'Een molen is een liefhebberij'
I
6
Koper in klein deel perceel concertzaal
N>
De sanering betekent nieuwe ver
traging voor de nieuwbouw van
Hotel Mondragon aan de Oude Ha
ven. Het betreft een 'historische
vervuiling' die aan het licht kwam
bij het bodemonderzoek na de
sloop van het oude theater in de
achterliggende Paardenstraat. De
vervuiling wordt op korte termijn
opgeruimd. Omdat het slechts om
een beperkt deel van het terrein
gaat, wordt deze maand begonnen
met het dichtgooien en egaliseren
van het grootste deel van de bouw
put met zand, zegt Biemond. „De
zandlaag vormt een goede, stevige
basis om te kunnen heien. Dat ge
beurt in juni." In totaal gaan er 107
palen zo'n twintig meter de grond
in. Na de bouwvakvakantie begint
de opbouw van de parkeergarage en
de verdere verdiepingen van het
hotelcomplex. Wanneer die ruw
bouw achter de rug is, wordt ook de
renovatie van het nog bestaande
monumentale pand aan de Oude
haven onder handen genomen. De
verwachte opening van Hotel Mon
dragon is verschoven naar decem
ber 2019. Eerder werd nog uitge
gaan van de zomer van dat jaar.
Het heiwerk gebeurt op een spe
ciale manier, legt Biemond uit. In
de grond worden gaten geboord,
waar (vloeibaar) beton in wordt ge
stort. Die methode voorkomt tril-
lingschade aan de belendende mo
numentale panden. Omwonenden
zijn met een nieuwsbrief van het
bouwbedrijf en de gemeente geïn
formeerd over de vervuiling en de
heimethodiek.
Mondragon gaat bestaan uit 38
kamers, drie luxe suites, een Ha
venzaal voor grotere feesten en een
traditionele 'Rookkamer' voor bij
zondere gelegenheden. Het bijho
rende restaurant Cristó krijgt een
eigen ingang aan de Oude Haven.
Op de hoek komt een grand-café;
Het Gouden Elfje.
Lang zal-ie leven, molen De
Lelie in Scharendijke. Het
oude bedrijfsgebouw wordt
dit jaar 150. En draait nog
altijd elke dag.
Honderdvijftig jaar oud lijkt
gigantisch. Maar in het land
der molens is - de deze
maand jarige - molen De Lelie in
Scharendijke een jonkie. Zij het
een bijzonder jonkie. Het was in
het verleden één van de weinige
molens in Zeeland die met het zo
genaamde 'zelfzwichtingsysteem'
was uitgerust. Molenaar Martin
van der Steen wil De Lelie in oude
staat terugbrengen.
Bij een 'zelfzwichter' zijn de
wieken van de molen voorzien
van een soort kantelbare klepjes.
„Die passen zich continu aan de
windsnelheid aan, waardoor de
molen heel constant draait. Dat
komt de kwaliteit van het meel ten
goede." In Zeeland is geen enkele
molen meer met dat systeem te
vinden. Om meer wind te vangen,
gebruiken molenaars zeilen.
Van der Steen, die samen met
zijn vrouw Jonna eigenaar is van
het naastgelegen pannenkoeken
restaurant met molenwinkel, wil
De Lelie terugbrengen in oude
staat. „Zoals het er zo rond 1930
moet hebben uitgezien." Met
rood-wit-blauw gekleurde klepjes
in de wieken, een passend kruirad
(„Dat is nu een soort fantasiemo
delletje") en een gietijzeren raam
in plaats van het huidige houtje-
touwtje-kozijn. De molenaar wil
de molen van de gemeente kopen,
om snel aan de slag te kunnen.
Daar is al lange tijd contact over.
Van der Steen hoopt nu dat er snel
groen licht komt. „Een molen
heeft betrokkenheid en enthousi-
asme nodig. Dat is min of meer
onderdeel van het behoud. Als
molenaar heb je dat: zo'n molen is
liefhebberij. Dat ligt voor ambte
naren anders."
Techniek
De molenaar kreeg de spreekwoor
delijke tik van de molen beginjaren
80 uitgedeeld. Natuurlijk was hij -
afkomstig uit de bouw - sowieso
wel geïnteresseerd. Maar bij Van
der Steen, die ook nog een tijdje als
beroepsmolenaar werkte in Rock-
anje en Brielle, ging het nét een
stapje verder.
„De techniek is interessant. Het
is heel inzichtelijk. Als je het aan
mensen laat zien, snapt ook ieder
een het. Dat is anders met compu
ters. Iedereen gebruikt een com
puter, maar je hebt geen idee hoe
het werkt. De techniek in de mo
len is simpel, maar ook zó vernuf
tig. En het leuke is dat je er nog
steeds een product mee kunt ma
ken."
De Lelie - windkorenmolen met
woonhuis - werd op 11 mei 1868
openbaar aanbesteed. Sinds de
bouw hebben heel wat molenaars
de molensteen draaiende gehou
den, waaronder de bekende mole
naarsfamilie Dijkman. Dijkman
bracht dat zelfzwichtingsysteem
aan. De latere molenaar Abram
Coomans liet in 1942 een elektri
sche maalderij bouwen, pal naast
de molen. Op de plek waar gasten
nu een pannenkoek eten of in het
winkeltje rondneuzen. „Zo'n
maalderij was vaak de doodslag
voor de molen, maar ze hebben de
molen toch draaiende gehouden.
Misschien omdat wind gratis is of
misschien was de molen voor de
molenaar toen ook al liefhebberij."
Wie een kijkje in een molen wil
nemen, kan tijdens de Nationale
Molendagen zaterdag 12 mei in
verschillende molens in Zeeland
terecht.
Zie voor deelnemers: molens.nl
en erfgoedschouwenduiveland.nl.
Meer info over de Scharendijkse
molen: molen-delelie.nl.
IN DE REGIO
Voorstelling na
herdenking
Opening
expositie
Nieuwe
adressen
kunstroute
MIJN DORP, MIJN STAD
vrijdag 4 mei 2018
SD
Bodem Mondragon
blijkt licht vervuild
De bodem onder de voormalige
Concertzaal in Zierikzee is deels
vervuild met koper. Volgens
woordvoerder Natasja Biemond
van Bouwbedrijf Boogert gaat
het om een klein hoekje binnen
het totale terrein dat moet wor
den afgegraven en afgevoerd.
Marcel Modde
Zierikzee
Esme Soesman
Scharendijke
Xv,
A Martin van der Steen wil de molen van de gemeente kopen om 'm
terug te brengen in de staat van rond 1930. foto dirk-jan gjeltema
ZIERIKZEE
De Zeeuwse Kome
die speelt vandaag
de voorstelling 'Ver
weer' in fiZi Zierik
zee.
Na de Dodenher
denking op de Dam
in Amsterdam wor
den overal in het
land activiteiten
ontplooid, onder de
noemer 'Theater na
De Dam'. 'Verweer'
is hier een onder
deel van.
De voorstelling be
gint om 21.00 uur.
Tickets kosten tien
euro, e-tickets kos
ten 9,50 euro.
Meer informatie via
www.fizi.nl.
BROUWERSHAVEN
De opening van de
tentoonstelling van
Harry Vandevliet en
Sef Peeters vindt
zondag plaats in de
Grote of Sint
Nicolaaskerk in
Brouwershaven.
Rebecca Nelemans
opent de tentoon
stelling om 15.00
uur.
Belangstellenden
kunnen de expositie
tot en met 3 juni
bezoeken.
De Grote of Sint Ni
colaaskerk is van
vrijdag tot en met
zondag
van 14.00 tot
17.00 uur geopend.
ZIERIKZEE
In het Havenkwar
tier van Zierikzee
wordt zondag de
Kunstroute gehou
den.
Nieuw op de route
zijn galerie en thee-
schenkerij 'De
Theetap' en 't
Lange Uus. Deze
zijn geopend van
13.00 tot 16.00 uur.
De andere tentoon
stellingsruimtes,
onder meer galierie
KOS, galerie
YEWEL en schil
derclub Tussen de
Havens', zijn ge
opend van 13.00 tot
17.00 uur.
FOOD LIFESTYLE
BRUINISSE Zangeres Isabel Provoost komt optreden bij de
derde editie van het Food Lifestyle Festival (FL Festival) dat
zaterdag 8 september plaatsvindt in de Jachthaven Bruinisse.
Mode, varen en eten worden op bijzondere wijze gemixt, in
een programma dat uitnodigt om actief deel te nemen. Vorig
jaar was onder meer model en presentatrice Anouk Smulders
van de partij. Het festival wordt georganiseerd door Fleur Pro
ducties en is gratis toegankelijk. Het festival duurt van 12.00
tot 00.00 uur. FOTO FLEUR PRODUCTIES
BROUWERSHAVEN
Tonnenmagazijn,
09.00-12.00 uur:
Yoga Jacqueline
Binnendijk;
BURGH-HAAM-
STEDE
Dorpshuis de
Schutse,
16.00 uur: Herenso
ciëteit;
20.00-23.00 uur:
Klaverjasvereniging;
DREISCHOR
Museum Goemans-
zorg,
11.00-17.00 uur:
Museum is ge
opend;
ELLEMEET
Dorpshuis,
19.00-23.00 uur:
Biljartvereniging
Onder Vrienden;
GOES
Ter Weel, 08.00-
17.00 uur: Expositie
Trees Oude Ophuis;
Stadskantoor,
09.00-17.00 uur:
Expositie foto's van
Annet van Heusden;
Buurthuis De Pit,
10.00 uur: Wandel
project 'Elke stap
telt'; Inloophuis
Oase,
13.30-15.30 uur:
Open middag klei-
groep 'Werk in Uit
voering'; Centrum 't
Westlicht,
19.45 uur: Theater
training Jeremy Bal
rak;
KERKWERVE
Dorpshuis, 14.00-
17.00 uur: Biljar
ten/kaarten,
20.00-22.00 uur:
Country Line
Dance;
OUWERKERK
Dorpshuis, 19.00
uur: Biljartvereni
ging Phoenix;
Watersnoodmu
seum, 10.00-17.00
uur: Tentoonstelling
Elke schenking
heeft een eigen
verhaal;
ZIERIKZEE
Dikke Toren,
17.00 uur: Expositie
Omnia Temporaria;
FiZi,
14.00 uur:
Jumanji: Welcome
tot he Jungle,
20.00 uur: Toneel:
Het Verweer;
ZONNEMAIRE
Dorpshuis,
14.00-17.00 uur:
Ouderensoos,
19.30-21.45 uur:
Repetitieavond
Harmonievereni
ging Nut Uitspan
ning.
