II
5
EXPOSITIE THEO VOORZAAT IN STADHUISMUSEUM ZIERIKZEE
Schilder Theo
Voorzaat uit
Dreischor is
tachtig jaar
geworden en viert
dat met een over
zichtsexpositie in
het Stadhuis
museum in
Zierikzee. Magie en
realisme komen er
samen. In de hal van
het museum staat
zijn oude motorfiets.
Echt scheuren doet Theo
Voorzaat niet meer. Op
2 maart werd de schil
der tachtig jaar. Zo voelt
het niet, zegt hij, hele
maal niet. Maar bochtjes aansnij
den en de gashandel eens goed
open draaien, dat laat hij aan ande
ren over. Eerder deze week arri
veerde hij bij het Stadhuismuseum
in Zierikzee op zijn oude BMW
R6o met boxermotor. Een oudje uit
1966. Hij heeft 'de fiets' in de hal
van het museum gestald. Een lok
kertje, om te laten zien: Theo Voor
zaat 'is here'.
De BMW R60 is één van de drie
motoren, die de schilder thuis in de
polder bij Dreischor heeft staan. Hij
heeft nog een oldtimer, en ook een
snelle, moderne buikschuiver. Wat
Voorzaat met motoren heeft? Het is
één van de vele vragen, waarop hij
geen antwoord heeft. De liefde
voor de zwaar gemotoriseerde
tweewielers kwam zomaar opzet
ten. In zijn jonge jaren heeft hij op
het circuit van Zandvoort geracet.
Welgeteld zijn er 61 werken van
Theo Voorzaat te zien in de Schut-
terszaal met het monumentale,
opengewerkte plafond. De expo is
niet toevallig georganiseerd in het
jaar van zijn tachtigste verjaardag.
Globaal omvat de expositie zijn le
ven: van de schilderijen die hij
maakte toen hij een jaar of vijftien
was tot heel recent werk.
Duivels
Heeft de passie voor motoren iets
met zijn schilderwerk te maken? Er
hangt een in 1999 vervaardigd
schilderij, waarop een monumen
taal gebouw naast een kerk in lich
terlaaie staat. De titel 'Een Duivelse
Motorrijder' slaat op de gehelmde
man op de motor op de voorgrond.
Verdere verwijzingen in verf sprin
gen niet meteen in het oog. Voor
zaat zegt nog wel: „Er was niks lek
kerder dan met een groepje motor
rijders over binnendijkjes scheu
ren. Daarmee leefde ik me uit. Om
dan vervolgens achter de schilders
ezel plaats te nemen en heel fijntjes
hetzelfde soort dat vaak op de schil
derijen voorkomt. In de oude stads-
maquette zijn voor de gelegenheid
ook enkele ballen verwerkt.
Oud en nieuw en toekomst: dat
zeggen de ballen. De titel van de
expositie is 'Overlevingsdrang -
Nederland is echt
verschrikkelijk. Zo
recht, zo aangeharkt,
zo schoon, zo Praxis
Theo Voorzaat en de wereld'. Het
oude vormt steevast de basis van
het werk. Monumentale, vaak in
niet al te beste staat verkerende ge
bouwen. Zierikzee levert nogal
eens stof tot schilderen. Noord-
gouwe is ook van de partij. Het
wordt steeds moeilijker om gebou
wen en straten te vinden, die vol
doende craquelé laten zien. Voor
zaat: „Nederland is echt verschrik
kelijk. Zo recht, zo aangeharkt, zo
schoon, zo Praxis. Je zoekt je rot
naar een oud vervallen schuurtje.
Ik reis niet veel meer, maar in ar
mere landen als Tsjechië en Oost-
Duitsland, daar kon je veel inspira
tie vinden."
TrumpTower
Hij moet er nu om lachen. Zo'n 25
jaar geleden exposeerde hij in de
Trump Tower in New York. Nu zou
hij het niet meer doen. Maar toen,
het was in een kleine galerie op de
gaanderij in het complex, waar
twee enorme gouden letters T je
verwelkomden. Hij heeft al lang
een vaste galerie in Amsterdam.
Daar heeft hij pas nog geëxposeerd.
Om de twee jaar verzorgde hij in
Zierikzee een expositie met circa
25 schilderijen in de 'Vismarkt'.
In de loop van de jaren is Theo
Voorzaat wel eens van stijl veran
derd: „Zeker, ik heb wel eens ab
stract gewerkt, dan kon ik lekker te
keer gaan. Maar hoe ik ook pro
beerde, ik kwam altijd weer uit bij
het type werk dat je hier ziet. Het
gedetailleerde, de lichtval: dat is
wat ik ben. Het realisme is een tijd
lang heel erg verguisd. Gelukkig
mag het weer. Want het is echt leu
ker als je waardering krijgt voor je
werk."
te gaan schilderen. Dat is voor mij
een hele goede combinatie."
De schilder is al vaak geïnter
viewd over zijn werk. Verval, mys
tiek, botsing van heden en verle
den, magisch-realisme, een knip
oog naar Carel Willink: het zijn de
vaak terugkerende thema's. Voor
zaat heeft er een hekel aan om over
zijn kunst te praten: „Er wordt al
tijd om uitleg en betekenissen ge
vraagd. Kijk nou gewoon, zeg ik
dan. Doet het werk je wat. Verzin er
je eigen verhaal bij. En denk na een
week nog eens na over wat je nou
eigenlijk hebt gezien."
Projectleider Erik Luik van het
Zierikzeese museum heeft reke
ning gehouden met de uitstraling
van Voorzaats werk. De schilde
rijen zijn opgehangen tussen
bouwsteigers. Aan het plafond
zweven enkele grote ballonnen,
zaterdag 28 april 2018
'Kijk nou gewoon, zeg ik dan'
Jan van Damme
- Theo Voorzaat, schilder
Oude Haven te Zierikzee, 2015.
Expositie: Overlevingsdrang,
Theo Voorzaat en de wereld - tot
en met 3 november 2018 in het
Stadhuismuseum in Zierikzee.
Naast de Concertzaal (Zierik
zee), 2016.
Theo Voorzaat: „Het gedetailleerde, de lichtinval, dat is wat ik ben." fotos dirk jan gjeltema
Maquette van Zierikzee, verluchtigd met op het werk van Theo
Voorzaat geïnspireerde ballen.