Van de ene op de andere dag brak schrijver Henk van
Straten (38) zijn huwelijk op en betrok hij een piepklein
huisje. Over zijn worsteling met eenzaamheid, drank,
pillen, alleenstaand ouderschap, en een seksverslaving
schreef hij 'Berichten uit het tussenhuisje'.
„Precies. Ik was 35 en mijn oudste
zoon begon met skateboardles.
Die souplesse, nonchalance en
vrijheid die al die gasten hadden... het
begon te kriebelen. Ik kocht een board en
hield mezelf eerst nog voor dat ik dat vet
vond voor aan de muur, als kunst. Op een
gegeven moment besloot ik toch maar
wielen te kopen. De schaamte die ik
voelde toen ik de skateboardwinkel bin
nenliep, herinner ik me nog goed. Met al
mijn tatoeages zie ik eruit als een skate-
veteraan, terwijl ik er niks vanaf wist. De
symboliek van dat skateboard koos ik als
startpunt voor het verhaal - het boek is
100 procent autobiografisch, maar ik heb
de werkelijkheid wel gemonteerd.
Mijn boek moet een opzichzelfstaand
kunstwerk zijn, want mijn scheiding op
zich is niet zo bijzonder. Ik hoop dat mijn
verhaal en de mijmeringen erin niet al
leen iets vertellen over mijn leven, maar
over het leven in het algemeen, en over
hoe je dat doet als volwassene: omgaan
met eenzaamheid, verdriet en schuld
gevoel. Dat zijn universele waarden die
ik probeer te belichten."
„Ik denk dat ik een vroege midlifecrisis
had. Ik trouwde toen ik 25 was. Op dat
moment wist ik nog niet dat ik kon
schrijven; mijn vrouw en ik hadden
allebei onze school niet afgemaakt en
werkten in de horeca. Daarin vonden
we elkaar. Maar mijn schrijverschap
begon zich te ontwikkelen, en je veran
dert nog heel veel tussen de 25 en 35 jaar.
Na tien jaar huwelijk voelde ik: ik ga dit
nooit tot mijn dood volhouden. Ik kón
gewoon niet anders. Het was alsof ik een
rups was die zich naar buiten werkte uit
een cocon. Op een gegeven moment
scheurde die."
„Dat was ook logisch, met de complexe
jeugd die ik heb gehad en die ik heb be
schreven in Wij zeggen hier niet halfbroer.
Ik wilde een eigen, veilig nest. Maar gaan
deweg werd het kleine vogeltje dat ik was
groter en ouder, en wilde ik uitvliegen en
zelf wormen vangen. Dat verlangen uitte
zich aanvankelijk in dingen als skateboar
den, maar dat werkte maar voor even.
Uiteindelijk was het ook zo banaal dat ik
gewoon weer wilde sjansen en wilde er
varen wie ik alleen was, met een eigen
plek. Dan is er geen weg meer terug. Mis
schien had ik relatietherapie moeten
overwegen, maar in mijn hoofd had ik al
besloten dat er niks meer aan te doen
was."
„Omdat ik beter kan schrijven dan pra
ten. Ik wilde het zo goed mogelijk aan
haar uitleggen, en misschien ook wel aan
mezelf. Terwijl ik nog 'normaal' mijn
gezinsleven leidde, zat ik dagenlang
's avonds op mijn werkkamer die brief
te typen. Verschrikkelijk."
„Ja, en ik had bovendien zo veel chaos en
pijn en verwarring in mijn hoofd, dat ik
beter sliep met een pil of een paar Duvel
tjes op. Ik moest opnieuw op zoek naar
zingeving, alles leek raar. Soms stond ik
eindeloos op de drempel van de badka
mer omdat ik maar niet kon beslissen of
ik in bad zou gaan of in de huiskamer zou
gaan zitten.
En nog steeds: elke dag als ik opsta
moet ik de eerste paar minuten verzin
nen wat het leven ook alweer de moeite
waard maakt. Daarna douch ik, geef ik
mijn hagedis een sprinkhaan, krijg ik zin
om te schrijven en dan gaat het wel weer.
In dit boek zit veel melancholie, want ik
zat daar maar, alleen in dat tussenhuisje.
Waar doe je het allemaal voor? Ik voerde
een voortdurend gevecht tegen dat
gevoel."
„Nee, ik schrijf op wat nodig is voor het
verhaal. De eerste versie was trouwens
veel explicieter over de seks, totdat ie
mand vroeg: wat voegt dat toe? Het mag
niet uitsluitend een shockeffect hebben,
dat mag niet de aantrekkingskracht van
het verhaal zijn. Als proza moet het goed
zijn. Dat het over mij gaat, is bijzaak.
Ik schaam me alleen voor stukken als ik
ze een tijd later teruglees en denk dat ze
beter hadden gekund. Natuurlijk kijk ik
op dingen terug - ochtenden waarop
MUZIKAAL
Na Nick Hornby's High
Fidelity heeft ook Ra
chel Joyce's De platen
zaak alles om een
klassieker te worden.
(Cargo, €20)
Leerschool
LEERZAAM
Debuut van de
Amerikaanse Tara
Westover over
opgroeien in een
mormoons gezin.
(Bezige Bij, €23)
FANTASIERIJK
Kamel Daoud
schreef na bestseller
Moussa een roman
over de noodzaak
van fictie: Zabor.
(AmboAnthos, €22)
EERSTE ZIN
De laatste vakantie
nietje ouders, dat is
denk ik zoiets als met
pensioen gaan.
Dichtbij en ver weg,
Maarten Doorman
worde
Tekst VIVIAN DE GIER Illustratie DOUWE DlJKSTRA
Je crisis begon volgens je
boek met een skateboard.
Waarom wilde je uitje huwelijk weg?
Terwijl zij, zoals je beschrijft, de eer
ste was bij wie je je echt thuis voelde.
Maar waarom je huwelijk beëindigen
per brief?
Na de scheiding nam je je toevlucht
tot pillen, drank en andere middelen.
Verdoving tegen de eenzaamheid?
Nooit gedacht: moet ik dit allemaal
wel opschrijven?
magazine 17