Gefrustreerde minister Grapperhaus houdt omstreden imam in de gaten
12
Vlak voordat zijn
kerk in Braamt
definitief sluit,
heeft pastoor Rinke
deVreeze (95!)
laten weten dat hij
zijn geliefde dorp
gaat verlaten. Hij
wil de sluiting op
6 mei absoluut niet
meemaken.
De pastoor verhuist naar een ver
zorgingshuis van zijn missionaris-
sensociëteit in Limburg. Het be
sluit komt voor de bevolking van
Braamt, de moederparochie H. Ga-
briël en het aartsbisdom Utrecht
als een complete verrassing. Maar
er is wel begrip.
De Vreeze is de oudste pastoor
van Nederland die nog elke week
de mis heeft opgedragen in een ei
gen kerk, de Onze Lieve Vrouw
van Altijd Durende Bijstand-kerk.
Door zijn broze gezondheid had
De Vreeze hulpmiddelen nodig
om door te kunnen gaan. Na een
knieoperatie kwam er een beugel
langs de trappen naar het altaar en
de pastoor deed de hele mis zit
tend, vanaf een verstelbare stoel.
Hij las gebeden met een loep om
dat hij nog amper kan zien. Een re
cente operatie op het UMC Rad
boud heeft dit amper verbeterd.
„Ik wil er niet bij zijn als de kerk
dichtgaat waar ik bijna dertig jaar
heb gediend", zegt De Vreeze. Hij
wil ook zijn huishoudster, die
hem verzorgt, niet tot last wil zijn.
„Ik weet dat dit voor haar niet
hoeft, maar moet toch rekening
met haar houden."
Opkrabbelen
De afgelopen weken ging de ge
zondheid van de pastoor zo hard
achteruit, dat zijn huishoudster
met haar man, die koster is, uit
voorzorg in de pastorie bleef sla
pen. Maar De Vreeze krabbelde
Ik ben er verdrietig
van, we hebben
zoveel met de pastoor
meegemaakt
weer op. Met Palmzondag verza
melde hij al zijn kracht om in de
kerk zijn vertrek toe te lichten.
Pastoor De Vreeze, die eerder
missionaris in Ghana was, wilde
tot nu toe van geen wijken weten.
In 2011 wilden het aartsbisdom
Utrecht en de moederparochie van
hem af. De pastoor, toen 88 jaar,
weigerde echter te vertrekken en
het dorp ging vierkant achter hem
staan. Toen dit in de media kwam,
werd het besluit ingetrokken.
Sindsdien wordt De Vreeze 'ge
doogd' als dé pastoor van Braamt
(niet ver van Zeddam), hoewel
officieel Jurgen Jansen van de
moederparochie dat is.
Ook Jansen is overvallen. „De
Herdershut (zoals de naam van de
pastorie in Braamt luidt) ligt let
terlijk in het centrum van Braamt.
Ik denk dat De Vreeze, in zijn ge
dachten over en kennis van de
mensen, daar ook staat. Er was
een natuurlijke verbinding tussen
Braamt en de inwoner van de
Herdershut. De Vreeze wilde in
Braamt blijven wonen en de ge
meenschap wilde hem daar hou
den. Maar ik snap dat hij nu weg
gaat", aldus Jansen.
„Ik ben er verdrietig van", zegt
een kerkbezoekster. „We hebben
zoveel met de pastoor meege
maakt."
Genadig
Het zou genadig zijn voor de pas
toor als hij nog in Braamt in zijn
slaap sterft, zegt Lenie Visser, zijn
huishoudster. „Dat zou hij zelf ook
het liefste hebben. Dan hoeft hij
het allemaal niet meer mee te ma
ken."
De pastoor heeft zware weken
achter de rug, met meerdere aan
doeningen en twee keer griep.
Maar deze week dronk hij in de
pastorie weer koffie met de vrou
wen die zijn kerk vanwege Pasen
kwamen poetsen. „Hij zag er goed
uit en praatte mee", vertelt een
van de vrouwen. Daarom zou het
zomaar kunnen dat hij zondag,
Eerste Paasdag, toch weer zijn
vervanger assisteert, zegt ook
De Vreeze zelf.
Maar bij de slotviering blijft hij
weg. De kerk van Braamt werd
door de inwoners van Braamt ge
bouwd. Ze trouwden er, lieten er
hun kinderen dopen, namen er af
scheid van dierbaren. „Sluiting,
dat kan ik geen viering noemen."
Aboutaleb zou volgens de imam
een afvallige moslim zijn. Grapper
haus heeft geen goed woord over
voor Jneid. „Zijn uitspraken zijn
verwerpelijk en dragen bij aan een
antidemocratisch en onverdraag
zaam klimaat, waarin mensen uit
eindelijk tegenover elkaar komen te
staan. U mag erop rekenen dat deze
imam zeer nauwlettend in gaten
wordt gehouden. Er zal niet getwij
feld worden hem verder aan te pak
ken, als daar aanleiding toe is. We
letten vooral ook zeer goed op het
welzijn van Aboutaleb."
Toch kan Jneid op dit moment
niet strafrechtelijk worden aange
pakt, stelt Grapperhaus. „Deze me
neer zoekt de vrijheid van me
ningsuiting op, op een wijze die
zeer tartend is, maar helaas buiten
de delictomschrijving in het straf-
Burgemeester
Aboutaleb is volgens
de haatimam een
afvallige moslim
recht valt. Als we die omschrijving
strakker maken, perken we ook de
vrijheden van anderen in. Dat is
een duivels dilemma, hoe bitter en
akelig ook." Grapperhaus: „We
moeten als samenleving blijven
aangeven dat we hiervan walgen."
Keihard
De oppositie gaat niet akkoord met
de uitleg, en wil dat de minister als
nog alle mogelijkheden bekijkt om
Jneid te vervolgen. „Als je zegt dat
iemand afvallig is, is dat in de leer
van de Islam een keiharde oproep
tot geweld", zegt PVV-Kamer-
lid Gidi Markuszower (PVV).
SP-Kamerlid Ronald van Raak wil
dat Grapperhaus het Openbaar Mi
nisterie zelf vraagt om vervolging.
Ook PvdA-leider Asscher wil dat de
minister alle mogelijkheden tot
vervolging onderzoekt.
Jneid hekelt in de video het op
treden van Aboutaleb bij de diplo
matieke rel met Turkije in maart
vorig jaar. Hij noemt het een voor
beeld van 'absolute politieke dom
heid'. Dick Schoof, de Nationaal
Coördinator Terrorismebestrijding
en Veiligheid, vindt de uitspraken
gevaarlijk, omdat de prediker in
vloed zou hebben op radicale jon
geren.
Inkeer
Aboutaleb kent de preek van Jneid.
„Hij staat al een tijdje op Facebook,
want deze man heeft geen ander
podium." De burgemeester hoopt
dat Fawaz 'snel tot inkeer' komt. „Ik
hoop dat hij verbinding zal preken,
saamhorigheid. Verketteren is niet
netjes. En ook nog gevaarlijk." Over
de beveiliging die Aboutaleb door
de preek zou hebben, praat hij niet.
„Het is wat het is."
woensdag 28 maart 2018
Oudste pastoor (95)
wil sluiting kerk niet
meemaken en stopt
Wilma de Cort
Braamt
- Kerkbezoekster
GO
M Pastoor Rinke de Vreeze ging
ondanks alle fysieke ongemak
altijd door. De mis deed hij zit
tend op een verstelbare stoel,
voor het lezen uit de Bijbel ge
bruikte hij een loep. fototheokock
'Walgelijk, maar niet strafbaar'
De video waarin de Haagse
imam Fawaz Jneid uithaalt naar
de Rotterdamse burgemeester
Ahmed Aboutaleb zoekt de
grenzen op, maar is niet straf
baar. Dat zegt minister Ferdi-
nand Grapperhaus (Justitie en
Veiligheid), die de situatie zelf
ook 'zeer frustrerend' noemt.
Maarten van Ast
Den Haag
De omstreden imam Fawaz
Jneid. fotoanp
