E 21 1 Krom kostenplaatje 3 De gaskraan kan niet dicht zonder wind op land 2 Resultaten uit het verleden bieden geen garantie Feitelijk is het onbestaanbaar, stelt Gerard van Bussel, dat wind energie op zee goedkoper valt op te wekken dan op land. „Bij de bouw van windturbines op zee komt veel meer kijken. Je moet ze met extra coatings beschermen tegen zout. Het heien, de kraan om ze te plaatsen, de stenen op de bodem die je eromheen moet leggen, het trekken van de kabels, het onderhoud: dat is allemaal aanzienlijk duurder." Puur de techniek voor wind op zee kost volgens hem minimaal het dub bele van die voor wind op land. „En het waait op zee wel harder, maar niet genoeg om deze extra kosten te compenseren." Dat Nuon vorige week bekend maakte het eerste windpark op zee te gaan bouwen zonder een cent subsidie, terwijl elke wind molen die op land wordt gebouwd wel subsidie kost, geeft een ver tekend beeld. De overheid betaalt de aanleg van het 'stopcontact' en de stroomkabels voor windmo lenparken op zee. Die kosten be dragen ongeveer een kwart van de elektriciteitsprijs. Om wind op zee te stimuleren, zorgde de overheid er afgelopen jaren voor dat alle randvoorwaar den pico bello zijn geregeld. Dat drukt de kosten. „Een energie bedrijf dat zich inschrijft op een windmolenpark op zee, weet ze ker dat het mag worden gebouwd. De vergunning is er, het bedrijf mag zelf de technologie kiezen voor de meest rendabele molens." Op land is niets geregeld. Een energiebedrijf moet zelf op zoek naar een plekje, de aansluiting op het elektriciteitsnet betalen, in overleg treden met provincie, gemeenten en andere belang hebbenden. Die stellen eisen, zoals een maximale hoogte, waardoor de bedrijven niet de optimale technologie kunnen gebruiken. Slepende bezwaar procedures van omwonenden leiden vervolgens tot vertraging en hoge kos ten, en uiteindelijk wordt één op de zeven geplande windmolens op land gerea liseerd, zegt Van Bussel. „Als er geen subsidie werd gegeven om nog een beetje rendement te halen, zou geen enkel bedrijf op land windmolens willen bouwen." De overheid moet de regie nemen, zoals dat ook op zee gebeurt. Dan kan het veel goedkoper Alle windmolens verplaat sen naar zee: het idee is sympathiek, beaamt wind- deskundige Peter Eecen van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN). „De zor gen van burgers over wind molens in hun omgeving zijn begrijpelijk. Maar we moeten realistisch zijn. Om de gaskraan in Groningen dicht te kunnen draaien en de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen, hebben we ook op land windmolens nodig." En niet alleen omdat de kolencentrales die grijze stroom opwekken vóór 2030 dicht moeten, ook transport, onze verwarming en de in dustrie moeten voor een groot deel elektrificeren. Onze energievoorziening zou te kwetsbaar zijn als die grotendeels op zee staat, zegt Van Bussel. „Als er een kabel breekt of de Russen de code kraken van netbeheer der TenneT, zitten we zonder stroom. Bij lokale netten op land zijn die risico's kleiner." Ook op de Noordzee is de ruimte beperkt. Er zijn na tuurgebieden waar niet mag worden gebouwd en gebie den die te diep zijn. Ook moeten vaargebieden open blijven voor zeeschepen, ferry's en vissers. In plaats van alle windmo lens naar zee te verplaatsen, moet de overheid er daarom voor zorgen dat ook wind energie op land beter wordt geregeld, stelt Van Bussel. „De overheid moet de regie nemen, zoals dat ook op zee gebeurt. Dan kan het veel goedkoper en efficiënter. Energie is een nutsvoorzie ning, die moet voor burgers gewoon goed geregeld zijn." Dat de prijs van wind op zee afgelopen jaren spec taculair daalde, wil niet zeggen dat die trend door zet. De nieuwe gebieden voor windparken die het kabinet deze week aan wees liggen verder uit de kust. Dat maakt bouw, aansluiting en transport van de stroom duurder. De prijsdaling van de af gelopen jaren was niet al leen te danken aan soepele vergunningsprocedures, gunstige overheidscon- dities en kostendalingen door de opschaling in windmolentechnologie, maar ook aan de lage rente. Die stijgt weer, waardoor het voor bedrij ven duurder is om geld te lenen waarmee ze wind molens kunnen bestellen die pas over een paar jaar stroom opleveren. Afgelopen jaren zaten de offshorebedrijven als gevolg van de crisis nog te springen om werk. Inmid dels lopen hun orderpor tefeuilles aardig vol, zegt Van Bussel. „Nederland is niet het enige land dat op zee windparken bouwt. Ook België, Duitsland, Engeland en de Scandi navische landen hebben windenergie nodig om te voldoen aan hun klimaat doelstellingen. Met zo veel vraag kunnen windmolen parken en offshorebedrij ven hun prijzen ophogen. Zulke factoren vallen las tig te voorspellen." Kostendaling duurzame energie 2014 2015 2016 2017 2018 zaterdag 31 maart 2018 GO ■energie Windpark Gemini Vergunning voor windpark Borssele 1/2 Wind op lanc Vergunning voor windpark Borssele 3/4 0,06 0,04

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2018 | | pagina 21