8
PROEFPERSONEN GALWEGKANKER
Het is de bittere realiteit waar medisch wetenschappers mee te maken kunnen krijgen: een proef die is
bedoeld om patiënten uiteindelijk te helpen, blijkt te leiden tot onverwacht veel doden. De verklaring voor het hoge aantal
sterfgevallen? Die is er niet. Een deelneemster aan de proef was blij met de kans die haar werd geboden.
Nog een paar maanden, en dan
verschijnt in een internationaal
medisch tijdschrift een artikel van
de hand van chirurgen van het
AMC. In het artikel proberen ze te
verklaren waarom er bij hun on
derzoek naar drainage bij mensen
met galwegkanker veertien doden
vielen, veel meer dan vooraf aan
genomen. De conclusie van het ar
tikel: de uitkomsten zijn 'moeilijk
te interpreteren'. Wetenschapstaal
voor 'we snappen het niet'.
Galwegkanker is een 'heel moei
lijke ziekte', zegt professor Tho
mas van Gulik, chirurg bij het
We konden het
verschil niet
verklaren. Dan moet
je niet doorgaan
AMC. Jaarlijks treft het maar een
paar too Nederlanders. Klachten
treden bovendien vaak laat op: in
veel gevallen te laat om er nog iets
aan te kunnen doen. Onderzoek
naar de oorzaak, de risicofactoren
en mogelijke behandelingen is
daardoor heel moeilijk.
Vooruitgang gaat in heel kleine
stapjes. Eén zo'n stapje hadden
onderzoekers van het Amsterdam
Medisch Centrum (AMC) in 2013
voor ogen, toen ze besloten om
twee verschillende drainage
methoden te onderzoeken bij
mensen die lijden aan galwegkan
ker. Het ging om patiënten die in
aanmerking komen voor een ope
ratie om hun tumor en een groot
deel van de lever te verwijderen.
Voordat die risicovolle operatie
kan worden uitgevoerd, moet
overtollig gal uit de lever zijn weg
gevoerd. De tumor zorgt er bij
deze patiënten voor dat gal zich
ophoopt in de lever, wat leidt tot
geelzucht.
„Voor het afvoeren van het
vocht bestaan twee methoden",
vertelt Van Gulik. „Bij de ene
wordt een galbuisje via de keel en
de darm ingebracht door de endo-
scopist. Bij de andere wordt via de
huid en de lever een drain inge
bracht door de radioloog. De
keuze van de methode hangt af
van de in een ziekenhuis aanwe
zige ervaring. Beide methoden
zijn al 30 jaar in gebruik."
Complicaties
Met de studie, die onder auspiciën
van het AMC ook in Rotterdam,
Groningen en Maastricht werd
uitgevoerd, wilden de onderzoe
kers uitvinden welke methode
minder complicaties oplevert. Op
basis van historische gegevens was
de verwachting dat het galbuisje
meer infecties en verstoppingen
zou opleveren, maar wetenschap
pelijk getest was dat nooit.
Patiënten mochten zelf weten of
ze wilden meedoen. Als ze in-
woensdag 14 maart 2018
GO
Veertien
doden,
en we snappen het niet
Tijdens een medische proef bij
het AMC overleden tussen 2013
en 2016 liefst veertien van de 54
deelnemers. Een duidelijke oor
zaak werd tot nu toe niet gevon
den. „Soms kun je achteraf al
leen maar heel verdrietige con
clusies trekken."
Sander van Mersbergen
Amsterdam
-Thomas van Gulik, chirurg bij
het AMC
De medische proef werd in Amsterdam, maar ook in
Rotterdam, Groningen en Maastricht uitgevoerd, fotoanp
maouet
MAQUET