II
Meer openheid voedselveiligheid
in Europa na rel met RoundUp
Arib gispt Kamerlid zonder
jasje maar met tattoo's
12
Steeds meer vee aangevallen en verorberd door wolven
Met luid
gebalk
lukt het
ezels soms
indringers
opeen
afstand
te houden
Het ezelsechtpaar Ella en
Lejoor heeft op het eerste
gezicht een hoge aaibaar
heidsfactor. Maar schijn
bedriegt, zegt Greet Ab-
bink. Ezels zijn zeer territoriaal.
Worden ze uitgedaagd, dan leggen ze
de oren plat in de nek, balken oorver
dovend hard, bijten en kunnen hard
trappen. „Het bijzondere aan ezels is
dat ze ook opzij trappen. Anders dan
paarden. Die trappen alleen recht
achteruit."
In Duitsland, Canada en Grieken
land zijn goede ervaringen opgedaan
met ezels als bewakers. Abbink vindt
het de moeite waard om het hier ook
uit te proberen. Een ezel zal een roe
del wolven nooit de baas kunnen,
maar een solitaire wolf mogelijk wel.
Abbink is een van de eerste scha
penhouders in Nederland die de
proef op de som neemt. Zelf kent ze
geen collega's met ezels. Ook advi
seur Roel Korbee van de organisatie
Wolven in Nederland en voorzitter
Saskia Duives van de vakgroep scha
penhouders van LTO Nederland ken
nen geen andere voorbeelden.
Beide deskundigen juichen het ini
tiatief van Abbink toe. Korbee: „Ezels
zijn eigenwijs. Met luid gebalk lukt
het ze in het buitenland soms om in
dringers op afstand te houden Zoda
nig, dat de wolf denkt: ik loop even
verder." Korbee legt uit dat Neder
land nog niet weet wat het met de te
rugkeer van de wolf aan moet. Het
roofdier verblijft pas sinds kort in
Nederland.
Saskia Duives: „Schapenhouders
zitten met de handen in het haar. Al
leen al in maart keerde het Fauna
fonds zestien keer schadebedragen
uit aan houders waarvan de schapen
waren doodgebeten. In alle gevallen
wees dna-onderzoek uit dat wolven
de daders waren."
Saskia Duives zegt dat schapen
houders hun kuddes niet adequaat
kunnen beschermen. Elk initiatief
dat kan bijdragen aan een oplossing
is welkom, zegt ze. Juist om die reden
staan bij Greet Abbink en haar echt
genoot Hans sinds vorige week Ella
en Lejoor in de wei aan de Oude
Needseweg in Eibergen. Tot nog toe
bleven de too schapen van de Ab-
binks een aanval bespaard. Maar het
kan elke dag gebeuren.
„Wij willen niet lijdzaam toezien
dat een wolf toeslaat. Daarom probe
ren we dit." De Abbinks kochten de
dieren via Marktplaats van een parti
culier. De dieren zijn niet getraind
voor hun nieuwe taak. Ezels zijn vol
gens Abbink niet te trainen. Ze hoopt
dat de ezels doen waarvoor ze ge
kocht zijn. De eerste weken staan Ella
en Lejoor in een aparte wei, naast die
van de schapen. „Over een paar we
ken zijn alle lammetjes geboren. Die
zetten we apart, zodat de ezels de
lammetjes niets aandoen", zegt Hans
Abbink.
Als de schapen en ezels straks bij
elkaar staan, wordt het spannend of
de dieren hun rol als bewaker op zich
nemen. De Abbinks zijn hoopvol.
„We hebben al gezien hoe Lejoor een
hond de wei uitjoeg. Dat gebeurde
met zo'n felheid. Als de ezel bij een
wolf ook zo reageert, kunnen wij ons
voorstellen dat de wolf wel een
blokje omloopt." Ze hopen dat meer
schapenhouders ezels nemen. „Nu
wordt vaak gepleit voor het afschie
ten van de wolven. Dat mag niet, en
wij willen het ook niet. Collega's
kunnen beter voorzorgsmaatregelen
nemen tegen een aanval. De vermin
kingen die een wolf veroorzaakt zijn
zo erg, dat wil niemand meemaken."
Ezels inzetten om
wolven te verjagen bij
de schapen: in het
buitenland zijn er positieve
ervaringen mee opgedaan.
Greet Abbink uit Eibergen
probeert het nu als een van
de eerste schapenhouders
in Nederland uit.
DEN HAAG De voorzitter van
de Tweede Kamer, Khadija
Arib, heeft SP-Kamerlid Peter
Kwint aangesproken omdat hij
geen colbertje droeg in de ver
gaderzaal. De 33-jarige SP-po-
liticus had een T-shirt aan,
waardoor ook zijn tatoeages te
zien waren.
„Waar is uw jasje?", vroeg Arib
streng. „Dat vraag ik me al ja
ren af', antwoordde Kwint, tot
hilariteit van de Kamer. „Ik
heb een hele langzame was
machine en een slechte sto
merij."
De PW bemoeide zich met
het kledingadvies. „Een strop
das zou toch moeten kunnen",
stelde PW'er Harm Beertema.
Hij noemde Kwint even later
de 'stropdasloze meneer'.
Arib sprak eerder al Kamerle
den aan omdat zij in hemds
mouwen verschenen. Zij vindt
dat Kamerleden er representa
tief moeten uitzien.
Ook in het verleden vielen
sommige Kamerleden op door
niet mee te doen aan jasje
dasje. Zo werd toenmalig
PvdA-parlementariër Hans
Spekman, bekend om zijn in
het oog springende truien, er
ooit op aangesproken door zijn
fractieleider Wouter Bos.
Ook komt er een verplichte consul
tatie van belanghebbenden en pu
bliek bij elke nieuwe aanvraag om
een product op de markt te bren
gen. Verder komt er een Europees
register van studies, zodat de indu
strie geen haar onwelgevallige stu
dies kan achterhouden. Daarnaast
kunnen het Europese voedsel
agentschap Efsa en de Europese
Commissie zelf het initiatief ne
men voor aanvullende studies.
Met die veranderingen reageert
Brussel op een burgerinitiatief om
geen nieuwe vergunning uit te ge
ven voor het omstreden landbouw
gif glyfosaat, bekend onder de naam
RoundUp.
Die onkruidverdelger, die via de
bodem en het oppervlaktewater in
tal van voedselproducten en uitein
delijk in elk menselijk lichaam is
beland, werd door het Efsa als veilig
beoordeeld, maar door de Wereld
gezondheidsraad als 'mogelijk kan
kerverwekkend'.
Op een persconferentie onder
streepten vicevoorzitter Frans Tim
mermans van de Europese Com
missie en zijn collega van Volksge
zondheid Andriukaitis dat Brussel
geen basis had om verlenging van
het gebruik van glyfosaat te ontra
den. In november stemde ook een
meerderheid van lidstaten in met
een verlenging van vijfjaar.
Daarna verdwijnt het giftige
goedje niet automatisch van de
markt, zoals een meerderheid van
het parlement wilde, maar wordt
een volgende vergunningsaanvraag
opnieuw bekeken. RoundUp is dé
grote geldmaker van de invloed
rijke Amerikaanse multinational
Monsanto.
donderdag 12 april 2018
GO
Ezel Ella moet schapen
Josien Kodde
Eibergen
beschermen tegen de wolf
- Roel Korbee
Greet Ab
bink heeft
twee ezels
aangeschaft.
In Duitsland en
Griekenland
worden de
dieren ai inge
zet als 'bewa
kers' van
schaaps
kuddes. FOTO REI-
NIERVANWILLIGEN
Europa geeft in de toekomst
meer openheid in zaken rond
voedselveiligheid. De studies
over bijvoorbeeld de toelating
op de markt van pesticiden wor
den toegankelijk voor iedereen,
evenals het onderliggende on
derzoeksmateriaal.
Frans Boogaard
Brussel
