12
Op de modderige straten van de slechtste buurten in Bogota,
Colombia, voeren bendes een keiharde oorlog om geld, drugs en
macht. Kinderen komen er zo in de knel dat het Nederlandse War Child
voor het eerst hulp biedt vanwege geweld in de genadeloze steden.
fiflPft Dt
Ikwil nooit
trouwen. Ik
heb gezien
wat mijn
vaderdeed
als hij
dronken
was
}[/>AdoAfb Ff;
oen John zijn eerste
stapjes zette en
voortwaggelde op
zijn babybeentjes,
zocht hij steun bij de
muur van het van
golfplaten gebouwde
hutje in Bogota waar hij werd gebo
ren. Toen hij zijn evenwicht verloor
en schuurde langs één van de mes
scherpe muurdelen, haalde hij zijn
gezicht open. De baby van toen is nu
een jongeman van 15, maar het grote
litteken op zijn bovenlip laat net als
de gaten in de trui van zijn school
uniform zien waar hij vandaan komt:
nergens.
En hij loopt de kans om ook ner
gens te komen, door de bendes die
huishouden in de buurt waar hij op
groeit. Voor hen zijn jongens zoals
John 'wegwerpmensen', die van nut
kunnen zijn, maar net zo gemakke
lijk uit de weg worden geruimd als ze
in de weg lopen. Ciudad Bolivar, de
buurt waar John woont, is de gevaar
lijkste van Bogota. Daar droomt de
jongen van een beter leven, in een
stad waar het aantal gewelddadige
overvallen het afgelopen jaar toenam
met meer dan 60 procent, naar meer
dan 60.000 en waar 152 mannen en 17
vrouwen alleen dit jaar al werden
vermoord. En dat zijn de cijfers die
bekend zijn.
Ciudad Bolivar is één van de wij
ken die het zwaarst werden getrof
fen. Er vindt een keiharde strijd
plaats om drugs, geld en macht, tus
sen steeds beter georganiseerde ben
des. Dat is waarom War Child hier is
neergestreken voor een proefproject.
Het is voor het eerst dat de Neder
landse hulporganisatie zich niet richt
op de kinderen die slachtoffer zijn
van een traditionele oorlog, maar van
bendeoorlogen. Maar in Ciudad Boli-
var leven de jongeren met traumati
sche ervaringen die War Child maar
al te goed kent. De computers die de
hulporganisatie neerzette, helpen bij
het vinden van een baan of een stu
die, maar zorgen er ook voor dat kin
deren begeleiding kunnen krijgen.
Zo is het ook in Usme, de andere
wijk waar War Child actiefis. Daar
draait het allemaal om fietsen. Bij de
biciclub vinden de kinderen een vei
lig onderkomen, in de middagen als
de school uit is. Doordat hun ouders
dan nog maar halverwege hun lange
werkdagen zijn, zijn ze op zichzelf
aangewezen. Zolang ze hier sleutelen
aan tweewielers, vallen ze veel moei
lijker ten prooi aan verkrachters,
moordenaars, drugs, kortom, de ge
varen van de straat. Voor Nina Joanna
Espinoza (16) is de biciclub een ma
nier om 'afzijdig te blijven van het
geweld in de buurt'.
Als deze projecten werken, gaat
War Child voor meer slachtoffers van
bendeoorlogen aan de slag. Plekken
genoeg. Neem Mexico, waar de afge
lopen jaren 26.000 mensen spoorloos
verdwenen. Caracas in Venezuela is
de dodelijkste stad ter wereld. En
Brazilië telt jaarlijks naar schatting
6r.ooo doden door geweld - vermoe
delijk meer dan door de oorlog in Sy
rië.
Hier wonen allemaal kinderen zo
als Michael Martinez, de jongen van
14 met de eigenwijze tanden, die cri
minoloog wil worden. En zijn buurt
genoot in Usme, Cameron Epalza
(ro). Hij laat in zijn kleine slaapka
mertje trots zijn voetbaltrofee zien,
terwijl hij enthousiast spreekt in het
gebrekkig Engels dat hij zichzelf
leerde. In hun wijk zijn de afgelopen
tijd steeds meer paramilitairen gesig
naleerd, met hun zwarte auto's en
zwarte kleding. In het verleden jaag
den ze meedogenloos op de guerril
lastrijders in de jungles. Nu het vrede
is, komen ze steeds vaker naar dit
soort buurten, waar ze een nieuwe
bedreiging vormen. Veel van de be
woners weten maar al te goed waar
ze toe in staat zijn. Zij kwamen hier
terecht nadat de oorlog hen uit de
binnenlanden verdreef. Colombia
kent 7,4 miljoen mensen, die in hun
eigen land op de vlucht zijn geslagen
- het hoogste aantal ter wereld.
Omdat de politie de problemen
hier niet kan oplossen, doen de ben
des dat, ook al zijn zij vaak onderdeel
van datzelfde probleem. 'Social
Cleansings' waarbij wordt gemoord
uit naam van de veiligheid, zijn een
bekend fenomeen. En in Ciudad Bo
livar werden onlangs pamfletten ver
spreid, die er een aankondigen. Lie-
zaterdag 14 april 2018
IS OOK OORLOG
Carla van der Wal
Bogota
Kimberly
