8
10,
13
9
Grootschalig onderscheppen zal vooral gebeuren bij
op het buitenland gerichte communicatie, aldus de
dienst. Bijvoorbeeld om internetcommunicatie tus
sen een stad in Syrië en Nederland te onderscheppen,
in een zoektocht naar jihadisten. De dienst veraf
schuwt het woord 'sleepnet' en zegt in Nederland ef
ficiëntere middelen te hebben voor het naar groot
schalige interceptie grijpt. Verdachten zijn in Neder
land beter in de gaten te houden met bijvoorbeeld
een gerichte telefoon- of internettap.
De geheime dienst onderzoekt welke data het wil
hebben en via welke providers en kabels die data
kunnen lopen. Daarna wordt een 'toegangspunt' ge
maakt in de kabels en wordt de data onderschept en
opgeslagen. Door die techniek, de kosten én alle toe
stemmingen die nodig zijn, kan het maanden duren
voordat het 'toegangspunt' iets oplevert, zegt de
AIVD.
De minister. Voor de AIVD is dat Kajsa Ollongren
(Binnenlandse Zaken), bij de MIVD Ank Bijleveld
(Defensie). De minister moet op haar beurt groen
licht krijgen van een nog op te richten toetsingscom
missie. In die commissie zitten twee oud-rechters en
een ICT-expert.
Andere Europese landen mogen al op grote schaal
data tappen, maar enkele landen hebben specifiek in
hun wet staan dat ze 'een inspanningsverplichting'
hebben om de data van hun eigen burgers uit die bulk
te halen. In de nieuwe Nederlandse wet is daar niet
voor gekozen: hier vinden de diensten dat voor iedere
burger, of die nou een Nederlander of buitenlander
is, dezelfde regels moeten gelden.
Dat is niet te zeggen, want waar meet je succes aan af?
Ook onder de oude wet hebben de diensten in Ne
derland terroristische aanslagen voorkomen. In
Duitsland, Engeland, België en Frankrijk vonden juist
wel aanslagen plaats. Wat het beste werkt, weten we
niet.
De AIVD mag straks niet-geanalyseerde gegevens
(metadata dus), die ze uit een grote data-tap hebben
gekregen, delen met (bevriende) buitenlandse inlich
tingendiensten. Nodig om terroristen en cyberspion
nen ook internationaal te kunnen bestrijden, vindt
de dienst. Daarmee geven we mogelijk informatie
over onschuldige burgers weg, en we weten niet eens
welke informatie dat precies is, waarschuwen critici.
Denk aan een Turkse Nederlander die tegen presi
dent Erdogan is. Als het Turkse regime daar op basis
van de AIVD-metadata achter komt, kan dat verve
lende gevolgen hebben voor die Nederlander.
Computers en telefoons hacken mag de dienst al,
maar tot nu toe vooral bij personen die onderwerp
zijn van onderzoek van de dienst: een mogelijke jiha-
dist of iemand van wie ze denken dat hij voor een an
der land spioneert. Die mensen weten meestal zelf
ook wel dat de geheime dienst hen in de gaten wil
houden, dus beveiligen ze hun computers en tele
foons steeds beter. Daarom staat in de nieuwe wet dat
de AIVD ook via de computer van een derde persoon,
die niets met het hele onderzoek te maken heeft,
maar bijvoorbeeld toevallig dezelfde provider ge
bruikt, mag proberen de computer van de verdachte
te hacken. Dat is behoorlijk ingrijpend voor iemands
privacy. De dienst heeft er wel eerst de toestemming
van de minister van Binnenlandse Zaken voor nodig.
donderdag 15 maart 2018
GO
m Wat zegt de AIVD er zelf over?
Dat 'sleepnet', hoe werkt dat eigenlijk?
Wie moet toestemming geven?
'Hoe is het in het buitenland geregeld?
Worden de geheime diensten
succesvoller door deze wet?
Wat verandert nog meer door
I de nieuwe wet?
Mag de AIVD mij straks hacken?
