Nog één keer naar
het café De Man
Waterstofproject
Dow en Yara op weg
8
Meer extreme neerslag, verzilting en droogte
Als er niks verandert, dreigt het re
gionale waterbeheer onbetaalbaar te
worden. Met de huidige manier van
werken nemen de kosten de ko
mende dertig jaar met 45 tot 75 pro
cent toe. Dat schrijven het dagelijks
provinciebestuur en waterschap
Schedelstromen in de Strategische
Visie Waterbeheer Zeeland 2050 die
gisteren naar de Staten is gestuurd.
'Klimaatverandering leidt onder
andere tot meer extreme neerslag,
hogere verziltingsdruk en meer
langdurige droogte', aldus de visie.
De huidige ontwikkelingen zetten
'de bekostiging van het waterbeheer
in toenemende mate onder druk'.
Dat is een gevaar voor de leefbaar
heid in de provincie en kan een ne
gatieve invloed hebben op het
Zeeuwse vestigingsklimaat, aldus
het provinciebestuur. Het waterbe
heer moet erop gericht zijn dat Zee
land een aantrekkelijke en gezonde
provincie blijft om te wonen, te wer
ken en te recreëren. Het doel van het
waterbeheer is een goede dienstver
lening te leveren tegen een accepta
bele prijs.
Dat betekent dat er iets moet ver
anderen. In de Strategische Visie
Waterbeheer is alleen globaal be
schreven hoe. Niet alleen de over
heid is verantwoordelijk voor
schoon water en droge voeten, is de
tendens, ook burgers en bedrijven
hebben een verantwoordelijkheid.
„Ik kom boeren tegen die bezig
zijn een eigen reservoir aan te leggen
om zeker te zijn dat ze zoet water
hebben voor hun gewassen", legt
gedeputeerde Ben de Reu uit. „Maar
ik spreek ook boeren die vinden dat
de beschikbaarheid van zoet water
een taak is van de overheid." De be
doeling is burgers en bedrijven in de
toekomst meer te betrekken bij het
waterbeheer.
Ook wordt toegewerkt naar een
andere, meer flexibele vorm van fi
nanciering. De kosten worden niet
meer over iedereen verdeeld, maar
wie meer waterdiensten nodig heeft
gaat meer betalen. Andersom kun
nen burgers dus ook besparen op
hun waterrekening, zoals nu al op
kleine schaal gebeurt. Zoals mensen
met zonnepanelen niet alleen voor
hun eigen stroom kunnen zorgen
maar ook elektriciteit terugleveren
aan het energiebedrijf, zo kan dat
ook met wateropslag. Dergelijk
voorlopers zullen steeds minder ge
neigd zijn mee te betalen aan collec
tieve voorzieningen. Volgens de wa
tervisie moet dan ook een nieuwe fi
nancieringsstructuur worden uitge
werkt.
Dat is overigens een zaak van
lange adem. Dit jaar wordt begon
nen met een aantal kleine proefpro
jecten. Ibssen 2022 en 2027 moeten
succesvolle projecten worden uitge
bouwd tot een normale gang van za
ken.
De derde en laatste
editie van Het Glazen Ei
begint morgen in Sint-
Annaland. In het oude
café-restaurant Havenzicht
worden vier dj's opgesloten
die 100 uur aaneengesloten
radio gaan maken voor het
Stavoord6-huis.
Gespannen zijn ze niet, de
vier dj's die morgen het
Glazen Ei in Sint-Anna-
land in gaan. Ze hebben er eerder
heel veel zin in. In het gesprek op
deze maandagavond vliegt de ene
na de andere anekdote over tafel in
het oude restaurant Havenzicht.
Anco Fase kan de lucht van de
frietkraam die in 2016 bij het Gla
zen Ei stond nóg ruiken. „En dan
zat ik daar met mijn ananassapje."
En Jan Koning ziet de taarten van
de actie Heel Tholen Bakt nog voor
de studio staan.
Samen met Anita Goedegebuure
en Johan de Jager gaan Fase en Ko
ning honderd uur radio maken.
Om geld op te halen voor het Sta-
voordö-huis. Via de site en sms
kunnen plaatjes worden aange
vraagd. Daarnaast zijn er optre
dens en vijf dagen lang activiteiten
zoals mozaïeken, de Stallandse
Nightwalk, handlettering en er is
een darttoernooi. De dj's leven in
die honderd uur slechts op sapjes,
zelf samengesteld door De Jager.
„Ik probeer altijd wat anders, want
je wordt er heel erg melig van. Het
ergste is dat je niets hebt om op te
bijten. Daar heb je na twee dagen
wel behoefte aan."
Na de edities in Oud-Vossemeer
(2013) en Tholen (2016) is nu de
keuze gevallen op Sint-Annaland.
„De locatie maakt het speciaal",
zegt Fase. Hij is de enige Stallander
in het gezelschap. Maar allemaal
kennen ze de plek waar het ei
wordt opgebouwd: Havenzicht.
„Hier ging iedereen uit. Je was er
altijd. Nu staat het al een paar jaar
leeg, daarom is het verschrikkelijk
leuk om nog een keer naar 'De
Man' te gaan."
'De Man' slaat op het echtpaar
Bas en Jannie de Man, dat 41 jaar
het café-restaurant bestierde. In de
oude feestzaal is de studio ge
bouwd. Slapen doen de dj's in het
voormalige woonhuis dat ze kun
nen bereiken via de kelder. Dat ge
deelte is niet toegankelijk voor pu
bliek, maar de rest van het pand
zal een gevoel van vroeger oproe
pen. De boot waar vroeger de dj in
draaide, hangt er nog steeds. De
oude telefoonruimte is nog intact
en de bar zit nog op zijn plaats.
Terwijl De Jager, Koning en Fase
kunnen putten uit hun ervarin
gen, is het Glazen Ei nieuw voor
Anita Goedegebuure. „Ik ben ont
zettend nieuwsgierig. De muziek,
de reacties van luisteraars en het
publiek: alles is live. Het lijkt me
mooi dat je de ogen of oren op je
gericht hebt."
Dow Benelux, Yara en Gasunie
hebben er gisteren de overeen
komsten voor getekend in het In
dustrieel Museum in Sas van
Gent. De waterstof van Dow zal
naar Yara en ook het Terneuzense
chemiebedrijf ICL-IP aan het Ka
naal Gent-Terneuzen worden ge
transporteerd via een 'loze' gas-
Chemiesector speelt
sleutelrol om CÓ2-
uitstoot te beperken
transportleiding van Gasunie.
Maart 2016 kwam toenmalig
minister van Economische Zaken
Henk Kamp al naar Yara om het
zogenaamde Green Deal-contract
voor de uitwisseling van water
stof te onderschrijven. Het duurde
oud-directeur Jon Sletten van
Yara vervolgens wel erg lang,
voordat het project daadwerkelijk
van de grond kwam. „Willen wij
in Nederland tot een groene tran
sitie komen", stelde hij oktober
vorig jaar, „dan zal eerst een bu
reaucratische omwenteling moe
ten plaatsvinden."
Overleg met tal van instanties
was nodig om groen licht te krij
gen voor het waterstofproject. Eén
van de grootste obstakels was dat
volgens de Gaswet aardgasleidin
gen alleen voor gastransport mo
gen worden gebruikt. Sletten van
Yara verwachtte dat pas in 2019 de
eerste waterstof tussen Dow en
Yara zou kunnen vloeien.
Nog niet alle vergunningen zijn
rond, maar de planning is nu dat
de ombouw van de gastransport-
leiding en de aanleg van aanslui
tingen bij Dow en Yara in mei kan
beginnen. In het vierde kwartaal
van 2018 moet de eerste water
sport door de leiding vloeien.
Alle begin is moeilijk, waar alle
deelnemende partijen zich uit
eindelijk niet door hebben laten
ontmoedigen. De uitstoot van het
broeikasgas CO2 moet in Neder
land in 2030 49 procent lager zijn
dan in 1990. Dat gaat om miljoe
nen tonnen CO2 op jaarbasis. „De
chemische industrie speelt een
sleutelrol om die doelstelling te
bereiken", zei Dow Benelux-top-
man Anton van Beek gisteren.
Het waterstofproject in de
Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone
moet jaarlijks een C02-besparing
van 10.000 ton opleveren. De
winst zit hem er met name in dat
Dow meer waterstof produceert
dan het bedrijf nodig heeft en ge
bruikt om installaties te verwar
men. Yara kan de waterstof veel
nuttiger gebruiken als basisstof
voor kunstmest.
PZC ONLINE
Ongekend dit. Ik
zie goede acties,
ik zie
vertrouwen, ik
ziesnoekduiken,
ik zie passie. Ik
zie weer een
Nederlands
elftal. #nedpor
woensdag 28 maart 2018
Kosten waterbeheer
nemen explosief toe
Als niet wordt ingegrepen bij het
waterbeheer in Zeeland, nemen
de kosten van de Zeeuwse bur
ger op termijn flink toe. Daar
voor waarschuwen waterschap
Scheldestromen en de provin
cie.
Ernst Jan Rozendaal
Middelburg
A Sproeien bij droogte, archieffotocamileschelstraete
Michiel Bouwman
Het heeft even geduurd, maar
de levering van waterstof van
chemiebedrijf Dow Benelux in
Terneuzen aan kunstmestpro-
ducent Yara in Sluiskil komt dit
jaar dan toch van de grond.
Harmen van der Werf
Terneuzen
- Anton van Beek, Dow
2.V
NIEUWSBRIEF
Wilt u dagelijks snel en
overzichtelijk op de hoogte
worden gebracht van het
interessantste, leukste,
gekste en opmerkelijkste
nieuws uit Zeeland en bin
nen- en buitenland? Meld u
dan aan voor de PZC
nieuwsbrief.
Vrijwel dagelijks versturen
we een e-mail met daarin
tien geselecteerde artike
len van de website, waar
van de redactie vindt dat u
die niet mag missen.
Aan- en afmelden is gratis
en kan eenvoudig met uw
e-mailadres. De nieuws
brief valt tussen 11.00 en
12.00 uur in uw mailbox.
Aanmelden kan via
www.pzc.nl/nieuwsbrieven.
TWITTER
Anne Sophie
@annesophie_95
Het Nederlands elftal zette
maandagavond Portugal te
kijk: 0-3. Het leverde een
hoop positieve reacties op
social media op. Ineens tel
len we weer mee, was de
algehele teneur.
ONLINE TOP 5
Meest gelezen op pzc.nl
1. Zo komt de nieuwe krui
sing van de Sloeweg (N62)
eruit te zien
2. Lilian Janse (SGP) wil
wethouder van Vlissingen
worden
3. Provincie komt met lu
dieke Zeelandquiz voor
mariniers
4. Woongoed kan sloper
aan het werk zetten
5. Defensienota klinkt
Damen als muziek in de
oren, orders
Kijk op www.pzc.nl of
O @pzcredactie
facebook.com/depzc
is) @pzcredactie
