II
5
minder te voeden." Parks blijft
even stil. Dan met pretoogjes:
„Grapje."
Nee, zijn twee jaar oudere broer
Godfrey had het ijs in de familie al
gebroken. Hij had zich ook al aan
gemeld. Bovendien was zijn hele
familie vergroeid met het leger.
Zijn oom had gediend in de Eerste
Wereldoorlog, net als zijn vader.
Zijn moeder verloor in dezelfde
oorlog haar eerste echtgenoot.
Mijn vader zei: „Je mag je aanmel
den, maar kom niet huilend thuis
als het niet bevalt."
Gold Beach
Dat oorlog geen feest is ontdekte
Parks als hij na drie jaar trainen in
Engeland op D-Day werd afgezet
op de stranden van Normandië.
Parks zat in de eerste aanvals
groep. Twee minuten voor de
grote invasie kwam hij aan land
op Gold Beach, bij Caen. Zijn taak
was om met mortieren een rook
gordijn neer te leggen, maar het
ging al mis voordat ze het strand
hadden bereikt. De boot waarin ze
zaten stuitte op een mijn en werd
aan flarden geschoten door een ka
non van de Duitsers. Parks moest
zwemmend het strand zien te be
reiken, maar verdronk bijna omdat
hij werd overvaren door een an
dere boot. „Gelukkig voelde ik de
bodem onder mijn voeten en kon
ik mijzelf er onder vandaan krij
gen."
De mortieren lagen op de bo
dem van de zee. Zonder wapen
kroop hij naar een soldaat die er
groot en sterk uit zag. Parks
hoopte met hem verder te kunnen
optrekken, maar deze korporaal
Scape was zo zwaar gewond dat hij
niet meer verder kon. „Ik heb toen
zijn Stengun, munitie en overle
vingspakket gepakt en ben daar
mee gaan vechten."
De verliezen op Gold Beach wa
ren volgens Parks gigantisch. Van
de 400 soldaten die werden ge
dropt, raakten er 59 dodelijk ge
wond en moesten 74 naar het hos
pitaal.
Ondanks die eerste heftige erva
ring is Parks er niet bang geweest.
„Dat gevoel kan ik mij niet herin
neren. Het was puur overleven.
Maar wel altijd met het idee in het
achterhoofd dat ik zomaar een van
de andere jongens had kunnen
zijn die hier niet levend vandaan
zou kunnen komen."
Arnhem
Na Normandië stootte de Cana
dees via België door naar Arnhem,
waar ze noodgedwongen moesten
overwinteren. In het voorjaar van
1945 rukten ze via Deventer,
Zwolle en Meppel op richting
Delfzijl. De ene slag verliep soepe
ler dan de andere, weet Parks zich
te herinneren. Vooral bij Deventer
was een zware strijd. De Duitsers
hadden de brug opgeblazen dus
het was moeilijk om de stad in te
komen. Op een dag vielen er 70
kameraden uit met verwondingen
en kwamen er 22 om. „Natuurlijk
dachten we na zo'n dag; we stop
pen ermee. Laten we teruggaan
naar het strand, zeiden we dan te
gen elkaar. Iedereen wilde dat het
liefst. Maar we wisten ook dat dit
niet kon."
Parks bevrijdde uiteindelijk tal
loze dorpen en
steden, maar
kreeg er vaak
weinig van
mee. Ze moes
ten snel door
weer door. „Ik
herinner me
dat mensen ons
vaak kwamen
begroeten. Maar heel vaak moes
ten we ze wegsturen omdat er nog
steeds granaten werden afgevuurd
en het buiten onveilig was. We
hadden geen tijd om te waarderen
wat de Nederlanders zo in ons
waardeerden."
Parks heeft op zijn bevrijdings-
tocht door Nederland nooit dat
euforische gevoel gehad dat veel
Nederlanders na vijf bezette jaren
wel hadden.
Toch komt hij graag terug in het
land dat hem nog altijd dankbaar
is voor wat hij en zijn kameraden
hebben gedaan. „Als ik hier alleen
zou zijn, zou ik er denk ik niet zo
van kunnen genieten. Maar door
dat we met een groep mensen zijn
die hetzelfde hebben meege
maakt, kan ik enorm waarderen."
Dus is hij er bij het 75-jarige be
vrijdingsfeest over twee jaar weer
bij? „Als ze mij overvliegen, kom
ik zeker."
Het was puur overleven. Maar wel
altijd met het idee in het hoofd dat
ik zomaar een van de jongens had
kunnen zijn die zijn overleden.
zaterdag 5 mei 2018
A Twee keer Jim Parks. Links in
1941 tijdens zijn opleiding in
Nova Scotia en rechts anno
2018 in het Friese Aldtsjerk.
FOTO JAAP SCHAAF/FOTOMONTAGE AD
T Links: Jim Parks (vierde van
rechts op de achterste rij) in
Duitsland bij zijn promotie tot
sergeant in 1945.
Midden: Jim's broer Godfrey in
1945 in Winnipeg.
Rechts: Jim Parks (links op de
foto) met drie kameraden in
Sussex in 1943.
FOTO'S THEMEMORYPROJECT.COM