3
Over de grens zijn normen voor zendmaststraling strenger
9
Kritiek op rechter en regering neemt ook buiten de opstandige regio toe
Rechter Pablo Llarena van het
Hooggerechtshof in Madrid heeft
een buitenhuis in het idyllische Ca
talaanse bergdorp Das. Afgelopen
weekeinde schilderden leden van
een radicale Catalaanse jeugdbewe
ging leuzen op de straat voor dat
huis: 'Llarena fascist', 'Catalonië zal
jullie hel zijn' en 'Vrijheid politieke
gevangenen'.
Terwijl de Spaanse premier Ma-
riano Rajoy op de achtergrond rus
tig toekijkt, is Llarena al maanden
de gebeten hond voor de Catalaanse
separatisten. Twee politieke leiders
die al een halfjaar gevangen zitten,
weigert hij vrij te laten en vijf ande
ren stuurde hij vrijdag opnieuw de
cel in, om de rechtszaak af te wach
ten nu hij ze officieel wegens rebel
lie en enkele andere delicten heeft
aangeklaagd. Hij gelooft hun be
lofte niet dat zij, eenmaal in vrij
heid, niet alsnog de onafhankelijk
heid van Catalonië uitroepen.
Prooi
Puigdemont, in oktober vorig jaar
naar Brussel gevlucht, was afgelo
pen zondag zijn grootste prooi, kort
nadat Llarena een nieuw interna
tionaal opsporingsbevel had uitge
vaardigd. Leden van de Spaanse in
lichtingendiensten volgden Puig
demont vanuit Helsinki, via Zwe
den en Denemarken naar Duits
land. Pas daar zorgden ze ervoor dat
hij gearresteerd werd, omdat Lla
rena vermoedt dat de Duitsers
makkelijker meewerken aan een
uitlevering dan de Zweden, Denen
of de Belgen.
Met zijn reis over land weerlegde
Puigdemont de woorden van zijn
advocaat, die aanvankelijk stelde
dat de oud-premier zich 'bij justitie
in Helsinki zal melden'. Puigde
mont wilde echter naar België, om
dat de rechters daar hem niet op
grond van de Spaanse aanklacht, re
bellie, willen uitleveren. In Duits
land komt het delict 'landsverraad'
het dichtst in de buurt bij die
Spaanse 'rebellie' en de grote vraag
is of de Duitse rechter dat vol
doende vindt voor uitlevering.
Toegejuicht
De arrestatie van Puigdemont werd
door veel media en politici uit voor
namelijk Madrid toegejuicht, maar
er zijn ook buiten Catalonië steeds
meer geluiden te horen dat Spanje
Een corrupte
regering, zonder
enige wil de dialoog
aantegaan
wel erg ver gaat in
zijn gevecht te
gen de separatis
ten. Waar cor
rupte politici en
ondernemers
die miljoenen
hebben gefrau
deerd hun proces in
vrijheid mogen af
wachten, verdwijnen de
Catalaanse politici achter tralies.
Uitgever en schrijver Enrique
Murillo, die benadrukt geen Cata
laan of separatist te zijn, beschuldigt
de Spaanse regering op Facebook al
leen maar te vervolgen: „Een cor
rupte regering, zonder enige wil de
dialoog aan te gaan en directe erfge
naam van de Franco-tijd, en die
geen politieke oplossing heeft om
dat haar enige politiek bestaat uit
bestraffen wat ze niet leuk vindt."
Een andere schrijver, Suso de
Toro uit het noordwestelijke Gali-
cië, constateerde in de stad Vallado-
lid de 'haat' van de bevolking jegens
de Catalaanse politici, toen het
nieuws van de arrestatie in een zaal
vol mensen met applaus werd be
groet. „Dat komt omdat die haat
door de Spaanse media en macht
hebbers is gezaaid, haat jegens po
litici die twee miljoen stemmen
van hun kiezers hebben kregen",
refereerde hij in een artikel in eldia-
rio.es aan de laatste verkiezingen.
Kritische noot
Popzanger Miguel Rios zei in een
interview dat 'niemand wegens
zijn ideeën in de gevangenis zou
moeten belanden'. Wel had hij een
kritische noot over de Catalaanse
leiders die 'hun wil aan de meer
derheid willen opleggen'.
Het grootste probleem sinds het
ongeldige onafhankelijkheidsrefe
rendum van 1 oktober is dat geen
van beide partijen van wijken wil
weten. Elke actie van rechter Lla
rena roept in Catalonië weer een re
actie op, en omgekeerd.
Het Catalaanse parlement wil nu
alsnog proberen om Puigdemont
tot premier te kiezen, nu de twee
alternatieve kandidaten ook al ge
vangenzitten. Op straat was het
zondagavond onrustig, maar de op
roep aan de verontwaardigde Cata
lanen blijft om geen geweld te ge
bruiken.
Verwarring
De verwarring is steeds groter. Of,
zoals schrijfster Almudena Grandes
gisteren in de krant El Pais stelde:
„Ik begrijp de vasthoudendheid
van de separatisten niet, die hun
waardigheid verwarren met zelf
moord." Maar aan de andere kant:
„Ik vraag me af of rechter Llarena
zich bewust is van de gevolgen die
zijn manier van het toepassen van
de wet op korte maar ook heel lange
termijn zal hebben."
In veel Europese landen gelden nu
al strengere normen voor de stra
ling van zendmasten dan in Ne
derland. Hoewel ernstige schade
lijke effecten van elektromagneti
sche velden nog altijd niet zijn be
wezen, maken wetenschappers en
burgers zich wél zorgen.
Uit een vergelijkend onderzoek
door het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu
(RIVM) in januari dit jaar blijkt
dat Nederland tot een kleine groep
landen in Europa behoort waar
nog geen landelijk vastgestelde li
mieten gelden voor straling van
telefoonzendmasten. De meeste
Europese landen houden zich aan
een Europese richtlijn uit 1999,
maar in bijvoorbeeld Belgisch
Vlaanderen is de overheid veel
strenger: in de buurt van scholen
en verzorgingshuizen mag de stra
lingskracht van een telefoonzend
mast slechts 7 procent van de EU-
norm zijn.
Verschillen
Ook in landen als Italië, Luxem
burg, Polen en Kroatië zijn de nor
men aanzienlijk strenger dan in
Nederland. De verschillen zijn
groot, omdat wetenschappelijk
onderzoek nog niet onomstotelijk
heeft vastgesteld dat straling van
zendmasten ongevaarlijk is voor
de volksgezondheid.
Zo laat de GGD in Amsterdam
weten dat 'we niet zo veel weten
over de langetermijngezondheids-
effecten (zoals kanker) van het
wonen in een elektromagnetisch
veld rond antennes voor mobiele
telefonie'. Dat komt doordat de an
tennes er pas relatief kort staan.
„De sterkte van deze velden is in
het algemeen zo laag dat gezond
heidsproblemen niet worden ver
wacht", aldus de GGD. Sommige
mensen zijn ervan overtuigd dat
hun gezondheidsproblemen wel
worden veroorzaakt door deze an
tennes. Zij meldden bij de GGD
zeer uiteenlopende gezondheids
klachten zoals hoofdpijn, ver
moeidheid en concentratieverlies.
Nederland telt op dit moment
ruim 45.000 antennes voor mo
biele telefonie (GSM, UMTS en
4G). Dat aantal stijgt de komende
jaren enorm als het nieuwe 5G-
netwerk wordt uitgerold. „5G kan
werken op een hogere frequentie",
Wildgroei antennes
30 4G 5CT
(2001) (2009) (±2020)
zegt een woordvoerder van het
ministerie van Economische Za
ken. „Dat betekent meer capaci
teit, maar het bereik van een an
tenne is minder. Daardoor zullen
er veel meer kleine zenders nodig
zijn, die overal in het straatbeeld
zullen verschijnen."
Risico's 5G
Het ministerie van Economische
Zaken overweegt om straling van
zendmasten landelijk aan banden
te leggen. Eind vorig jaar waar
schuwden 180 wetenschappers uit
36 landen voor de mogelijke ri
sico's van het 5G-netwerk. De we
tenschappers stellen dat uit som
mige onderzoeken blijkt dat er een
verband is tussen straling en her
sentumoren, Alzheimer en on
vruchtbaarheid bij mannen.
dinsdag 27 maart 2018
GO
Spanje en Catalonië zijn
weer op het oorlogspad
De arrestatie van Puigdemont in
Duitsland heeft de verhouding
tussen Spanje en Catalonië
weer op scherp gezet. De Span
jaarden maken de gevluchte
oud-premier verwijten, maar
hebben ook steeds meer twijfels
over de politieke rol van het
Hooggerechtshof.
Edwin Winkels
Barcelona
POLITICS!
Catalanen gin
gen na de arres
tatie van Puigde
mont uit protest
massaal de
straat op, zoals
hier in Barcelona.
Foto inzet: Puig
demont wordt in het
Duitse Schuby door de
snelwegpolitie weggevoerd.
FOTO'S AFP/EPA
-Enrique Murilloaam (schrijver)
Peter Winterman
Den Haag
Er staan per 1 februari 45.096
antenne-installaties in ons land.
Een toename van 122 antenne
installaties in januari 2018.
Verschillende toepassingen:
384 Kbps 100 Mbps 10 Gbps
door kleiner
bereik veel
vaak op vaak in/op zenders
masten gebouwen nodig
