GELD&GOED 0 f 27 Internet Tijdens het browsen op internet gluren allerlei bedrijven over je schouder mee. Zo blijf je de baas over je eigen data. Vast herkenbaar: je zoekt online naar voordelige vliegtickets en de dagen daarna verschijnen op allerlei websites opdrin gerige advertenties met aanbiedin gen voor vliegreizen. Dat komt door dat internetbedrijven je digitale be wegingen nauwlettend volgen, ofwel tracken. „Facebook, Google en advertentie netwerken bewaren je surfgedrag via cookiebestanden en stukjes code op je pc, tablet of smartphone", legt di recteur Hans de Zwart van privacy belangenorganisatie Bits of Freedom uit. „Zo wordt een uitgebreid per soonlijk profiel van je gemaakt. Die profielen zijn goud waard voor mar keteers, die ze gebruiken om je ge richte advertenties te tonen." Google kan bijvoorbeeld zien wat je zoekt (Google Search), waar je bent geweest (Google Maps), welke vi deo's je hebt bekeken (YouTube) en die informatie als klantenprofiel doorverkopen aan de hoogste bieder. Websites zijn verplicht toestem ming te vragen voor het gebruik van tracking cookies. In theorie kun je die weigeren, maar in de praktijk is dat lastig. Ga je niet akkoord, dan weigert de website je vaak toegang. Hoe voor kom je dan toch dat websites je ein deloos achtervolgen? Een adblocker is een programmaatje of app die bepaalde inhoud van web sites blokkeert, zoals advertentieban- ners, reclamefilmpjes of trackers die je surfgedrag volgen. De meeste ad- blockers gebruiken daarvoor filter- lijsten die ongewenste elementen te genhouden. „Adblockers maken het surfen ook sneller, doordat je geen advertenties of andere reclamebood schappen meer hoeft te downloa den", zegt De Zwart. Volgens de Consumentenbond levert dat 30 tot 40 procent databesparing op bij het browsen. En dat is ook goed nieuws voor je databundel. Maar wat is de beste adblocker? Bits for Freedom en de Consumen tenbond adviseren de gratis browser- toevoeging uBlock Origin (voor Fire- fox, Safari en Chrome). Kies voor uBlock Origin toevoegen en bovenin de browser verschijnt voortaan een rood icoontje dat bij websitebezoek toont of er iets wordt geblokkeerd. Het kan wel gebeuren dat een website je toegang weigert omdat die nu eenmaal z'n geld verdient met Telkens als je iets zoekt met Google, komt dat bij je profiel advertenties tonen. Wil je toch op die website, dan kun je instellen dat de adblocker zich uitschakelt voor die specifieke site. Soms word je niet ge blokkeerd maar krijg je wel het vriendelijke verzoek het tonen van advertenties toe te staan. Google is veruit de meest gebruikte zoekmachine. „Maar telkens als je iets met Google opzoekt, wordt dit toegevoegd aan je profiel", legt De Zwart uit. „Zo weet het bedrijf waar je ongeveer woont, welke schoenen je koopt of aan welke kwalen je lijdt." Heb je liever niet dat je zoekop drachten worden opgeslagen, kun je beter een alternatieve en privacy- vriendelijke zoekmachine gebruiken. Een voorbeeld daarvan is Startpage.com, niet te verwarren met Startpagina.nl. De zoekmachine werkt met een beveiligde website, verzamelt of deelt geen persoonlijke gegevens en laat je cookievrij zoeken. Daarbij gebruikt het de uitgebreide database van Google, zonder je infor matie mee te sturen. Startpage is ook een Europees be drijf, waardoor voldaan moet worden aan de vrij strenge EU-wetgeving op het gebied van privacy. De zoekpa gina is minimalistisch en overzichte lijk. Je typt net als in Google een zoe kopdracht in en klikt vervolgens op het vergrootglas of drukt op 'Enter'. De zoekresultaten worden op een overzichtelijke manier gepresen teerd. Het kan ook geen kwaad om de apps op je tablet of smartphone onder de loep te nemen. Want het kan zijn dat een onschuldig ogende app toegang heeft tot je camera of adressenboek en daar eigenlijk niets te zoeken heeft. Dat Whatsapp toegang wil tot je fotobibliotheek en microfoon is logisch. Dat een eenvoudig spelletje dit ook wil, natuurlijk niet. Als Android of iOS-gebruiker kun je na installatie van een app zelf bepalen tot welke onderdelen je een app-maker toegang geeft. Bij Android ga je daarvoor naar 'In stellingen', tik je op 'Apps' en kies je voor 'App-machtigingen'. Zo opent zich een overzicht van de onderdelen waar apps gebruik van maken en kun je die desgewenst in- of uitscha kelen. Voor iOS ga je ook naar 'Instel lingen' en kies je 'Privacy'. In de lijst machtigingen die verschijnt, kun je de toegang per app in- en uitscha kelen. TIPS Websites lokaliseren je ook op basis van je IP-adres, een unieke getallen reeks die je apparaat online identifi ceert. Dat kun je omzeilen door een Virtueel Privé Netwerk (VPN) te ge bruiken. Een VPN moet je zien als een digitale pijplijn tussen twee ver schillende netwerken waarin al het dataverkeer is versleuteld, waardoor pottenkijkers geen kans hebben. Een VPN biedt vooral veiligheid op openbare wifi-netwerken. De websi tes die je bezoekt en waar je ingelogd bent (bijvoorbeeld Facebook), weten nog wel dat jij het bent. Daardoor ben je voor hen nog steeds herkenbaar aan je surfgedrag. Een lijst met aan bevolen VPN-diensten is volgens De Zwart lastig te geven omdat het aan bod continu wisselt. Belangrijk is om de privacyvoorwaarden te lezen, zo dat je weet wat er met je data gebeurt. Cookies van je pc verwijderen is vrij eenvoudig. Voor Firefox klik je bij voorbeeld op de drie streepjes rechts boven, kies je 'Opties' (Windows) of 'Voorkeuren' (Mac), daarna 'Privacy Beveiliging', vervolgens 'Individu ele cookies verwijderen' en druk je in het pop-up menu op 'Alle verwijde ren'. Bedenk wel dat je na het op schonen je op sommige websites opnieuw moet inloggen. Je kunt je browser ook opdracht geven alle cookies te weigeren, maar dan zullen veel websites onbruikbaar worden. Dan kun je beter een adbloc ker installeren die op basis van een filterlij st selectief cookies uitschakelt. woensdag 21 maart 2018 GO Zo surf je anoniemer Kaj van Arkel 1 Gebruik een adblocker —Hans de Zwart 2 Wissel van zoekmachine 3 Controleer de bevoegdheden van je favoriete apps Adblockers Ghostery (Firefox, Safari, Chrome, Edge, iOS/ Android, gratis) Purify (iOS, €2,29) Zoekmachines DuckDuckGo (gratis) Disconnect Search (gratis) Browsers Firefox (gratis) Brave (gratis) Reageren? Mail naar goederaad @persgroep.nl 4 Versleutel je verbinding met een VPN 5 Verwijder de cookies

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2018 | | pagina 27