HART l ZIEL
ebzuch
Vraag het onze specialisten
24
René Diekstra
Sterven Frederiek Weeda (46) en haar geliefde weten niet
beter dan maanden maar wat aan te modderen' als hij
doodgaat. „Het lijkt of artsen niet willen meedenken." Daarom
schrijft ze na zijn overlijden een boek met praktische tips.
De ING-top heeft lak aan wat de grote
religies en levensbeschouwingen
zien als de kardinale deugd: matiging.
Sinds een dag of wat, als ik de letters ING
zie, een bank waar ik klant ben, dan vult
mijn psyche spontaan in: Is 't Nooit
Genoeg?
Dankzij ING weten we weer dat de scheids
lijn tussen matiging en onmatigheid recht
door het hart van de Nederlandse samenleving
loopt. ING's hoofddirecteur Ralph Hamers en
voorzitter van de raad van commissarissen
Jeroen van de Veer, besloten afgelopen week dat
inkomensmatiging voor bankdirecteuren niet
meer van deze tijd is. Harms krijgt een belo
ningsverhoging van 50 procent, van naar 3
miljoen euro. De gemiddelde ING-werknemer
krijgt er r,7 procent bij. Anders gezegd: Ralph
krijgt dertig maal zoveel inkomensverhoging
als de mensen op de werkvloer en dat dan over
een veel hoger basisbedrag. Jeroen legt met een
uitgestreken gezicht uit dat die exorbitante ver
hoging nodig is om
dat Ralphs collega's
zichzelf elders in
de wereld vaak nog
veel meer toeschui
ven. Alsof platte
hebzucht door
anderen platte
hebzucht door jou
rechtvaardigt.
Wat de ING-top
doet, is zijn achter
ste afvegen met wat
sinds mensenheu
genis in alle wereldreligies, van christendom tot
islam, en in alle grote levensbeschouwingen,
van taoisme tot humanisme, als een kardinale
waarde of deugd beschouwd wordt, te weten
matiging, 'de weg van de juiste maat'.
Matiging
is cruciaal
voor de
verbondenheid
tussen mensen
Het is vreemd, vindt
journalist Frederiek
Weeda (46): „Als je
moet bevallen kun
je overal terecht
voor informatie.
Hoe voelt een wee?
Wanneer bel je de verloskundige?
Maar toen ik me wilde voorbereiden
op Menno's sterfbed, kon ik nergens
terecht met al mijn vragen."
Menno Steketee is Weeda's echtge
noot, die in januari 20t4 te horen
krijgt dat hij uitgezaaide darmkanker
heeft. Genezing zit er niet in; uitein
delijk zal hij er op 13 november 2015
aan overlijden. In de maanden die hij
nog leeft is er, op de huisarts na, geen
enkele arts die zijn dood uit zichzelf
bespreekbaar durft te maken. Weeda:
„Menno wist dat hij doodging, maar
wilde er niet over praten. Artsen gin
gen er maar al te graag in mee. De
continue ontkenning van de realiteit
maakte het voor mij extra moeilijk.
Hoe moesten we het onze kinderen
van 12 en 8 jaar vertellen? Waar
moesten we ons precies op voorbe-
Menno
wist dat hij
doodging,
maar wilde
er niet over
praten.
Artsen gingen
daar in mee
reiden? Nergens kon ik terecht voor
informatie. Vooral op het laatst
voelde dat eenzaam: ik zorgde voor
een stervende man terwijl niemand
over sterven sprak."
Tunnel
Daarom schreef Frederiek Weeda het
boekje Draai niet om de dood heen.
Met de praktische informatie die ze
zelf nodig had. „Artsen richten zich
op de patiënt: wil die niet over de na
derende dood praten? Prima. Maar de
naasten zijn er ook nog. Zij hebben
ook professionele ondersteuning no
dig."
Zelf had Weeda het meest aan de
tips van een vriendin, die beide ou
ders verloor aan kanker. „Zij vertelde
bijvoorbeeld dat stervenden in een
soort tunnel terechtkomen, net als
bij een bevalling, waarin je met nie
mand meer communiceert. Dat vond
ik prettig om te weten, zo kon ik het
een beetje duiden."
Ook wist de vriendin: als de morfi-
nepomp eraan te pas komt, is het een
kwestie van dagen. Weeda: „Ik had
meer eerlijke informatie willen heb
ben over de tijd die restte. Naarmate
Daarom hebben
kinderen vaker last
van een bloedneus
Ons panel beantwoordt al uw vragen
over lijf en leden, hart en ziel. U beslist zelf
of uw vraag in de krant komt of niet.
Zoals Paul van Tongeren in zijn prachtige
boek Deugdelijk Leven uiteenzet, hebben we
matiging nodig om 'de verlangens die gemak
kelijk grenzeloos en mateloos kunnen worden,
in toom moet houden: ons verlangen om te
hebben (hebzucht), om te heersen (heerszucht)
en ons te doen gelden (eerzucht)'. Matiging is
cruciaal voor de verbondenheid tussen mensen.
Wie de bevrediging van zijn verlangens matigt,
schept ruimte voor de bevrediging van de ver
langens van anderen. Onmatigheid doet het te
genovergestelde en schendt ook het voor een
gemeenschap zo cruciale beginsel van wederke
righeid. Wie zijn eigen mensen niet meer dan
1,7 procent geeft, moet zelf ook niet meer wil
len. Door dertig maal zoveel te nemen corrum
peert de ING-top het weefsel van wederkerig
heid in eigen bedrijf en sa
menleving. Binnen en
buiten ING spreken
velen terecht van
'waardeloos' gedrag.
Als de heren niet op
hun gedrag terugko
men, wil ik geen klant
meer zijn. Hopelijk de
len meer ING-klan-
ten die conclusie.
dinsdag 13 maart 2018
GO
Draai
niet om de
dood heen
Dominique Prins
Mijn zoon (11) heeft vaak last
van bloedneuzen. Wat is
hieraan te doen?
Een bloedneus ontstaat door
dat een bloedvaatje in het
slijmvlies aan de binnenkant
van de neus kapot gaat. Dat
slijmvlies is dun en kwetsbaar.
Kinderen hebben vaker last
van een bloedneus dan vol
wassenen, omdat de bloed
vaatjes in de neus kleiner en
dunner zijn. Een ongeluk, neus-
peuteren, neussprays, droge
lucht of een verkoudheid kun
nen een bloedneus veroorza
ken. Zeldzame oorzaken zijn
neuspoliepen, stollingsziektes,
bloedkanker of de ziekte van
Rendu-Osler-Weber, een erfe
lijke aandoening van de bloed
vaten. Zorg dat uw kind niet
meer peutert, zachtjes de neus
snuit en stopt met neusspray.
Zorg ook dat de lucht in huis
niet te droog is. Mocht dit niet
helpen dan kan de huisarts uw
kind verwijzen naar de kno-
arts. De kno-arts kan besluiten
tot het dichtetsen of -branden
van de bloedvaatjes.
—Rutger Verhoeff
Huisarts
Rutger
Verhoeff
Burn-out-
specialist
Mare Jutte,
solvo.nl
Liefdesexpert
Jan Drost
Reageren?
rene.diekstra@
persgroep.nl
