'De laatsten der
Vlindermensen'
'Kappen mag, maar wel duurzaam'
4 dagen Brabant****
EUWS 11
Movies That Matter Film Festival geeft moedige activisten een gezicht
www.Zoweg.nl/daablad of 0900-2359693 70cpa
Ondanks alle afspraken wordt er wereldwijd nog steeds volop
oerwoud gekapt. Twee bijzondere en dappere milieu- activisten en
strijders voor de mensenrechten kruisten elkaar deze week in Den Haag
op het Movies that Matter Film Festival.
veiligheid kan zijn werkgever hem
niet bieden.
Hij probeert er niet te veel aan te
denken, zegt hij. De politie doet
onderzoek. Wie wil hem dood
hebben? Jair Candor glim
lacht. Iemand met belan
gen. En dat zijn nogal
wat mensen, van
houthakkers tot boe
ren tot criminelen die
het vuile werk pro
bleemloos opknappen.
Want de Braziliaanse
staat Mato Grosso geldt als
een van de gevaarlijkste gebieden
van het land. Er zijn daar heel veel
indianen straffeloos uitgemoord,
weet Candor. Pakyi en Tamandura
namen ze te grazen toen die met
dertien stamgenoten een rivier
overstaken. Alleen zij overleefden.
Zal hij door zijn inzet voor de
twee ook de illegale ontbossing
kunnen remmen? Candor hoopt
dat de documentaire over zijn jun-
gletocht begrip oproept. Mis
schien kan het reservaat bewaard
blijven. Illusies maakt hij zich
niet. „Als ze toevallig een boer of
bomenkapper tegen het lijf lopen,
worden ze vermoord." Inmiddels
staat daar gevangenisstraf op, zelfs
in Mata Grosso, waar indianen
nog niet lang geleden niet als
mensen werden beschouwd maar
als beesten. De meeste Brazilianen
denken nog altijd slecht over In
dianen, weet hij. En 8o procent
van de mensen in zijn regio is
boos op hem. Omdat hij de aller
laatste Vlindermensen beschermt
en daarmee economische ontwik
keling in de weg zou staan.
e Braziliaanse Pakyï en
zijn neefTamandura wo
nen in een reservaat van
duizenden hectares in het hart
van het Zuid-Amerikaanse con
tinent. De twee naakte in
dianen zijn letterlijk de
laatsten van de Pirip-
kura-stam (Vlinder
mensen, zoals ze wor
den genoemd). Zo
lang zij leven, mogen
boeren en houtkappers
het ongerepte Amazone
woud niet platslaan voor de
winning van palmolie. Probleem:
hoe toon je aan dat de twee india
nen er nog zijn? Ze hebben geen
mobiele telefoons en laten zich
zelden zien.
Jair Candor (57) heeft er zijn le
venswerk van gemaakt om de ne
ven om de paar jaar op te sporen.
Hij werkt bij FUNAI, de Brazili
aanse overheidsdienst voor de be
scherming van de inheemse be
volking. Deze week is Candor in
Nederland voor het documentai
refestival Movies That Matter van
Amnesty International. Al meer
dan 30 jaar doorkruist hij het Bra
ziliaanse oerwoud voor een ver
haal dat alleen slecht kan aflopen.
Want eens zullen de twee laatste
Piripkura's er niet meer zijn. Als
de een iets overkomt, zal de ander
zelfmoord plegen, leert de trieste
ervaring met andere uitgestorven
stammen. Tegen die tijd leeft Can
dor zelf misschien ook niet meer,
want er staat een prijs van 35.000
euro op zijn hoofd. De indianen-
beschermer struint het reservaat
af met een kogelvrij vest aan, meer
nemingen dat ze verder komen
als ze samenwerken, anders voe
len ze dat ze niet gewenst zijn."
Hij pleitte ervoor dat Liberia
zelf het goede voorbeeld gaf en
bijvoorbeeld overheidsgebouwen
en scholen inrichtten met lokaal
geproduceerde meubelen. Dat
idee wint terrein. Maar als de
idealist Siakor via de landelijke
politiek meer impact wil hebben,
gaat het mis. Hij wordt niet geko
zen voor een parlementszetel.
Zijn campagne was misschien
wel te eerlijk, denkt hij achteraf.
„Ik zei niet: 'jullie krijgen nieuwe
scholen en ziekenhuizen'. Ik zei:
'ik doe mijn best voor nieuwe
scholen en ziekenhuizen'. Want
er zijn al zoveel scholen en zie
kenhuizen beloofd die er nooit
kwamen." Zijn tegenstander was
van de oude stempel en deelde
dollarbiljetten uit op verkiezings
bijeenkomsten. Siakor vroeg de
mensen zich uit overtuiging en
voor niets bij hem te scharen. Dus
hij verloor, 'met een klein ver
schil'.
gelde te maken. Een kwart van
het land werd stiekem toege
speeld aan investeerders. Zonder
ook maar enige inspraak van
de bewoners wier land
werd verkwanseld.
Silas Kpanan'Ayoung
Siakor, zoals zijn volle
dige naam luidt, ver
zette zich vooral tegen
dat laatste, zegt hij in
Den Haag waar net de
documentaire over zijn le
venswerk is vertoond. Het aan de
kaak stellen van onrecht lijkt hem
energie te geven. Nee, hij is niet
per se tegen het kappen van bos
sen. Afrikanen moet ook geld ver
dienen, maar wel op een duur
zame manier. „Het land is van de
lokale gemeenschappen. Het is
hun hout. Daar mag je aan verdie
nen, maar als tegenprestatie moet
je wel in de lokale economie in
vesteren. Dat kan best", zegt Sia
kor. Hij heeft dat laten zien mid
dels afspraken met buitenlandse
bedrijven. „Soms duurt het even,
maar uiteindelijk snappen onder-
Soms verdient een verhaal
een betere afloop. In
de mede door
Leonardo DiCaprio
gefinancierde docu
mentaire Silas gaat
de Liberiaanse mi
lieuactivist Silas Sia
kor (38) een dappere
maar ongelijke strijd
aan tegen internationale
investeerders in ontbossing. En
ook tegen de corruptie familie
van de president Ellen Johnson
Sirleaf. Het eerste gekozen vrou
welijke staatshoofd van Afrika
zou het door burgeroorlogen ge
teisterde land economische stabi
liteit brengen en vooral de cor
ruptie beteugelen. Haar bedoelin
gen waren goed, maar het werd
geen succes, zegt Siakor met spijt
in zijn stem. Ook 'Ellen' stak het
land nog dieper in de schulden en
benoemde familieleden en haar
beste vriendin op sleutelposten
om het kostbare tropisch hout te
Kloosterhotel 1
3 dagen Veluwe**** 3 dgn Twente diner
donderdag 29 maart 2018
Prijs per persoon o.b.v. 2 personen en beschikbaarheid, exclusief reserveringskosten en toeristenbelasting
GO
Jair en Silas en hun ongelijke
strijd tegen ontbossing
JAIR CONDOR indianenbeschermer
Tekst: Bob van Huët
PakyT en Tamandurade laatste twee Piripkura-indianen.
SILAS SIAKOR activist
Voor maar:
Volledig vernieuwd Kloosterhotel midden in de natuur! Tip: De Deurnse kastelen
4* Fletcher Kloosterhotel Willibrordhaeghe (8,0) -? Q
3 nachten incl. uitgebreid ontbijtbuffet
Gratis gebruik van wifi en parkeren
Aankomsten t/m augustus. Betaal pas bij aankomst!
4* Bilderberg Groot Heideborgh (8,6) 4* Hampshire De Broeierd Enschede (8,2)
2 nachten in een Deluxe kamer 2 nachten incl. uitgebreid ontbijt
2x uitgebreid ontbijt /q lx diner (dagschotel) m a jg
Gratis zwemmen en wifi va Gratis parkeren en wifi
