MARTIN KING
SHOT TO DEATH
8
Vandaag, 50 jaar geleden, vermoordde een racist in
Memphis Martin Luther King jr. Zijn droom van een wereld
met gelijke rechten voor zwarten bleef in leven en heeft aan
urgentie nooit ingeboet.
4 april 1968
dere landen, met Frankrijk voorop.
Twee maanden later, op een lucht
haven in Londen, arresteren agenten
de moordenaar, James Earl Ray. Hij
bekent, krijgt levenslang, zegt daarna
dat hij in de val is gelopen. De racist
sterft in 1998. Achter tralies.
Het Lorraine Motel, dat soulzan
gers als Aretha Franklin tot zijn vaste
clièntele kon rekenen, is ook niet
meer. In kamer 306 staat de tijd al 50
jaar stil. Het beddengoed ligt half
opengeslagen. In de asbak liggen de
peuken van toen. Ook de rest van het
motel is museum geworden, voor
Nationale Burgerrechten.
Directeur Terri Freeman voelt er de
pijn waaronder Memphis nog altijd
gebukt gaat. „Ik hoop dat de stad met
de speciale herdenking het leed kan
loslaten, kan vooruitdenken", zegt
Freeman tegenover de Britse krant
The Guardian. Freeman doelt daar
mee op de ceremonie, vandaag, ter
nagedachtenis van King. Om 1 mi
nuut over 6, aan het begin van de
avond, toen 50 jaar geleden het schot
klonk, herdenkt de in meerderheid
zwarte stad met 600.000 inwoners
hun held van weleer. Ze doen dat in
aanwezigheid van oud-presidenten,
die een krans zullen leggen op het
balkon. Donald Trump is niet uitge
nodigd, omdat het met de zwarte
burgerrechten bergafwaarts gaat.
Niemand in Memphis wil een presi
dent ontvangen die kan rekenen op
de steun van de Ku Klux Klan.
Urgentie
Als tegenwicht zullen weer de be
roemdste woorden van King klinken:
7 have a dream', uitgesproken na de
mars op Washington in 1963, die een
enorme menigte op de been bracht.
Woorden die bewijzen dat de spre
id DAILY a NEWS Jk
Gunned Down in Memphis
SERIE
noemd. Rechts van hen staat een
haag van Nationale Gardisten. Met de
bajonet op het geweer, de loop in
hun richting. Aan de andere kant rol
len de rupsbanden van pantservoer
tuigen. Het tafereel lijkt op de gang
naar het schavot. Het gaat mis. Plots
klaps worden de activisten bestookt
met een waterkanon, agenten grijpen
naar de wapenstok, laten honden los.
Balkon
Als de demonstratie ten onder is ge
gaan aan geweld, belooft Martin Lu
ther King jr. (39) dat hij terug zal ko
men. Op 3 april houdt hij zijn laatste
rede met de beroemde woorden T've
been to the mountaintop'waarmee hij
wil zeggen dat hij niet het eeuwige
leven heeft. Een dag later, voor het
begin van een nieuwe mars, rookt hij
nog even een sigaret op het balkon
van het Lorraine Motel, waar hij ver
blijft. Dan klinkt een schot. De kogel
boort zich in zijn nek, verwoest zijn
leven.
Na de moord breekt de hel los. In
110 Amerikaanse steden zijn zware
rellen. De Nationale Garde wordt in
gezet. Er vallen 39 doden en 2.600 ge
wonden. Meer dan 21.000 mensen
worden gearresteerd. Studenten slui
ten zich aan bij de strijd van het
zwarte bevolkingsdeel. Eind april be
zetten zij de universiteit van Colum-
bia in New York, een actie die een
voorbeeld is voor studenten in an-
Clara Ester kijkt vol
bewondering naar
haar held, Martin
Luther King Jr., op
het balkon van het
Lorraine Motel in
Memphis. Net als
King zal de studente 's avonds mee
lopen met een protestmars. Dan
hoort Ester een schot: „Hij wordt een
klein beetje opgetild en stort neer."
Het is 18.01,4 april 1968. Ester en
miljoenen andere zwarte Amerika
nen verliezen in één klap de man van
de beroemdste, meest inspirerende
zin ter wereld 7 have a dream'. Hun
grote boegbeeld in de strijd voor ge
lijke rechten.
De Civil Rights Act van president
Lyndon B. Johnson vinden ze niet ge
noeg. De wet maakt discriminatie
strafbaar en verbiedt rassenscheiding
op openbare plekken, maar de prak
tijk van alledag is anders. De zwarte
gemeenschap eist meer. Leiders als
Malcolm X, Stokely Carmichael en
Martin Luther King jr. brengen mil
joenen mensen op de been. In 1965
en de jaren erna gaan rassenrellen als
een veenbrand door Amerikaanse
steden. Er vallen vele doden. Ook de
man die elk geweld afwijst, Nobel
prijswinnaar King, sneuvelt. Zijn
angst komt uit. „Ik predik geweld
loosheid maar ik ben bang dat het
aan dovemansoren is gericht", aldus
King.
Zijn laatste levensdagen zijn tur
bulent. Hij is naar Memphis geko
men om een vreedzaam protest te
leiden. De burgerrechtenactivist is
onrustig. De federale recherche FBI
volgt hem overal, luistert zijn tele
foons af. Hij wordt met de dood be
dreigd. Als King op 28 maart met
6.000 andere zwarten door Beale
Street loopt, knettert de lucht van de
spanning. In het midden van de
straat lopen de betogers. Een voor
een, achter elkaar met op hun borst
een plakkaat met daarop de tekst
7 am a man'. Ze willen niet langer
door blanken 'boys' worden ge-
woensdag 4 april 2018
King is in Memphis om stakende
schoonmakers te steunen.
Hij verblijft in een motel.
Martin Luther King
is dood, maar zijn
boodschap leeft
Welke bijzondere
herinneringen
heeft u aan 1968?
Stuur uw verhaal,
in maximaal
250 woorden,
naar oproep.pzc@
persgroep.nl
Martin Luther King
loopt voorop in de
Mars naar Montgo-
mery in 1965. De vijf
daagse mars was ge
richt tegen rassen
haat en voor gelijk
stemrecht. Rechts:
King op het balkon
van het Lorraine Motel
in Memphis, waar hij
een dag later werd
doodgeschoten.
Hans van Zon
Dit is de derde aflevering van een serie
verhalen over bijzondere momenten in
1968 Van de executie van een Vietcong-
strijder tot de lancering van de Apollo 8.
1968
badkamer-
Pension
De politie vindt hulzen en
een geweer van Ray. Hij zegt
ene Raul de moordenaar is en dat hij een
band verwisselde toen geschoten werd.
James Earl Ray
heeft hier kamer
gehuurd onder
de naam John
Willard. Er wordt
geschoten uit
een
raam.
