) en 's nachts
(shifts van 10 uur).
-Tri Verlof
35 vakantie
dagen per jaar.
Later pensioen
Pensioen bij KLM: 58 jaar.
Was tot een paar jaar terug
nog 56 jaar.
Vooral piloten uit de ons omringende
landen, met name de KLM-collega's
bij Air France, maken zich zorgen om
de 'uitholling' van hun beroep.
Zij eisen regelmatiger
werktijden en flinke «J*
loonsverhogingen.
Bruto per jaar
(meest ervaren KLM)
Gezagvoerder
eginnend co-piloot
Met stress in de
cockpit voor veel
te laag salaris
Ondanks de afgebladderde gla
mour, de dure opleiding, de hoge
werkdruk en de gestegen pen
sioenleeftijd blijft de baan van
piloot tot de verbeelding spre
ken. Maar het salaris moet wel
snel omhoog, vinden ze in België
en Frankrijk.
Emmanuel Vanbrussel
Brussel
- Piloten vragen om meer loon
