s
l F
103^5
8
GERECHTSHOF GRANAATINCIDENT
Uruzgan-veteraan Erik Groenendijk vecht voor
eerherstel na een ontplofte granaat in zijn voertuig.
Hij en zijn dienstmakker Admilson R. kregen de schuld.
Nu R. levenslang kreeg voor drie moorden, ziet Groenendijk
in hem de dader. Vrijdag voelen rechters R. aan de tand.
bi
Als ik een
seconde later had
gereageerd had
ik het misschien
niet overleefd
rik! Rennen! Ren
nen!' Het is woens
dag 10 maart 2010
in de brandende
Afghaanse hitte als
mineur 'Appie' R.
(33) op Camp
Coyote met overslaande stem zijn
kameraad en chauffeur Erik Groe
nendijk waarschuwt. Groenendijk
kijkt verschrikt om in zijn leger
voertuig, een Bushmaster. Hij zoekt
bij de passagiersstoel naar zijn iPod,
maar door de paniek in de stem van
Appie is hem meteen duidelijk dat
er iets ernstigs aan de hand is.
In het gangpad ziet hij een hand
granaat rollen. Groenendijk heeft
nog een seconde of vier om uit de
wagen te komen. Zo snel hij kan
stapt hij over de granaat naar de ach
terzijde, maar het is al te laat. Bij het
afstapje ontploft het explosief. Zijn
oren piepen en in zijn rug voelt hij
een brandende pijn, maar hij kan
nog lopen. „Wegblijven bij die bak.
Er liggen explosieven in", roept R.
naar andere militairen die op de
enorme klap afkomen en willen
helpen.
Buiten adem en met betraande
ogen loopt Groenendijk even later
de genietent in. „Het was bijna
Endex", (einde oefening, red) zegt
hij vol adrenaline tegen een van zijn
maatjes. „Dit is echt op een haar na
goed gegaan", beseft Groenendijk
acht jaar later thuis op de bank in
Bennebroek. „Als ik een seconde la
ter had gereageerd had ik het mis
schien niet overleefd."
Groenendijk weet nog hoe groot
de ontzetting en verwarring op het
kamp was. Hoe kon deze granaat af
gaan? Was het een boobytrap? Een
aanslag? Sommige militairen ver
trouwen de Afghaanse tolken niet.
Twee van hen worden naar hun tent
gestuurd en bewaakt. Ook Groenen
dijk dacht in eerste instantie aan
een aanslag. „Ik had nooit gedacht
dat een van ons dit misschien wel
eens gedaan zou kunnen hebben. Ik
vertrouwde mijn dienstmakkers
blindelings. Meer dan mijn eigen
vrienden."
Schuldig
De marechaussee doet uitvoerig on
derzoek. Spreekt vele getuigen en
houdt een reconstructie met Groe
nendijk en R. Conclusie: het waren
niet de tolken. Groenendijk en R.
krijgen de schuld in de schoenen
geschoven. „Toen zakte de wereld
onder mij vandaan", zegt Groenen
dijk. Bij de Marechaussee bestaat het
vermoeden dat ze zelf een scherpe
handgranaat hadden willen vinden.
Zo hadden ze in aanmerking willen
komen voor een bijzondere onder
scheiding, schrijven ze in hun eind
verslag. R. vond namelijk een dag
eerder ook al een handgranaat ach
ter een wiel van dezelfde Bushmas
ter. Ze worden er echter nooit voor
vervolgd, en dat steekt Groenendijk
nu nog het meest. „Hadden ze dat
maar gedaan, denk ik weieens. Dan
was de waarheid misschien al eer
der boven water gekomen."
Groenendijk heeft er nu alles voor
over om van alle blaam gezuiverd te
worden. Dat is ook weieens anders
geweest, weet hij. Lang heeft Groe
nendijk de zaak laten rusten en het
gevoel gehouden dat de tolken erbij
betrokken waren, ook al was daar
voor geen bewijs. Maar aan dat sce
nario twijfelt Groenendijk steeds
meer als in 2013 zijn dienstmakker
Appie wordt opgepakt, verdacht van
drie moorden in Drenthe. Als dan
ook nog blijkt dat hij een wapen
heeft ontvreemd uit de kazerne in
Havelte, komt het granaatincident
voor Groenendijk in een ander licht
te staan. „Toen ik dit hoorde, dacht
ik voor het eerst; wat Appie in die
Bushmaster deed, klopte misschien
ook wel niet. Want ik wist van me
zelf dat ik het niet had gedaan."
Uit dit dossier blijkt dat Appie een
opzienbarende ontboezeming deed
dinsdag 10 april 2018
GO
Veteraan
Uruzgan
vecht voor
eerherstel
Raymond Boere
1
Het legervoertuig waaruit Erik Groenendijk nog maar net
kon ontsnappen, voor de granaat het volledig vernielde.
n
—Erik Groenendijk
Erik Groenendijk op zijn missie in december 2009 in
Afghanistan.
