9
Willem van Oranje
nen aan tuberculose te hebben geleden.
Dat dna-onderzoek in combinatie met
archeologisch onderzoek tot zo'n bijzon
der resultaat heeft geleid, is volgens Jeroen
Punt van het Nationaal Militair Museum
niet eerder voorgekomen op een vergelijk
bare manier. „De technologie heeft flinke
sprongen gemaakt. Dit soort archeolo
gisch dna-onderzoek was tien jaar geleden
nog ondenkbaar."
Geluk
De onderzoekers geven ook toe dat ze bij
het onderzoek in de grafkelder erg veel ge
luk hebben gehad. Historisch dna kan
snel vervuild raken. Zeker omdat
de skeletten in een grafkel
der bij elkaar liggen en het
dna makkelijk kan 'degrade
ren' of'contamineren', waar
door het niet meer betrouw
baar is. Bovendien is in 1865 de
kelder ingestort en daarna ge
restaureerd. Toch bleef het dna
goed bewaard.
Nog niet alle vragen rond
het leven en sterven van
Schelte zijn beantwoord. Zo
zijn de archeologen nog erg benieuwd
naar de manier waarop hij is doodgegaan.
Tijdens een gevecht, weten ze. Maar hoe?
„Tijdens de opgravingen in de grafkelder
hebben we extra goed opgelet op een ko
gel, maar die vonden we helaas niet. Ook
hebben we aan de schedel van Schelte
geen botbreuken afkunnen lezen", zegt
Punt. „We zijn dus razend benieuwd wat
er tijdens zijn laatste gevecht precies met
hem is gebeurd."
Deze en andere vragen worden wellicht
ooit nog beantwoord, maar voorlopig heb
ben de onderzoekers nog wel even genoeg
op hun bordje. De nieuwe inzichten
over Schelte verleggen de piket
paaltjes van de dorpsgeschie
denis stevig. In Schettens,
een dorp met 275 inwoners,
is Schelte van een vrijwel
onbekende historische fi
guur een ware beroemdheid
geworden.
Sinds de opgravingen van
februari 2017 wil iedereen
in de wijde omgeving alles
over de de oorlogsheld we
ten. Lokale kranten doen nauw-
gezet verslag van de archeologische onder
zoeken in de kerk. Over een paar maanden
wordt er zelfs een theaterstuk opgevoerd
met de naam Skeltemania. Die naam lijkt
helemaal niet overdreven. Hoewel de on
derzoekers al even gewend zijn aan alle
aandacht, blijft het kerkenraadslid Rein
Boersma telkens opnieuw verbazen. „Wie
had dit ooit kunnen denken? Door ons
archeologisch onderzoek is Schelte nu een
ware dorpsheld."
maandag 19 maart 2018
GO
van het ridderskelet
André Buwalda, Rein
Boersma en Jeroen Punt
(vlnr) bij de grafkelder in
de kerk van Schettens.
FOTO'S CATRINUS VAN DER VEEN
De helm van Schelte van
Aysma.
De grafkelder waar de vijf
skeletten lagen.
In 2018 is het exact 450 jaar gele
den dat de Nederlandse Opstand
uitbrak. In dat kader is vanaf 25
april in het Nationaal Militair Mu
seum in Soesterberg een tentoon
stelling over Willem van Oranje te
zien. Nog dit jaar krijgen het per
soonlijke verhaal en de helm van
Schelte van Aysma een plekje in de
vaste expositie van het museum.
