WEER EVEN THUIS
19
De Veerstraat in Nieuw- en Sint Joosland was een doorgaande route: in de oorlog voor
de Duitsers, na de oorlog voor de vissers. Leo van Eenennaam groeide er op met
granaten en haring.
Hij was er wel bij. Maar
om nu te zeggen dat hij
uit eigen waarnemingen
en herinneringen put,
dat niet. Leo van Eenen
naam - met dubbele n, de Walcherse
versie - is nu 76 jaar. Hij schetst een
beeld van de oorlogstijd in de Veer
straat in Nieuw- en Sint Joosland.
Anderhalf was hij, toen het gezin
daar in 1943 ging wonen. Wat hij
daarover kan vertellen, weet hij van
zijn oudere broers en zussen.
Leo is de op één na jongste in een
gezin van acht. Heel zijn leven werd
er tijdens verjaardagen over de oorlog
gepraat. Nu is dat minder, vier van
zijn broers zijn overleden. Als overle
ver wil hij de verhalen graag levend
houden. Vandaar, weer even thuis.
We staan voor Veerstraat 8, een
witgepleisterde woning naast de
bakker. In de bakkerswinkel zat des
tijds het café van David Klap. Dat was
voor zijn tijd. Hij herinnert zich wel
cafébaas Ko Pluimers. En hoe er in
het weekeinde een draaiorgel naar
binnen werd gereden. „Dat was Mina
van 't Orgel", zegt Van Eenennaam.
„Mina Plastiek, zo werd ze ook wel
genoemd. Bij ons thuis waren ze niet
zo blij met haar. We waren behou
dend gereformeerd, dansavonden in
het weekeinde gaven geluidsover
last."
De datum van belang is 15 augustus
1943. De familie Van Eenennaam
woonde toen in Oudedorp, in de
enige straat daar, de Sint Joosland-
straat. Geallieerde bommenwerpers
gooiden daar op die dag een heel rij
tje huizen in puin. Later kwam een in
Duitsland tewerkgestelde dorpsbe
woner terug met foto's van de ge
bombardeerde huizen, die door de
nazi's als propagandamateriaal wer
den gebruikt: 'Dit is het werk van de
geallieerden'.
De route van Vlissingen naar de
Sloedam liep door het dorp, vandaar
dat er bommen en granaten vielen. In
de Veerstraat werd een huis voor de
getroffen families vrijgemaakt. Op
nummer 8 waren Duitse militairen
gehuisvest, de moeder en dochter die
er eigenlijk woonden hadden al de
wijk moeten nemen naar Lage Zwa-
luwe. De Duitsers, op hun beurt,
maakten plaats voor de van hun wo
ning beroofde gezinnen: de familie
Van Eenennaam en hun buren - de
familie Beekman - konden er terecht.
In de herfst van 1944, toen Walche
ren onder water werd gezet, kwam
de familie Dingemanse er ook nog
bij. Toen woonden er ruim twintig
personen in totaal.
Leo van Eenennaam was tot 1950 in
de Veerstraat te vinden. De wc in de
tuin, het legen van de emmer op de
nabijgelegen mesthoop, het staat
hem nog helemaal bij. Dat zijn vader
bijna werd geëlektrocuteerd, is één
van de overgeleverde verhalen. „Ach
terin de tuin hadden de Duitsers een
schuilkelder gebouwd. Toen mijn va
der een elektriciteitskabel die naar de
kelder liep, wilde doorknippen, werd
hem dat bijna fataal."
De bevrijding bracht granaten in
de Veerstraat, alle ramen werden
eruit geblazen. Het gezin Van Eenen
naam vluchtte eerst naar een bunker
aan de Molendijk, vervolgens naar
een boerderij aan de Trekdijk, waar
in de voergang van de stal werd gebi
vakkeerd: „Eerst zaten we daar met
Duitse militairen. Even later met de
Engelsen. Dat was wel een bijzon
dere ervaring."
„Na de oorlog werd er veel haring
gevangen. Die werd met open
vrachtwagens vanuit Vlissingen naar
Holland vervoerd. De route door
Nieuwland kende een scherpe bocht.
Werd die te hard genomen, dan
schoof er een hele lading vis van de
auto. En had heel het dorp gratis vis
te eten. De smid was niet te beroerd
om de haring te roken. Aan die met
enige regelmaat opgestookte dorps
barbecue kwam een eind, toen in
1956 een rondweg werd aangelegd.
Negen jaar daarna kwam de A58 ter
hoogte van het dorp gereed en kon er
alleen nog maar worden gezwaaid
naar de viswagens."
Toen in 1950 een nieuwe woning in
de Scheldepoortstraat kon worden
betrokken, kwam de familie Beek
man in het huis naast de Van Eenen-
naams terecht. Ze bleven buren,
maar nu weer met ieder zijn eigen
huis.
Toen mijn vader een elektriciteitskabel
naar de schuilkelder wilde doorknippen,
werd hem dat bijna fataal
zaterdag 24 maart 2018
Granaten in de Veerstraat
Jan van Damme
Heeft u herinneringen aan uw
ouderlijke huis die u wilt delen en wilt
u weer even terug? U kunt uw verhaal
doen in 'Weer Even Thuis'. U kunt
contact opnemen met Ab van der
Sluis: 08801-30203,
chefnieuws@pzc.nl.
In de tuin van Veerstraat 8.
1944: Leo (midden) met zus
Truus en broer Kees.
Leo van Eenennaam voor Veerstraat 8 in Nieuw- en Sint
Joosland. foto dirk-jan gjeltema
- Leo van Eenennaam