Marjan Berk
Kritiek op afpakken
paspoort jihadisten
15
Wim Kan
smeet de pot
afschmink-
vaseline in
de pauze
naareen
schuilende
Corry Vonk
POETIN NIEUWE BRUG
h082ehI7?*
Wegens neuroti
sche angst voor
te laat komen
zit ik ruim drie
kwartier te
vroeg in theater De Kleine Ko
medie gezellig aan de koffie met
een mevrouw uit Amstelveen,
die net als ik dol is op de optre
dens van Erik van Muiswinkel.
Zij vertelt dat ze geen voorstel
ling van hem overslaat.
Ik schaam mij dat ik Erik vooral
ken van zijn meesterlijke televi
sie-imitaties van allerlei bekende
bobo's en andere opmerkelijke fi
guren. En mijn hoge verwachtin
gen van de voorstelling stijgen al
leen maar verder door het onge
remde enthousiasme van de Am-
stelveense mevrouw. Na een zeer
korte nacht ben ik wel toe aan
een beetje verbale verwennerij.
En dat wordt het. Met als enige
rekwisiet een banaan ter onder
steuning van zijn vrolijk grim
mige verbale geweld gaat de ca
baretier anderhalf uur los. Ik
hang aan zijn lippen daar in die
aangename bonbonnière die
De Kleine Komedie nog steeds is.
cabaret van Wim Kan en Corry
Vonk. Vier maanden per jaar
speelden we in het De La Mar
Theater. En in mei verhuisden
we naar De Kleine Komedie voor
een publiek dat met bussen uit
het hele land werd aangevoerd.
We repeteerden altijd voor die
eerste voorstelling in het voor
ons weer nieuwe theater, en
volgden dan de aanwijzingen van
Wim Kan. ETij leidde ons door de
grillige anatomie van het gebouw
voor het eerste nummer, waarbij
wij - 'de meiden van Kan': Maya
Bouma, Mimi Kok, Sant Heyer-
mans (kleindochter van Lier
man), Marijke Hoving - gewa
pend met stofzuigers en bezems
het toneel afliepen om vervol
gens achter in de zaal weer op te
duiken.
die eerste voorstelling daad
krachtig de leiding over en zij
duwde ons door een zijdeur de
naast het theater gelegen Halve
Maansteeg in, tot verbijstering
van de daar lopende mensen.
Door welke deur we het theater
ooit weer zijn binnengekomen
ben ik vergeten. Maar niet de pot
afschminkvaseline die Wim in
de pauze van de voorstelling
woedend naar de onder tafel
schuilende Corrie smeet!
gedurende een hele maand in
De Kleine Komedie op- en af
gaan in de vier éénakters Kwartet
voor Twee (van Michael Frayn),
die wij samen speelden en die hij
ook regisseerde. Ik leerde veel
van hem. „Jij weet niet hoe je
moet opkomen. En ook niet hoe
je weer afgaat!" riep hij ontsteld.
„Dat komt door het cabaret. Je
staat er al en dan gaat het licht
aan. En als je klaar bent gaat het
licht weer uit. Maar dit is to-
nééél!"
Na een hele maand te hebben
genoten van de intimiteit van
De Kleine Komedie trokken wij
het land in. De eerste avond van
de tournee was in Nijmegen, in
de oude schouwburg. Ik pro
beerde die grote zaal naar mijn
hand te zetten door uit volle
borst te spreken. Waarop Willem
mij toesiste: „Wat sta je toch te
schreeuwen!"
„Maat het is hier zo groot!"
piepte ik terug en meteen dimde
ik mijn geluid.
Dat is het voordeel van schrij
ven. Daarvoor hoefje alleen maar
te zitten. 'Tot het er staaat', zoals
Kees van Kooten schreef.
H 6
Anis Z., Driss D., Hatim R. en Nou-
reddin B. zijn bekende Syriëgangers
van het eerste uur. Al snel na het
begin van de burgeroorlog in Syrië
in 2013 trekken de vier Haagse jiha
disten naar het strijdgebied. Ze
worden er strijders voor IS of een
andere terreurgroep. Via sociale
media deden ze verslag vanuit het
kalifaat. Maar die Twitter- en Face-
bookprofielen zijn al lang verwij
derd en niemand in de rechtbank
bij Schiphol weet op deze dinsdag
precies waar de vier nu zijn. Ver
moedelijk nog steeds in Syrië. Maar
Driss D. is hoogstwaarschijnlijk al
twee jaar terug gesneuveld en of
Anis Z. nog leeft, is onduidelijk.
De overheid weet één ding wel
zeker: we willen ze niet meer terug
in Nederland. Minister Blok (toen
nog van Veiligheid en Justitie) liet
eind vorig jaar weten dat hij de vier
het Nederlanderschap had afgeno
men. Blok baseerde zich daarbij
voor het eerst op een vorig jaar nog
aangescherpte wet: als iemand een
bedreiging voor de veiligheid van
Nederland is, kan zijn nationaliteit
worden ingetrokken. Dat mag nu
ook al als iemand nog niet door een
rechter veroordeeld is.
De vier jihadisten om wie het nu
gaat, zijn al wel (bij verstek) veroor
deeld: tot zes jaar cel. Die straf moe
ten ze uitzitten als ze ooit nog te
rugkomen naar Nederland, maar
door het intrekken van hun natio
naliteit wil Nederland voorkomen
dat ze zich überhaupt hier aan de
grens melden.
„Discriminatie", vindt advocaat
Wassenaar. Want lang niet alle on
geveer driehonderd Nederlandse
Syriëgangers hebben een dubbel
paspoort. En van mensen die maar
Als die persoon
hier een gevaar is,
is hij dat dan niet in
Marokko?
één nationaliteit hebben, mag je die
niet afpakken. Stateloosheid mag
niet, volgens internationale verdra
gen. „Wil de minister beweren dat
jihadisten met een dubbele natio
naliteit een groter gevaar zijn voor
Nederland dan jihadisten met één
paspoort? Hij zal zeggen: nee, maar
zo kunnen we wel een deel van de
mensen hier weren. Daarmee cre-
eer je dus een soort tweederangs
Nederlanderschap."
Waar het vooral om gaat, vindt de
landsadvocaat, is dat de jihadisten
zich hadden kunnen realiseren dat
het consequenties heeft als je je
aansluit bij een terreurgroep. „Dan
kun je verwachten dat het land
waar je vandaan komt, zich tegen je
keert."
Marokko
Maar Nederland moet zijn 'eigen
boontjes doppen', vindt advocaat
Wassenaar. „Deze mensen zijn in
Nederland geboren en getogen,
maar kunnen straks alleen nog
maar naar Marokko toe. En als die
persoon hier een gevaar voor de na
tionale veiligheid is, is hij dat dan
niet in Marokko? Terwijl hij daar
niet meer vervolgd kan worden
voor het zich aansluiten bij een ter
roristische organisatie, want dat is
in Nederland al gebeurd. Is het dan
niet eerlijker om hem hier zijn straf
te laten uitzitten?"
Van het intrekken van een natio
naliteit wordt Nederland ook niet
per se veiliger, betogen experts. Als
een kwaadwillende jihadist terug
wil naar Nederland, doet hij dat
toch niet met zijn eigen paspoort:
dat staat al wereldwijd geregis
treerd. Recent teruggekeerde jiha
disten, die nog steeds Nederlander
zijn, meldden zich juist eerst bij een
Nederlands consulaat in Syrië of
Irak, daarna werden ze onder bege
leiding van de marechaussee naar
Nederland gevlogen en hier vastge
zet. De rechtbank doet over zes we
ken uitspraak.
woensdag 16 mei 2018
GO
Cabare
Ik denk aan mijn jaren bij het
Maar Corrie Vonk nam tijdens
In 1972 leerde Willem Nijholt mij
Vladimir Poetin rijdt voor het eerst over de
19 kilometer lange brug van het zuiden van Rus
land over de Straat van Kertsj naar de in 2014
geannexeerde Krim. De Russische president
klom gisteren bij de officiële opening zelf ach
ter het stuur van een vrachtwagen. Poetin
voerde in de truck een colonne aan met tiental
len zware voertuigen. Vanaf vandaag mag ie
dereen gebruikmaken van de brug, waar vanaf
volgend jaar ook een trein over gaat rijden. De
Europese Unie stelt in een verklaring dat het
bouwen van de brug een nieuwe inbreuk vormt
op de soevereiniteit en territoriale
integriteit van Oekraïne, fotoafp
De overheid heeft de Neder
landse nationaliteit afgepakt
van vier Marokkaans-Neder
landse jihadisten. Discriminatie,
stellen advocaten in de eerste
rechtszaak daarover, en het
over de Marokkaanse schutting
gooien van een Nederlands pro
bleem.
Cyril Rosman
Schiphol
—advocaat Wassenaar
