denken aan dat van 'de nieuwere steden in Noord-Amerika:
allemaal rechte lengtestraten en dwarsstraten'. De oude Hanzestad
is dan ook ontworpen op een tekentafel nadat grote overstromingen
in de 14de eeuw Elburg bijna geheel hadden opgeslokt. De hertog
van Gelre besloot de stad te verplaatsen, en binnen vier rechte
muren werd gebouwd volgens het dampatroon van een Romeinse
stad. Binnen de vesting is slechts één kromme steeg, en die heet dus
Kromme Steeg. Zoeken maar! De middeleeuwse sfeer is nog steeds
volop aanwezig. De sluis, de kazematten en de Vischpoort die nog
een tijd heeft dienstgedaan als vuurtoren. Zelfs de eeuwenoude
touwbaan van de touwslager is nog in bedrijf. Thijsse zou zich
verbazen over de invulling van veel monumentale panden: een
orgelmuseum in het Arent thoe Boecophuis, een museum plus
VW in het ïsde-eeuwse Agnietenconvent en horeca in 't Olde
Regthuys. Winkels brengen dit openlucht
museum tot leven.
DURGERDAM harderwijk, vischpoort.
'Ga Durgerdam zien, eer het te laat is' zou
Thijsse nu zeggen. De precies één kilometer
lange rij in prachtige tinten geschilderde houten huisjes ligt er nog
net zo pittoresk bij als een eeuw geleden, maar wordt aan alle kan
ten aangevallen door een beeld van bruggen, snelwegen en de
oprukkende stad. Het dorp hoort al bij Amsterdam en aan de over
kant van het Markermeer tekenen de contouren van IJburg de hori
zon. De bewoners van dit bijzondere lintdorp zijn bang hun nog
altijd heerlijke uitzicht op het water te verliezen omdat er plannen
zijn de dijk te verhogen. Veiligheid voor alles. Net als toen. Thijsse
vond dit 'aardige visschersdorp even schilderachtig als Volendam',
maar begreep waarom er nooit Amerikanen te zien waren. 'De be
volking legt zich niet toe op het dragen van een opzichtig costuum'.
Gasten van het enige restaurant aan de dijk kunnen vanaf het
zijterras onbeperkt genieten van het Kerkstraatje met het witte
houten bruggetje.
MARKEN
Op de eindeloos mooie Oostvaardersdijk, tussen het Markermeer
en de nieuwe polder, kun je Het Paard al zien stralen. De witte
vuurtoren van Marken lijkt vanaf deze kant meer op een zeiljacht.
Thijsse zag Marken, dat sinds 1957 geen echt eiland meer is, toen
hij aan de andere kant naar Monnikendam wandelde en tussen alle
HARDERWIJK
Tijdens de wandeling van Elburg naar Harder
wijk kruiste schrijver/onderwijzer/natuur
beschermer Thijsse de beek de El en kwam
zo achter de oorsprong van de naam Elburg.
'Jonge, jonge, wat leer je van dat omzwerven een hoop aardrijks
kunde'. In Harderwijk genoot hij van de aardige 17de- en 18de-
eeuwse geveltjes, maar hij vond vooral het uitzicht op de Zuiderzee
heel mooi. Wie vanaf de boulevard en het nieuw aangelegde
strand naar het water kijkt - en het spuuglelijke Dolfinarium
en de bouwwerkzaamheden op het parkeerterrein negeert - kan
nog steeds blij worden van het uitzicht. Vooral de zonsondergang
is hier een waar genoegen. Ook de oude Vischpoort staat nog fier
overeind en de Vischmarkt erachter is een prachtig bewaard stukje
stad. Richt de blik omhoog: de prachtige gevels vertellen het ver
haal van het rijke verleden. En kijk even naar de streep op de gevel
van de Grote Kerk. Eens stond de Zuiderzee zo hoog.
magazine 57
ELBURG. OUD BASTION.
KERKSTRAATJE TE DURGERDAM.
WG