O
ïi
c
Jgfkr.
r
16
O
VLIEGBASIS EINDHOVEN MONUMENT MH17
Ik sloot me af voor de
emoties van nabestaanden'
Dagenlang lagen de
stoffelijke resten
van slachtoffers van
vlucht MH17 in een
Oekraïense
treinwagon. Pas in
Nederland kregen ze
een indrukwekkende
ceremonie, op
Vliegbasis Eindhoven.
Daar wordt vandaag
een monument
onthuld. Als eerbetoon
aan de slachtoffers,
maar ook als dank aan
alle hulpverleners.
'Je hoorde alleen het touw
tikken tegen de vlaggenmast'
Ze hadden net oud-mari
nier Albert Hoeben, Rid
der Militaire Willems
orde, naar zijn laatste rustplaats
gedragen, toen de volgende op
dracht binnenkwam. Guido van
Zurk en zijn collega's hoorden
dat ze ingezet zouden worden
bij de repatriëring van de licha
men van MHi7-slachtoffers.
„Zoiets groots hadden we nog
nooit gehad. Normaal draag je
één kist op één dag. Dit ging om
grote aantallen en het ging om
burgers. Ik kon me er vooraf
geen voorstelling van maken."
Van Zurk, reservist bij het
Korps Mariniers, maakt al jaren
deel uit van de draagploeg. Die
wordt ingezet bij uitvaarten van
omgekomen militairen tijdens
missies, of veteranen die met
militaire eer begraven worden.
De Dordtenaar maakt deel uit
van een vaste draagploeg van
zestien mariniers. Bij de kist
staat Van Zurk altijd rechtsach
ter. „Ieder heeft een vaste plek.
Dat heeft te maken met lengte.
We willen de kist zo stabiel mo
gelijk houden. Het moet er mooi
en strak uitzien. We oefenen ge
regeld om elkaar scherp te hou
den en de routine erin te krij
gen. Dat zit in de Korpsmentali
teit. Je mag geen fout maken."
Zijn ploeg droeg bij de eerste
aankomst de allereerste kist uit
de Hercules. „In het vliegtuig
stonden 44 kisten. Dat was in-
drukwekkend. Toen we met de
eerste kist naar buiten kwamen,
werden nabestaanden heel
emotioneel. Ik hoorde het, maar
probeerde me ervoor af te slui
ten. Er gaan allerlei gedachten
door je hoofd, maar als marinier
mag je je niet door je gevoel la
ten leiden. Ik probeerde ook niet
te bedenken wie er in de kist lag
die we droegen. Pas na afloop
kwam de ontlading. Toen alle
namen bekend waren, kwam ik
erachter dat een oud school
vriendje, föhn Allen, in het
vliegtuig had gezeten."
In totaal heeft de draagploeg
van Van Zurk die dag dertien
kisten naar de rouwwagens ge
dragen. „Je voelt dat de hele we
reld meekijkt. Dat bracht een
zekere druk met zich mee. Onze
taak was om het waardig, mooi
en netjes uit te voeren. Dat is ge
lukt en daar ben ik trots op. Ik
hoop dat mensen daar kracht uit
halen en troost vinden in het
monument."
Patrick Kivits twijfelde
geen seconde toen hij een
dag voor de aankomst
van de eerste lichamen het ver
zoek kreeg om rouwwagens be
schikbaar te stellen. Hij had on
menselijke beelden gezien van
treinwagons in Oekraïne, waar
de stoffelijke resten tijdelijk la
gen opgeslagen. „De terugkeer
naar Nederland was belangrijk
voor de rouwverwerking. Ik ben
dankbaar dat ik eraan heb mo
gen bijdragen."
Kivits heeft een eigen bedrijf
in rouwvervoer. Hij heeft bij vijf
aankomsten een kist vervoerd
naar de kazerne in Hilversum,
waar alle slachtoffers werden
geïdentificeerd. Vijf keer reed
hij voorop in de indrukwek
kende stoet, die als een langge
rekt zwart lint door een haag
van mensen reed. „Ik zag men
sen met verbijsterde gezichten,
open mond en tranen in de
ogen. Ze gooiden bloemen of
sloegen een kruisje. Nederland
was op dat moment één."
De voorbereidingstijd was
kort. Pas op de ochtend van de
aankomst van de eerste vlucht
verzamelden alle rouwwagens
zich in een grote hangar op de
vliegbasis. De chauffeurs kregen
een briefing. Alles moest vol
gens een strak militair protocol.
„We kregen instructies en heb
ben de hele ochtend geoefend
met lege kisten. Rijden in een
stoet, het platform op en af rij
den, commando's voor het in-
en uitstappen."
Nooit zal Kivits het moment
vergeten dat de transportvlieg
tuigen geland waren, de moto
ren stilvielen en de kisten een
voor een naar buiten werden ge
dragen. „Het was doodstil. Je
hoorde alleen de commando's
en het geschrei van nabestaan
den. Wat me altijd bijblijft, is
het geluid van het tikken van
het touw tegen de vlaggenmast.
Als ik dat nu hoor, ben ik weer
terug op dat platform."
Ondanks alle ervaring kreeg
Kivits psychische klachten. „Als
het over MH17 ging, werd ik
emotioneel. Ik wist niet wat het
was. Tot ik twee slachtoffers die
geïdentificeerd waren van de
kazerne naar een crematorium
moest brengen. Toen waren ze
niet alleen een kist meer, maar
hadden een naam. Dat maakte
het persoonlijker. Er viel een
last van mijn schouders."
zaterdag 24 maart 2018
GO
Wa
de s achtoffers
Guido van Zurk, draagploeg
Reservist Guido van Zurk
(linksachter), foto getty images
Dominique Elshout
Tonny van der Mee
Patrick Kivits, rouwchauffeur
Patrick Kivits vervoerde vijf
kisten, fotoronmagielse
