Olympische Spelen voorbij
m
méêèL
13
e worden 'witte oli
fanten' genoemd en
staan overal ter we
reld. In bijvoorbeeld
Sotsji, Rio de Ja-
neiro, Sarajevo en
Athene. Complexen
waar ooit tijdens Olympische Spelen
onder groot gejuich medailles wer
den veroverd en die nu een vergeten
bestaan lijden. Als ruïnes waar bijna
niemand zich meer in waagt.
Het Olympisch stadion in Pyeong
chang, met 35.000 zitplaatsen, zal
geen 'witte olifant' worden. Het is
een 'pop-up' stadion. Het werd in to
taal vier keer gebruikt, voor de ope-
nings- en slotdag van de Olympische
Spelen en de Paralympics, en nu
wordt het afgebroken. De bouw
kostte 109 miljoen dollar (88 miljoen
euro), omgerekend 8 miljoen euro
per gebruikt uur. Veel geld, maar la
ten staan is nog duurder.
Wat er met het ijshockeystadion en
het Jeongsun Alpine skicentrum zal
gebeuren is nog onduidelijk maar
voor andere Olympische gebouwen
heeft Pyeongchang een andere be
stemming. De schaatshal kan ook
markthal zijn. Zuid-Korea, dat ruim
10 miljard euro uittrok voor de Spe
len, trekt daarmee een les die som
mige komende Olympische steden
ongetwijfeld tot voorbeeld zal die
nen. Zo wordt Ras Abu Aboud Sta
dion in Qatar, gastland van het WK-
voetbal in 2022, een demontabel ge
bouw.
Voor de meeste gastlanden van
weleer is het te laat. Belastingbetalers
in Canada hoesten elk jaar 26 miljoen
euro op voor onderhoud van het im
mense 'Big O' stadion van de Spelen
in 1976. Sloop kost meer dan 90 mil
joen euro. Athene (2004), Sotsji
(2014) en Rio de Janeiro (2016) zijn
daar nooit aan begonnen. Daar waait
de wind door kapotte ramen, worden
muren met betonrot gebruikt voor
graffiti. Laat staan dat er nog bezoe-
De Spelen toewijzen
aan één land, zeg
Griekenland, is veel
goedkoper
kers komen. Met als dieptepunt het
wintercomplex van Sarajevo waar de
bobbaan nog nauwelijks is te herken
nen. Overwoekerd door groen.
De torenhoge kosten zijn al tiental
len jaren een bedreiging voor de
Olympische Spelen en de WK's voet
bal. Voor de Spelen in 2004 meldden
zich nog twaalf kandidaten. Voor die
van 2020 nog vijf. Tokio won. De Zo
merspelen van 2024 en 2028 zijn al
vergeven aan de enige twee kandida
ten die nog de vinger durfden op te
steken, respectievelijk Parijs en Los
Angeles.
De Winterspelen kostten Zuid-Korea
meer dan ro miljard euro, waarmee
het prima presteert in vergelijking
met andere landen. De Spelen in
Sotsji kostten 65 miljard, 500 miljoen
daarvan voor het stadion. IOC-voor-
zitter Avery Brundage waarschuwde
in 1958 al voor spilzucht omdat de
Olympische Spelen in Rome (1960)
30 miljoen euro kostten. Vijftig jaar
later is de jacht naar nationale eer en
het grote (sport)geluk ontaard in een
peperdure ratrace, oordeelt Bob
Heere, auteur van het boek Het Olym
pische Speeltje. „Kijk naar Sotsji en
Qatar waar met tientallen miljarden
werd en wordt gestrooid."
Maar er zijn uitzonderingen die de
regel bevestigen. De Zomerspelen in
Atlanta 2996 waren zelfs een finan
cieel succes, dankzij het hoofdspon
sorschap van Coca- Cola en de tv-
rechten die miljarden opbrachten.
Ook het Centennial Olympic Park
staat er in alle glorie bij.
In Lillehammer (Noorwegen),
gastheer van de Winterspelen in '94,
is het hele Olympische complex nog
vol in gebruik. Van de schaatshal tot
de skispringschans. Dat geldt ook
voor de complexen van Salt Lake City
(2002) en Vancouver (2010).
Het probleem van de kostenbe
heersing, van nieuwe 'witte olifan
ten', kan voor eens en voor altijd
worden opgelost. Met de toewijzing
van de Olympische Spelen aan één
vaste plek, bijvoorbeeld aan Grieken
land, de bakermat van het internatio
nale sportfestijn. „Dan worden de
Spelen elke keer nog efficiënter, nog
goedkoper", pleit Bent Flyvbjerg,
professor 'megaprojecten', verbon
den aan de Oxford University.
- - r-J
woensdag 28 maart 2018
...en het stadion
wacht het verval
Het stadion in Pyeongchang kostte 88 miljoen euro, maar
wordt afgebroken. Dat is goedkoper dan laten staan, fotoafp
Toen de slotceremonie van de Pa
ralympische Spelen voorbij was,
afgelopen 18 maart, begon in Zuid-
Korea de sloop van het Olympisch
stadion in Pyeongchang. Het on
derhoud van het stadion is duurder
dan sloop.
Hans van Zon
Pyeongchang
- Bent Flyvbjerg, professor
Het zwemstadion in Rio de Janeiro (boven) staat er na de
Spelen van 2016 in Brazilië verlaten bij. De bobsleebaan van
Sarajevo (Winterspelen 1984) is overwoekerd.
T De ongebruikte tennisbaan uit 1996 in het Amerikaanse
Atlanta. foto's reuters en ap
- iTriiiJVrT^pgg
WÊK Si I V FMÊKtT
t.