GELD&GOED
0 f
27
Internet Tijdens het browsen
op internet gluren allerlei
bedrijven over je schouder
mee. Zo blijf je de baas over je
eigen data.
Vast herkenbaar: je zoekt
online naar voordelige
vliegtickets en de dagen
daarna verschijnen op
allerlei websites opdrin
gerige advertenties met aanbiedin
gen voor vliegreizen. Dat komt door
dat internetbedrijven je digitale be
wegingen nauwlettend volgen, ofwel
tracken.
„Facebook, Google en advertentie
netwerken bewaren je surfgedrag via
cookiebestanden en stukjes code op
je pc, tablet of smartphone", legt di
recteur Hans de Zwart van privacy
belangenorganisatie Bits of Freedom
uit. „Zo wordt een uitgebreid per
soonlijk profiel van je gemaakt. Die
profielen zijn goud waard voor mar
keteers, die ze gebruiken om je ge
richte advertenties te tonen."
Google kan bijvoorbeeld zien wat
je zoekt (Google Search), waar je bent
geweest (Google Maps), welke vi
deo's je hebt bekeken (YouTube) en
die informatie als klantenprofiel
doorverkopen aan de hoogste bieder.
Websites zijn verplicht toestem
ming te vragen voor het gebruik van
tracking cookies. In theorie kun je die
weigeren, maar in de praktijk is dat
lastig. Ga je niet akkoord, dan weigert
de website je vaak toegang. Hoe voor
kom je dan toch dat websites je ein
deloos achtervolgen?
Een adblocker is een programmaatje
of app die bepaalde inhoud van web
sites blokkeert, zoals advertentieban-
ners, reclamefilmpjes of trackers die
je surfgedrag volgen. De meeste ad-
blockers gebruiken daarvoor filter-
lijsten die ongewenste elementen te
genhouden. „Adblockers maken het
surfen ook sneller, doordat je geen
advertenties of andere reclamebood
schappen meer hoeft te downloa
den", zegt De Zwart. Volgens de
Consumentenbond levert dat 30 tot
40 procent databesparing op bij het
browsen. En dat is ook goed nieuws
voor je databundel.
Maar wat is de beste adblocker?
Bits for Freedom en de Consumen
tenbond adviseren de gratis browser-
toevoeging uBlock Origin (voor Fire-
fox, Safari en Chrome). Kies voor
uBlock Origin toevoegen en bovenin
de browser verschijnt voortaan een
rood icoontje dat bij websitebezoek
toont of er iets wordt geblokkeerd.
Het kan wel gebeuren dat een
website je toegang weigert omdat die
nu eenmaal z'n geld verdient met
Telkens als je iets
zoekt met Google,
komt dat bij je profiel
advertenties tonen. Wil je toch op die
website, dan kun je instellen dat de
adblocker zich uitschakelt voor die
specifieke site. Soms word je niet ge
blokkeerd maar krijg je wel het
vriendelijke verzoek het tonen van
advertenties toe te staan.
Google is veruit de meest gebruikte
zoekmachine. „Maar telkens als je
iets met Google opzoekt, wordt dit
toegevoegd aan je profiel", legt De
Zwart uit. „Zo weet het bedrijf waar
je ongeveer woont, welke schoenen
je koopt of aan welke kwalen je lijdt."
Heb je liever niet dat je zoekop
drachten worden opgeslagen, kun je
beter een alternatieve en privacy-
vriendelijke zoekmachine gebruiken.
Een voorbeeld daarvan is
Startpage.com, niet te verwarren met
Startpagina.nl. De zoekmachine
werkt met een beveiligde website,
verzamelt of deelt geen persoonlijke
gegevens en laat je cookievrij zoeken.
Daarbij gebruikt het de uitgebreide
database van Google, zonder je infor
matie mee te sturen.
Startpage is ook een Europees be
drijf, waardoor voldaan moet worden
aan de vrij strenge EU-wetgeving op
het gebied van privacy. De zoekpa
gina is minimalistisch en overzichte
lijk. Je typt net als in Google een zoe
kopdracht in en klikt vervolgens op
het vergrootglas of drukt op 'Enter'.
De zoekresultaten worden op een
overzichtelijke manier gepresen
teerd.
Het kan ook geen kwaad om de apps
op je tablet of smartphone onder de
loep te nemen. Want het kan zijn dat
een onschuldig ogende app toegang
heeft tot je camera of adressenboek
en daar eigenlijk niets te zoeken
heeft. Dat Whatsapp toegang wil tot
je fotobibliotheek en microfoon is
logisch. Dat een eenvoudig spelletje
dit ook wil, natuurlijk niet.
Als Android of iOS-gebruiker
kun je na installatie van een app
zelf bepalen tot welke onderdelen
je een app-maker toegang geeft.
Bij Android ga je daarvoor naar 'In
stellingen', tik je op 'Apps' en kies je
voor 'App-machtigingen'. Zo opent
zich een overzicht van de onderdelen
waar apps gebruik van maken en
kun je die desgewenst in- of uitscha
kelen. Voor iOS ga je ook naar 'Instel
lingen' en kies je 'Privacy'. In de lijst
machtigingen die verschijnt, kun
je de toegang per app in- en uitscha
kelen.
TIPS
Websites lokaliseren je ook op basis
van je IP-adres, een unieke getallen
reeks die je apparaat online identifi
ceert. Dat kun je omzeilen door een
Virtueel Privé Netwerk (VPN) te ge
bruiken. Een VPN moet je zien als
een digitale pijplijn tussen twee ver
schillende netwerken waarin al het
dataverkeer is versleuteld, waardoor
pottenkijkers geen kans hebben.
Een VPN biedt vooral veiligheid op
openbare wifi-netwerken. De websi
tes die je bezoekt en waar je ingelogd
bent (bijvoorbeeld Facebook), weten
nog wel dat jij het bent. Daardoor ben
je voor hen nog steeds herkenbaar
aan je surfgedrag. Een lijst met aan
bevolen VPN-diensten is volgens De
Zwart lastig te geven omdat het aan
bod continu wisselt. Belangrijk is om
de privacyvoorwaarden te lezen, zo
dat je weet wat er met je data gebeurt.
Cookies van je pc verwijderen is vrij
eenvoudig. Voor Firefox klik je bij
voorbeeld op de drie streepjes rechts
boven, kies je 'Opties' (Windows) of
'Voorkeuren' (Mac), daarna 'Privacy
Beveiliging', vervolgens 'Individu
ele cookies verwijderen' en druk je in
het pop-up menu op 'Alle verwijde
ren'. Bedenk wel dat je na het op
schonen je op sommige websites
opnieuw moet inloggen.
Je kunt je browser ook opdracht
geven alle cookies te weigeren, maar
dan zullen veel websites onbruikbaar
worden. Dan kun je beter een adbloc
ker installeren die op basis van een
filterlij st selectief cookies uitschakelt.
woensdag 21 maart 2018
GO
Zo surf je
anoniemer
Kaj van Arkel
1 Gebruik een
adblocker
—Hans de Zwart
2 Wissel van
zoekmachine
3 Controleer de bevoegdheden
van je favoriete apps
Adblockers
Ghostery (Firefox,
Safari, Chrome,
Edge, iOS/
Android, gratis)
Purify (iOS, €2,29)
Zoekmachines
DuckDuckGo
(gratis)
Disconnect
Search (gratis)
Browsers
Firefox (gratis)
Brave (gratis)
Reageren?
Mail naar
goederaad
@persgroep.nl
4 Versleutel je verbinding
met een VPN
5 Verwijder de
cookies