BAROMETER
'Investeren in kwaliteit betaalt zich terug'
mm
IpiiSli
1 Héü
-> --:"§ÊSS8èë
-v-
M˧
AGRARIËRS TEGEN DE STROOM IN
'In de akkerbouw
zitten de kansen
in nicheproductenr
3Si§i
Hü
De Zeeuwse economie profiteert aardig
van de land- en tuinbouw. De export
waarde stijgt jaarlijks. Wie boer wil
blijven, moet wel meedoen aan de
schaalvergroting. Of is er toch een
andere weg?
Boer zijn is geen beroep. Het is een manier
van leven. Hard werken en vaak weinig
verdienen, zeker gelet op het aantal uren
dat boeren maken. En altijd gebonden aan
het bedrijf. Kom daar maar eens om in de
huidige samenleving. Dan moet je het wel
in je hebben om boer of tuinder te worden.
Schaalvergroting en specialisatie zetten in
rap tempo door. Kinderen staan niet meer
automatisch in de rij om het bedrijf van
hun ouders over te nemen. Van de kleinere
agrarische bedrijven heeft slechts een
kwart een opvolger. Het knelpunt? Geld.
91,7 miljard export
Een ontwikkeling die in schril contrast
staat met het succesverhaal van de agrari
sche sector als geheel. De export van Ne
derlandse landbouwgoederen kwam afgelo
pen jaar uit op een recordbedrag van 91,7
miljard euro. Dat is 7 procent meer dan
een jaar eerder, toen ook al sprake was van
een record. Weliswaar betreft meer dan de
helft doorvoer van producten die, onder
meer via de zeehaven, eerst zijn ingevoerd.
Alleen de Verenigde Staten exporteren
meer agrarische producten. Toch mag onze
eigen productie er ook zijn. Zeeland speelt
daarin een belangrijke rol.
Geitenmelkerij
Wil je in de land- en tuinbouw nog geld
verdienen, dan lijkt schaalvergroting de
enige weg. Boeren investeren volop in
grond voor een betere marge. Toch zijn er
ook andere geluiden. Zoals dat van Kees
Steendijk van de Korenschoof in de polder
bij Kamperland op Noord-Beveland. Hij
durfde het aan en verkocht, tegen de trend
in, 10 hectare van zijn grond. Dat diende
als kapitaal voor het opzetten van een
nieuwe onderneming. Een geitenmelkerij.
Het blijkt een succes. De vraag naar biolo
gische geitenmelk neemt alsmaar toe en
Kees ziet zijn afzet maandelijks groeien.
Spijt van zijn keuze heeft hij geen moment.
Met het opzetten van een nieuw bedrijf
heeft Steendijk een toekomst gecreëerd
voor zijn kinderen. Tegelijkertijd loopt zijn
akkerbouwbedrijf op circa 70 hectare door.
Ook voor zijn bouwplan, de gewassen op
het land, kijkt de boer steeds vaker naar de
vraag uit de markt. Zoals biologische teel
ten. „In de akkerbouw zitten de kansen in
niche producten. Zoals biologische rode
kool. Zo'n product levert per saldo meer
op." Steendijk is geen voorstander van
schaalvergroting. Toch gaat het zo goed
met zijn bedrijf, dat hij inmiddels wel zou
kunnen uitbreiden.
Nooit volledige controle
Ook in de visserijsector is schaalvergroting
niet de toekomst. Mosselkweker Jos Steke-
tee uit Yerseke ziet vooral toekomst in een
duurzame samenwerking tussen bedrijven
uit de sector. „Voor de toekomst van de
visserij moet je samenwerken. Alleen ga
je het in deze tijd niet meer redden." Waar
andere bedrijven investeren in kwaliteit,
kan Steketee dat niet. „We zijn afhankelijk
van wat de natuur geeft. Dat kun je als
kweker wel een beetje sturen, maar je hebt
er nooit de volledige controle over. Dat
maakt onze sector tegelijkertijd ook zo
kwetsbaar."
Aardappelen en mosselen
In de supermarktbranche, waar de aardap
pelen en mosselen in de schappen liggen,
is schaalvergroting aan de orde van de dag.
Volgens Wilfred van Elzakker, directeur
van Agrimarkt, gaan investeren in kwaliteit
en schaalvergroting hand in hand. „Als
supermarktketen investeren wij in lokale
producten. Zo kopen wij onze kaas in bij
kaasboerderij Schallach uit Middelburg.
De zuivel komt uit Grijpskerke, van de
Hoogelandse Boerenzuivelhoeve. Datzelfde
doen we met de inkoop van ons vlees. Van
die lokale denkwijze profiteren de Zeeuwse
ondernemers. De lijnen zijn kort en dat
levert onderaan de streep meer op. En als
supermarkt kunnen wij een uniek product
neerzetten."
Binnenkort opent een nieuwe vestiging
van Agrimarkt in Terneuzen. Ook daar
gaat Van Elzakker weer op zoek naar
nieuwe lokale ondernemers. „Investeren
in kwaliteit betaalt zich uiteindelijk terug,
als het een succes wordt, kun je opschalen.
Dan snijdt het mes aan twee kanten." o
SMS»
tekst TIMO VAN DE KASTEELE beeld MECHTELD JANSEN
Hoe waait de economische wind
momenteel in de regio?
13
