II
3
Rechters gaan mogelijk lager straffen bij inperking vervroegde vrijlating
Het is maar de vraag of criminelen langer
achter de tralies blijven als vervroegde
vrijlating bij lange celstraffen wordt beperkt.
„Rechters zullen hun straffen hierop aanpassen",
stelt hoogleraar strafrecht Anton van Kalmthout.
Gisteren lanceerde minister Sander
Dekker (VVD, Rechtsbescher
ming) in deze krant zijn wetsvoor
stel om de vervroegde vrijlating van
langgestraften te beperken tot
maximaal twee jaar. Nu is het nog
gebruikelijk dat mensen die zijn
veroordeeld tot lange celstraffen na
twee derde van hun straf vrijko
men. Dat houdt in dat een dader die
een celstraf van twaalf jaar krijgt,
nu al na acht jaar, onder strenge
voorwaarden, vrij kan komen. Als
de nieuwe wet wordt aangenomen,
kan hij daar pas na tien jaar voor in
aanmerking komen. Minister Dek
ker wil er het 'rechtsgevoel' van
mensen en het vertrouwen in jus
titie mee vergroten.
„Rechters zullen hun straffen
hierop aanpassen", denkt emeritus
hoogleraar stafrecht Anton van
Kalmthout. Die rechters kijken bij
het opleggen van een straf onder
meer naar de effectieve tijd dat een
veroordeelde achter de tralies moet
doorbrengen. Als een rechter wil
dat iemand twaalf jaar vastzit voor
een bepaald delict, zal hij straks
mogelijk veertien jaar opleggen in
plaats van achttien jaar. „Nederland
wordt hier dus niet veiliger of on
veiliger door."
Rechtsongelijkheid
De Raad voor de rechtspraak, de or
ganisatie die de kwaliteit van de
rechtspraak moet bewaken, gaat er
niet vanuit dat de wetswijziging
direct tot lagere straffen zal leiden.
„De rechter kijkt bij het opleggen
van een celstraf inderdaad naar de
netto-straf: hoe lang zit iemand
echt in een cel. Maar de rechter kijkt
ook naar rechtsongelijkheid: je
kunt mensen nu niet opeens een
heel andere straf geven voor een
vergelijkbaar delict."
De Federatie van Nabestaanden
van Geweldslachtoffers is blij dat
veroordeelden nu hun hele straf
gaan uitzitten. „Dat dat nu niet ge
beurt, ervaren we als onrechtvaar
dig", zegt voorzitter Jan van
Kleeff. Vrees dat de nieuwe wet er
toe leidt dat rechters lichtere straf
fen opleggen, heeft de Federatie
niet. „Opgelegde straffen zijn ook
een reflectie van de stemming in de
maatschappij, dus als straffen te
licht worden, zal de druk vanuit de
politiek om zwaarder te straffen
wel toenemen."
Die druk is er al vanuit de PW.
Kamerlid Gidi Markuszower vindt
Dit voorstel zorgt
er amper voor dat
criminelen langer
inde bak zitten
het voorstel van Dekker 'zeer slap'.
„Dit wetsvoorstel zorgt er amper
voor dat criminelen effectief langer
in de bak zitten." De PW ziet liever
hoge minimumstraffen. „Zodat
rechters de wil van het volk niet
langer negeren. Resocialiseren kan
in de gevangenis, dat gebeurt nu
ook al. Het is niet nodig om über
haupt strafkorting te geven."
Delictgedrag
De vier coalitiepartijen steunen de
nieuwe wet van Dekker wel. „Het
doet meer recht aan het uitgangs
punt dat een opgelegde straf moet
worden uitgezeten, maar biedt ook
ruimte voor een goede voorberei
ding om naar de samenleving terug
te keren als de straf erop zit", vindt
ChristenUnie-Kamerlid Stieneke
van der Graaf.
D66 wil wel dat er meer aandacht
is voor resocialisatie en reclassering.
„Zodat minder mensen terugvallen
in delictgedrag", aldus Maarten
Groothuizen van de D66-fractie.
„Dat kan alleen als je mensen die
uit detentie komen fatsoenlijk
ondersteunt bij het vinden van
woonruimte en werk."
De Orde van Advocaten wil pas
later uitgebreid reageren op het
voorstel, maar vindt wel 'dat de mi
nister ten onrechte de indruk wekt
dat de invrijheidstelling nu een au
tomatisme is in plaats van een
gunst'. „Volgens ons is dat precies
andersom."
Hoogleraar Van Kalmthout zegt
daarover: „Die invrijheidstelling is
al niet meer zo automatisch als hij
tien jaar geleden was en ook daarna
ben je niet gelijk vrij, maar blijf je in
de greep van justitie. Je moet in de
regel aan strenge voorwaarden vol
doen." Die voorwaarden variëren:
het kan contact met reclassering
zijn of het dragen van een enkel
band. „Het is niet zo raar dat je een
deel van je straf in de maatschappij
zelf ondergaat."
Deze maatregel
biedt ruimte voor
terugkeer naar de
samenleving
woensdag 2 mei 2018
den." Dus de kans is klein dat
iemand weer de arendjes kan
vastleggen, zoals vorig jaar
boswachter Jacques van der
Neut lukte (grote foto), fotos
MARTINSTAM EN JACQUES VAN DER NEUT
Vanuit hun
nesten koekeloeren ze naar
elkaar over het water van de
Biesbosch. Twee koppels zee
arenden op slechts enkele kilo
meters van elkaar. Uniek in Ne
derland, omdat in beide nes
ten nu twee jongen om
vreten vragen. In het
Biesbosch Bezoekers
centrum zijn de zeearenden het
gesprek van de dag. Gids Frans
van Mook krijgt vaak de vraag
waar 'ze' te vinden zijn. „Maar
ik wijs de weg natuurlijk niet.
De omgeving van de nesten is
verboden gebied. Het moet
geen toeristische attractie wor-
'Criminelen blijven even
lang in gevangenis zitten'
Cyril Rosman
Peter Winterman
Den Haag
-Gidi Markuszower (PVV)
-Stieneke van der Graaf (CU)
