J
I
7
Als snelheidslimiet
onnatuurlijk voelt,
dan houdt geen
mens zich eraan
INTERVIEW TOPADVISEUR VERKEERSVEILIGHEID
Het is hoogste
tijd lokale politici
desnoods te
dwingen tot het
verkeersveiliger
maken van hun
gemeente of
provincie, stelt
topadviseur Peter
van der Knaap.
„Zo'n 400 miljoen gulden is daar
toen vanuit het Rijk aan besteed, dat
2015
is natuurlijk serieus geld. Maar het
betaalt zich met een factor twee tot
vier terug. Specifieke investeringen
hebben we daarna niet meer op die
schaal gezien. Ook nu is er in het re
geerakkoord geen grote zak geld
apart gezet voor verbetering van de
verkeersveiligheid."
Vorig jaar april trokken ruim dertig
organisaties samen aan de bel met de
oproep dat de verslechterende ver
keersveiligheid nationale prioriteit
moet worden. Deze clubs vinden dat
er weer geïnvesteerd moet worden in
gemeentelijke infrastructuur. Van
der Knaap is het daar mee eens.
„De grootste winst valt te behalen op
het wegennet, dus de vraag is hoe we
lokale en provinciale overheden zo
ver krijgen dat ze maatregelen gaan
nemen die op straat tot verandering
leiden. Ik zie drie manieren: ten eer
ste dat alle 380 gemeenten en twaalf
provincies zelf inzien dat verkeers
veiligheid topprioriteit moet hebben.
De tweede mogelijkheid is om op
nieuw een groot plan vanuit het Rijk
te financieren, waarna overheden bij
lappen."
„Tot slot is het een optie om de ge
meenten en provincies die dat nodig
hebben via controle en toezicht te
prikkelen, aan te jagen zelfs, om te
investeren. Dat doe je door hun pres
taties naast elkaar te leggen en lokale
of provinciale bestuurders te wijzen
op resultaten van de ander. Dat 30-
kilometerzones in de andere ge
meente beter zijn ingericht, fietspa
den daar veiliger zijn gemaakt of dat
de andere provincie de N-wegen
sneller heeft aangepakt. Dan moet er
een inhaalslag volgen."
„De inrichting van een weg en de
verkeerssystemen moeten uitnodi
gen tot het juiste gedrag. Zo is de in
richting van een 30-kilometerzone
regelmatig zo sober, door het ontbre
ken van drempels of versmalde we
gen, dat de snelheidslimiet onna
tuurlijk aanvoelt. Dan houdt geen
mens zich er aan. Bij een weg waarop
veel schoolkinderen fietsen, moet je
investeren in veilige fietspaden of de
snelheid verlagen."
„Lokale bestuurders moeten kiezen
welke functie een weg heeft en daar
consequent naar handelen. Ga niet
akkoord met een 50-kilometer-straat
dwars door een winkelgebied! Want
de functie is bepalend voor de inrich
ting van de weg. Hoe die concreet
eruit gaat zien, daar kun je tijdens
onderhandelingen over een coalitie
akkoord duidelijke afspraken over
maken."
„Wij bepleiten een landelijke, diep
gaande analyse van alle dodelijke on
gevallen in het wegverkeer. Zelf doen
we ook onderzoek naar relatief
nieuwe vervoersmiddelen, zoals de
speed pedelec, de elektrische fiets
waarmee je 45 kilometer per uur
kunt.
Ook volgen we het gebruik van
scootmobielen. In deze wagentjes
voor minder validen komen tiental
len mensen per jaar om. Je wilt be
grijpen waar het misgaat. Ik roep
overheidsbestuurders op: ga door
met maatregelen die aantoonbaar
werken. Pas dan zullen we een
scherpe daling zien in het aantal do
den en gewonden in het verkeer."
an der Knaap, di
recteur van SWOV,
het verkeersonder-
zoeksbureau voor
wetenschappelijk
onderzoek naar
verkeersveiligheid,
maakt zich al langere tijd grote zor
gen over het hoge aantal doden en
ernstige gewonden in het verkeer. Al
bij de start van het interview pakt hij
er een veelzeggende grafiek bij,
waarin Nederland al vanaf 2010
bijna onderaan bungelt in de Euro
pese Unie als het gaat om verbete
ring van de verkeersveiligheid.
„Deels gaat hier de wet van de rem
mende voorsprong op. Bovenaan dit
lijstje staan veel Oostbloklanden die
een inhaalslag aan het maken zijn.
Litouwen, Estland, Letland, Polen,
Tsjechië. We doen het ook slechter
dan landen waar we ons altijd graag
mee vergelijken, zoals Zweden en
het Verenigd Koninkrijk."
„Nee, dit was al de verwachting op
basis van de trends. We hebben nu
eenmaal veel fietsers en steeds meer
gebruikers van e-bikes. Een fiets is
een balansvoertuig en biedt weinig
bescherming. De slachtoffers zijn
vooral senioren. Zij worden aangere
den of vallen door onnodige obsta
kels, kuilen en opstaande randen.
Liefst 85 procent van alle verkeersdo
den valt op provinciale en gemeente
lijke wegen."
„De laatste grote succesvolle strategi
sche aanpak was eind jaren 90, het
Startprogramma Duurzaam Veilig
Verkeer. Er kwamen op grote schaal
lage snelheidszones waar auto's, fiet
sers en voetgangers de weg delen. Bij
hoge snelheden werden fietsers en
voetgangers van het autoverkeer ge
scheiden. Brommers verdwenen
binnen de bebouwde kom van het
fietspad en er werden meer rotondes
aangelegd. Het werk is nog niet af.
We moeten nu opnieuw aan de bak
om het tij te keren."
Verkeersdoden
naar vervoersoort
B,om/
Toename e-bike
doden
woensdag 25 april 2018
GO
Dat klinkt als een dure klus.
2016
2017
Wie moet het voortouw nemen?
Topadviseur Peter
van der Knaap wil
prestaties van ge
meenten naast elkaar
gaan leggen, foto frank
JANSEN
V Ongeval in juni 2017
in Bilthoven. Vorig jaar
bleek de fiets dodelij
ker dan de auto. foto
GINOPRESS
En de derde optie?
Peter van der Knaap
Vandaag komt u met een plan voor
veiliger wegverkeer. Wat staat
erin?
Dus gemeenten moeten duidelijk
heid scheppen?
Wat moet er nu gebeuren?
Edwin van der Aa en
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag
Hoe kan dat?
Vandaag blijkt dat er voor het
eerst meer verkeersdoden zijn
onder fietsers dan automobilisten.
Bent u verrast?
U hebt recent gezegd dat 2018 het
jaar is om 'door te pakken' op ge
bied van verkeersveiligheid. Wat
bedoelt u daarmee?
Vorig jaar vielen
57 doden in een
ongeval met een
e-bike.
Fiets
Personen-
auto
ft Voetganger 53
Motor 51
snorfiets 41
Scoot-
mobiel 25
