V
5
—f/ H
Uitvouwen,
sorteren, stapelen.
Tot diep in de nacht
sloofden duizenden
mensen zich uit om zo
snel mogelijk de
stemmen te tellen.
Een van hen: Ans
Koorn. Ruim 60 jaar
helpt ze in Den Helder:
„Het is een eer"
Even is er paniek in Ans' stembu
reau. Een jongetje van 2,5 jaar
propt de identiteitskaart van zijn
moeder in de stembus. De moeder
houdt 'm nog net tegen: „Sorry. Ik
had Joey verteld dat hij iets in de
'brievenbus' mocht gooien, alleen
niet wat." Ans glimlacht er maar
éven om. „Mevrouw, dit had lastig
kunnen worden. Zonder identi
teitsbewijs kunt u niet stemmen.
En uw pas had u pas na 21.00 uur
uit de stembus kunnen halen. Dan
mag de bus pas open."
Ja, stembureau-lid Ans Koorn
lepelt de regels zó op. Maar wat wil
je ook? In 1955 zat ze al voor het
eerst 'op' een bureau en anno 2018
heeft ze het examen dat ze ervoor
moet afleggen wederom glansrijk
gehaald. En dat het examen digi
taal was, was geen probleem. Deze
whatsappende oma (zeven klein
kinderen, twee achterkleinkinde
ren) is zo modern, dat ze zelf di
rect over het elektronisch stem
men begint. „Zo jammer dat het is
afgeschaft. Toen konden we aan
het einde van de avond één bon
uitdraaien: hup, klaar!"
De grootste verandering in de
60 jaar dat ze meedraait: dat het al
lemaal veel strenger is geworden.
„Vroeger vroegen we bijvoorbeeld
helemaal niet naar een identiteits
bewijs. Iedereen in Den Helder
kende iedereen. De hele dag
hoorde ik: hé Ans, hoi Ans. Maar
ja, de stad is gegroeid hé. En veel
van mijn kennissen zijn overle
den. En als je niemand meer kent,
is het natuurlijk logisch dat je om
legitimatie vraagt."
Ook de stemlocaties zijn nogal
veranderd. Ans: „We zaten vroeger
vooral in scholen en dan was er al
tijd wel een conciërge die hielp.
Maar die mannen zijn wegbezui-
Met mijn nieuwe heup
kan ik weer prima
knielen om biljetten
te tellen, en weer
overeind komen
nigd en veel van de scholen zijn
verdwenen of gefuseerd." Vandaag
zit ze onder de glitterbollen: stem
bureau 30 bevindt zich in de lokale
dansschool. 'Best gezellig', oor
deelt Ans, terwijl ze een echtpaar
vermanend toespreekt. Het stel
heeft zijn passen verwisseld. Ans:
„Ik zag het eerst niet, want jullie
lijken op jullie paspoortfoto's
nogal op elkaar." De vrouw, quasi-
verontwaardigd: „Ik? Lijk op mijn
man?"
Ans, die stoïcijns doorwerkt aan
het tafeltje met zak Mentos (voor
de frisse adem), met loep (voor de
slechtziende kiezer) en stamper
(om de formulieren in de bus aan
te duwen) heeft het stemmen tel
len altijd als 'een eer' gezien. „Ik
heb de oorlog als meisje heel be
wust meegemaakt. Ook wij moes
ten op de vlucht voor de bommen,
een veilig onderdak vinden in een
boerderij buiten de stad. Ik weet
hoe het is als je je niet vrij voelt.
Verkiezingen zijn daarom bijzon
dere dagen. Zoals ze wel zeggen:
een feest van de democratie."
Niet dat Ans stemmen zo ge
makkelijk vindt. Net als veel an
dere Nederlanders heeft ook zij
flink getwijfeld voor ze haar for
mulier invulde. „Ik heb de afgelo
pen weken drie keer de Kieswijzer
gedaan en toen wist ik het nog
steeds niet." Welke lijst het uitein
delijk is geworden, zegt ze niet,
maar in ieder geval géén splinter
partij. „Ik heb een hekel aan die
partijtjes waarvan je weet dat ze
maar hooguit één zetel krijgen.
Die kunnen toch niks in de raad
betekenen?"
Elk jaar krijgt ze de vraag van
collega's of ze er bij de volgende
verkiezingen weer bij is. Vindt ze
gek. Zó oud is ze toch niet? „Men
sen zeggen altijd: je bent nog zo
fit, maar ik vind er niks bijzonders
aan." Ze doet dus ook kwiek mee
aan het gehannes in de late uurt
jes. Stemformulieren uitstorten,
per partij bij elkaar leggen, voor
keurstemmen tellen. „Sinds ik een
nieuwe rechterheup heb, kan ik
weer prima knielen én overeind
komen."
De opkomst in Ans' bureau is
best hoog: ze krijgt nauwelijks de
kans de groentesoep-met-vermi-
celli op te lepelen die de dans
schoolhouder ondertussen ser
veert. Natuurlijk hoopt ze op een
record, maar wel met één beden
king. Want als er echt massa's
stemmers zijn, is zij vér na het
perse gaan van deze krant nog be
zig. „Ik vergelijk zo'n dag wel eens
met een verjaardag. Leuk als er
veel mensen komen, maar wel
meer afwas."
donderdag 22 maart 2018
GQ
Burgemeester Wil
Houben van Voe-
rendaal trakteert
vrijwilligers in zijn
stembureau op
taart. Houben kreeg
afgelopen week
veel steunbetuigin
gen nadat bekend
was geworden dat
hij begin dit jaar
was bedreigd door
een gemaskerde
man met een pi
stool. FOTO ANP
Inwoners van
Zuidpias, nabij
Gouda, hoeven de
auto niet uit om de
kandidaat van hun
voorkeur aan te
kruisen. Het drive-in
stembureau blijkt
ook in trek bij
motorrijders.
Krasse Ans Koorn (86) telt
sinds 1955 de stemmen
Eefje Oomen
Den Helder
- stembureaulid Ans Koorn
Ans Koorn op een stembureau in Den Helder. „Het is nu strenger. Vroeger vroegen we nooit om een identiteitsbewijs." fotomarcookhuizen