'Al zijn er 1 miljoen zeehonden, een ziek dier help je'
7
Zus van Willem komt met nieuwe, 'zeer belastende' gespreksopnames
Ze zit in een afgeschermde getuigen-
cabine, uit het zicht van haar broer en
het publiek. In dat hokje vecht Astrid
Holleeder hoorbaar tegen de tranen.
Bijvoorbeeld als ze vertelt hoe ze tot
het besluit kwam om haar eigen broer
te verraden bij justitie. Snikkend zegt
ze: „Verraden worden door je eigen fa
milie is niet niks. Dat is het ultieme
verraad. Ik had liever gehad dat een
ander het had gedaan."
Maar ze zag geen andere mogelijk
heid meer, vertelt ze. Haar broer
maakte alweer nieuwe moordplan
nen, als een voortdenderende, niet te
stoppen trein. „Hij is ziek. Het enige
medicijn, zijn die vier muren. Ik zeg
het altijd maar zo: als je een hele lieve
hond hebt die kinderen bijt, zul je die
hond moeten laten inslapen."
Eerst was bijtende hond Willem
nog een bedreiging voor figuren als
Willem Endstra of Kees Houtman,
zegt Astrid. Maar later bedreigde hij
haar bloedeigen zus Sonja en haar
neefje en nichtje. „Het is gewoon
waanzinnig. Dan gaat-ie dreigen om
haar te martelen. Hij zei tegen mij dat
hij de opdracht om haar te doden al
had gegeven. Dan ben je vrij radeloos.
Dan weet je het gewoon niet meer.
Sonja is toen ondergedoken."
Gekkenhuis
Suggesties dat ze haar broer erbij lapt
om er financieel beter van te worden,
slaan volgens haar nergens op. „Dan
denk ik: in wat voor gekkenhuis ben ik
beland? Als er kinderen worden be
dreigd! Het is genoeg mevrouw", zegt
ze tegen de rechter. „Het is genoeg."
Hij zei tegen
mij dat hij
de opdracht
om haar te
doden al had
gegeven.
Sonja is
toen onder
gedoken
Lang koesterde ze wantrouwen tegen
de politie. Willem had er immers 'pet
ten', corrupte contacten die informa
tie aan hem doorspeelde. En als Wil
lem erachter zou komen dat ze met de
politie praatte, was ze er geweest. Toch
waagde ze in 2013 de stap. Als advocate
wist ze dat ze risico moest nemen.
Daarom gebruikte ze geheime opna
meapparatuur, die ze in haar onder
goed verstopte. Daar zou haar broer
niet zomaar 'grabbelen'. „Het was zijn
woord tegen mijn woord, dus ik wist
dat ik zijn uitspraken moest opne
men."
Het kostte haar grote moeite haar
paranoïde broer uit te horen op band.
Altijd was hij erop beducht te worden
afgeluisterd. Praten deed hij alleen op
fluistervolume. En dan nog drukte hij
zich cryptisch uit. Willem ergens di
rect naar vragen was bovendien geen
optie. „Dan zou hij meteen denken dat
ik met de politie praatte." Maar soms
waren er cadeaus, zoals een boek over
Cor van Hout dat werd geschreven.
Toen kwamen de gesprekken vanzelf.
Dan tovert Astrid ineens een konijn
uit de hoge hoed. Ze beschikt over
meer opnames dan tot dan toe bekend
waren voor alle procespartijen, vertelt
ze. Volgens haar zijn de opnames tij
dens een verhuizing boven water ge
komen. Eén ervan is uiterst belastend.
Het is een gesprek over topcrimineel
Dino S„ tot levenslang veroordeeld
voor liquidaties waar Holleeder ook
van wordt verdacht. „Willem vreesde
dat Dino zou gaan praten. Dat be
spreekt hij met me."
Tranen
Astrid Holleeder barst in tranen uit als
ze het vertelt. Als de rechter vraagt
waar die emotie vandaan komt, zegt
ze: „Willem weet dat het nu voorbij
is." Ze voelt zich de ultieme verrader
van haar broer, die haar juist als één
van de weinigen in vertrouwen nam.
„Als je het nu hebt over vertrouwen,
dan moet je die gesprekken maar gaan
luisteren."
De zeehondenopvangcentra in Pie
terburen, Stellendam, Termunten,
op Texel en Terschelling maken
zich grote zorgen over hun toe
komst. Vandaag presenteert de we
tenschappelijke commissie Zee
hondenopvang een advies aan de
overheid, dat voor hen verregaande
gevolgen kan hebben.
De commissie boog zich over de
vraag of het nog wel van deze tijd is
om alle zieke en zielige zeehonden
op te vangen. De laatste jaren is het
wetenschappelijke bewijs toegeno
men dat opvang niet nodig is om de
populatie gezond te houden. „Mis
schien is het daar zelfs schadelijk
voor", zegt Ton Groothuis, hoogle
raar gedragsbiologie aan de Rijks
universiteit Groningen. „Het is een
fout beeld dat elke jonge pup die
met grote ogen ligt te huilen op het
strand of een zandbank in de steek
is gelaten door zijn moeder en dus
gered moet worden. We weten nu
dat moeders lang weg kunnen blij
ven om vis te vangen. In de tussen
tijd blijken veel pups gewoon wat
melk te drinken bij een andere
moeder" Groothuis: „Daar komt bij
dat je de natuurlijke selectie ver
stoort door de kneusjes op te van
gen. Door een ziek dier of het jong
van een moeder die er niet goed
voor zorgt terug te zetten, loop je
kans dat de populatie verzwakt."
Daar komt bij dat opvang tegen
woordig geen zoden meer aan de
dijk zet voor de zeehondenpopula
tie, zegt hij. „Het gaat prima met de
populatie in de Waddenzee. Als ge
volg van de zeehondenjacht waren
er in 1974 nog maar een paar hon
derd zeehonden over, nu zijn dat er
zo'n 7.500."
De vraag of elke zielige zeehond
nog wel moet worden gered, ver
deelde de zeehondenopvangwereld
afgelopen jaren tot het bot. Op
richtster Lenie 't Hart vertrok vier
jaar geleden bij Pieterburen omdat
ze het niet eens was met het beleid
om zeehonden sneller in de natuur
terug te zetten.
Onrust
De onrust onder opvangcentra was
vorig jaar aanleiding om een speci
ale onderzoekscommissie in te stel
len. De zeehondencrèches zijn voor
hun voortbestaan afhankelijk van
de overheid. Het advies van de
commissie moet leiden tot een
nieuw opvangprotocol, met nieuwe
regels over de opvang.
De zeehondenopvangcentra zijn
kritisch over het advies. „Het is juist
aan ons te danken dat de zeehon
denpopulaties, die in de jaren 70
bijna uitgestorven waren, weer
krachtig zijn", stelt directeur Niek
Kuizenga van Pieterburen, die ook
het woord voert namens de centra
op Texel, Terschelling en in Stel
lendam. ,„Dat het goed gaat met de
zeehonden, is geen reden individu
ele dieren aan hun lot over te laten,
vindt 't Hart. „Dat is het klassieke
verschil van mening tussen natuur
beschermers en dierenbescher
mers. Al zitten er een miljoen zee
honden in de Waddenzee. Een dier
in nood help je."
dinsdag 13 maart 2018
GO
Belangstellenden bij de recht
bank in Amsterdam- Osdorp hopen
een glimp op te vangen van Astrid
of Willem Holleeder. fotoanp
Astrid Holleeder: Willem
weet dat het nu voorbij is
Astrid Holleeder heeft een bom
metje geplaatst in de rechtszaak
tegen haar broer. Ze heeft nieuwe
en volgens haar uiterst belastende
gespreksopnames overhandigd
aan justitie. „Willem weet dat het
nu voorbij is."
Koen Voskuil
Amsterdam
-Astrid Holleeder
Dierenbeschermers springen op
de barricaden om zieke en 'ver
weesde' zeehondjes te blijven
redden. Ze vrezen voor een
nieuw protocol waarin dat niet
zomaar meer mag. „Desnoods
nemen we de dieren mee naar
huis", zegt Lenie 't Hart.
Annemieke van Dongen
Pieterburen
,y
De meningen over noodzaak
van opvang zijn verdeeld, fotoanp
