'Meer arbeidsslaven in
Europa dan sekswerkers'
Vaker therapie na huiselijk geweld
'Fiscaal wereldburgerschap'
8
Sinds de inval bij belastingadviseur
Frank B. is Bekend Nederland in rep en
roer. Sleept hij beroemde klanten als
Linda de Mol, Afrojack en Yfke Sturm
mee in zijn val? Hoe B. te werk ging én
hoe hij aan zoveel VIPS kwam.
Moderne slavernij heet het. De
handel in mensen om hen tegen
een laag loon of soms zelf onbe
taald te laten werken. Het is een fe
nomeen dat in Europa hand over
hand toeneemt.
In België, Groot-Brittannië, Por
tugal, Cyprus, Portugal en Servië
komt mensenhandel in de textiel
industrie, bouwsector, land- en
tuinbouw en visserij inmiddels
vaker voor dan mensensmokkel
voor seksuele uitbuiting. De
slachtoffers komen vooral uit de
nieuwe EU-landen waar tal van
criminele uitzendbureaus actief
zijn, zegt Jan van Dijk. De interna
tionaal bekende Nederlandse cri
minoloog is vicevoorzitter van de
groep van mensenhandelexperts
(GRETA) van de Raad van Europa.
In hun deze week verschenen
jaarrapport constateren de experts
dat de werkelijke schaal van mo
derne slavernij nog onvoldoende
naar voren komt in de officiële cij
fers. Uit angst voor deportatie of
vergelding door criminele netwer
ken durven slachtoffers vaak niet
naar de autoriteiten te stappen. De
uitbuiting door malafide werkge
vers werd in veel landen nauwe
lijks als een misdaad gezien.
„Vooral de Britten zijn hier veel
feller op geworden. Nu wordt het
echt als een misdrijf beschouwd",
aldus Van Dijk.
Landbouw
Volgens de laatste statistieken van
Eurostat zouden in Europa liefst 1,2
miljoen mensen in slavernij leven.
De meeste slachtoffers van binnen
de EU komen uit Roemenië, Bul
garije, Litouwen en Slowakije. De
meesten van buiten de EU komen
uit Nigeria, China en Brazilië.
Vrouwen en meisjes komen vaak
terecht in de seksindustrie, man
nen werken onder abominabele
omstandigheden in de landbouw
of fabrieken.
In 2015 werden alleen al in
Groot-Brittannië 3266 gevallen
van slavernij geregistreerd. Recent
werd een netwerk ontmanteld van
Litouwers die landgenoten te werk
stelden in een grote vleesfabriek.
Engeland pakt het probleem nu
hard aan. Duitsland dat lange tijd
geen minimumloon kende, aarzelt
België is heel
actief en krijgt meer
zaken boven water
dan Nederland
en verkeert volgens Van Dijk nog
steeds in de ontkennende fase.
België is vaak negatief in beeld,
maar juist doordat de Belgische
overheid heel actiefis en veel meer
zaken boven water krijgt dan bij
voorbeeld Nederland. „Ik zie in
Nederland juist verminderde aan
dacht. Dat hangt samen met de op
richting van een nationale politie.
Daarbij moest iedereen naar zijn
eigen baan solliciteren. Een deel
van de oudere garde heeft ontslag
genomen. Daarbij is heel veel spe
cifieke kennis verloren gegaan, ook
over mensenhandel. Het moet hier
dus helemaal opnieuw worden
opgebouwd en dat duurt kennelijk
lang."
Halvering
De GRETA-vicevoorzitter noemt
het bizar dat in Engeland het aan
tal geregistreerde gevallen van
mensenhandel de afgelopen drie
jaar enorm is toegenomen, terwijl
het aantal in Nederland bijna zou
zijn gehalveerd. „Ik ben nog nie
mand tegengekomen die tegen me
zegt dat die halvering erop duidt
dat het dus ook minder voor
komt."
Het wil niet zeggen dat er niets
gebeurt: zo zijn er in Nederland
opvangcentra geopend voor man
nelijke slachtoffers van mensen
handel. Maar het schort aan daad
kracht, aldus Van Dijk. Goede sa
menwerking tussen gespeciali
seerde politie en de arbeidsinspec
tie is nodig. „Die moeten geza
menlijk veel meer onaangekon
digde bezoekjes brengen aan de
kwetsbare industrieën. Het pro
bleem is de eerste lijn: te weinig
politie en te weinig inspectie."
Na geweld in de huiselijke omge
ving wordt vaak een werkstraf op
gelegd. Dat gebeurt in 36 procent
van de strafzaken die worden
voorgelegd aan de rechter. Opval
lend is dat justitie vanaf 2010 veel
vaker aan de rechter is gaan vragen
om géén straf op te leggen, maar
dan kiest voor forensische zorg. In
2013 gebeurde dat al in 33 procent
van de strafzaken, terwijl dat tot
2010 in minder dan 10 procent van
de zaken het geval was.
Volgens de onderzoekers denkt
justitie dat met zorg, hulpverle
ning en bijvoorbeeld reclasse-
ringstoezicht 'de kans op gedrags
verandering bij de dader en dus re
cidivevermindering' wordt ver
groot. Het aantal veroordeelde da
ders van huiselijk geweld schom
melt tussen de 6.500 en 8.000 per
jaar. 92 procent van hen is man, de
gemiddelde leeftijd van daders is
35,9 jaar. Zeker 70 procent van alle
geweldplegers is al vaker voor de
rechter geweest. Dat aandeel is
veel hoger dan bij daders van an
dersoortige delicten.
Opvallend is dat voor de recht
bank van Rotterdam een hoog
aantal daders verschijnt: 16 pro
cent van alle huiselijke geweldza-
ken. Dat is opmerkelijk omdat
slechts 10 procent van de Neder
landse bevolking in dit gebied
woont.
Volgens de onderzoekers 'hoeft
dit echter niet te betekenen dat de
aanpak van huiselijk geweld in
Rotterdam niet werkt'. „Er zijn
ook andere verklaringen mogelijk,
zoals kansarmere en criminali
teitsgevoeligere inwoners in deze
regio of juist een sterkere inzet op
de opsporing en vervolging van
huiselijk geweld."
Patty Brard staat op
het punt een vlucht
naar Ibiza te pakken.
Ze is gehaast, buiten
adem zelfs, maar
voor een telefoontje
over Frank B. maakt
ze tijd. „Ik heb zelf behoorlijk wat
shitstorms meegemaakt en weet
hoe erg dat is. Afschuwelijk, nee,
schrijf maar gewoon walgelijk, dat
Frank al wordt veroordeeld terwijl
er nog niks is bewezen."
Frank B. (foto) is al jaren haar
belastingman en
'zoveel meer dan
dat'. Patty: „Ik zie
hem als een vriend.
Hij is er altijd voor
me geweest. In
goede en slechte tij
den stond hij me
met raad en daad bij
en dat ging veel ver
der dan geldzaken.
Het is een fijne, aar
dige, integere man.
Schrijf vooral dat
laatste maar op."
Ook anderen noemen de 58-ja-
rige Frank B., getrouwd met een
advocate en vader van volwassen
kinderen, 'aimabel, gezellig, re
laxed'. „Hij regelde onze belasting
zaken gewoon eventjes tijdens
Studio Sport", vertelt Michiel van
Kleef (stiefvader/manager van dj
Headhunterz). „Maar", voegt Van
Kleef toe, „dat iemand aardig is,
betekent nog niet dat iemand zui
ver is, hé?"
Het OM ziet in de licht kalende
adviseur (op kantoor in pak, in het
weekeinde in polo) een man die
mogelijk miljoenen van zijn goed
gespekte cliënten buiten het zicht
van de Belastingdienst hield. Op
14 maart valt de FIOD B.'s kanto
ren in en zijn woning in Naarden,
een voor Gooische begrippen be
scheiden pand van vier ton. Pape
rassen en computers worden afge
voerd, B. moet zijn mobieltje inle
veren.
De meeste van zijn beroemde
cliënten - artiesten als Patricia
Paay, superdj's als Afrojack en top
modellen als Rianne ten Haken -
houden zich stil na de breed uitge
meten inval. Zelfs model Yfke
Sturm - volgens velen heel close
met de familie - reageert niet op
vragen. Linda de Mol, bevriend
met zijn vrouw, neemt het bij RTL
Boulevard wel voor hem op. Al 25
jaar doet ze 'tot grote tevreden
heid' zaken met hem.
Catwalkcoach/model Mariana
Verkerk, ingewijde in de model-
lenwereld in New York, beschrijft
B. over de telefoon als 'een goede
vriend' bij wie ze ook met zake
lijke vragen terecht kan. „Ik heb
hem vaak om advies gevraagd en
dat gaat heel prettig. Hij is niet ie
mand die na één telefoontje al een
factuur stuurt."
Dat hij zoveel sterren kent:
mond-tot-mond-reclame. „Men
sen hebben goede ervaringen en
vertellen dat door." Zelf ontmoet
Mariana hem in 2007 op Ibiza op
Yfke Sturms brui
loft. „Sindsdien ver
wijs ik modellen
naar hem door.
Frank is heel kundig
en heeft de gave las
tige geldzaken hel
der uit te leggen."
In de belasting
wereld blijkt Frank
B. wel een bepaalde
reputatie te hebben.
Hij is 'het regel
neef) e' dat voor VIPS
wel eens de grenzen van de wet
opzoekt. Belastingontwijking, op
het randje van legaal? Of belas
tingontduiking, over het randje?
Omdat hij het niet zo nauw
neemt, zou hij zijn weggebon-
jourd bij Greenberg Traurig en
Certa Legal, de gerenommeerde
kantoren waar hij tussen 2005 en
2016 werkt.
Trukendoos
Die twee willen er niks over kwijt.
Volgens Thomas van der Vliet
(Greenberg Traurig) geeft zijn
firma 'nooit details aan de pers
over redenen van vertrek'. Volgens
Tijmen Martens (Certa Legal) was
B. feitelijk nooit bij hen in dienst.
„Hij is hier op zelfstandige basis
werkzaam geweest."
Hoe de fiscale trukendoos van
Frank B. er precies uitziet, blijkt
uit het dossier van Headhunterz.
Die dj in hardstyle muziek (echte
naam: Willem Rebergen) is de
enige bekende cliënt die zelf naar
de Belastingdienst stapt omdat hij
zich niet meer oké voelt bij B.'s be
denksels. De dj betaalt de staat
volgens stiefvader Van Kleef'en
kele tonnen' aan inkomstenbelas
ting terug.
Waar het in Frank B.'s belasting
vocabulaire allemaal om draait:
'fiscaal wereldburgerschap'. Van
Kleef: „Hij draait constructies in
donderdag 5 april 2018
GO
Europa kent een groeiend aan
tal arbeidsslaven. Nederland is
geen koploper in de bestrijding
van deze mensenhandel, con
stateert expert Jan van Dijk.
Bob van Huët
Rotterdam
Criminoloog Jan van Dijk: „Vooral de Britten zijn veel feller ge
worden op uitbuiting." fotomarietheresekierkels/pve
Daders van huiselijk geweld
krijgen steeds vaker therapie
opgelegd in plaats van straf.
Het Openbaar Ministerie
denkt dat met gedragsmaatre
gelen de kans op herhaling klei
ner is dan met bijvoorbeeld een
taakstraf. Dat blijkt uit onder
zoek van het wetenschappelijk
bureau van het ministerie van
Justitie en Veiligheid, het
WODC.
Tobias den Hartog
Den Haag
De aanpak van huiselijk
geweld verandert, fotodreamstime
Op... of
Eefje Oomen
Naarden
