Ultimatum voor
Servië en Kosovo:
stop 'klokgate' nu!
4
Ze was twintig jaar lang bevriend met de
Deense uitvinder Peter Madsen. Nu hij
terechtstaat voor de meest bizarre moord van 2017,
vraagt Camilla Svendsen zich af hoe ze verder moet.
DUIKBOOTMOORD VRIENDIN VERDACHTE
Vóór het weekeinde moeten de
Servische en Kosovaarse regerin
gen en netbeheerders met een op
lossing komen. Dat meldt het mi
nisterie van Economische Zaken en
Klimaat aan deze krant. Het ulti
matum is op tafel gelegd door de
Europese koepel van hoogspan
ningsnetbeheerders (ENTSO-E).
De Nederlandse TenneT-bestuur-
der Ben Voorhorst is president van
de koepel.
„Als het ultimatum afloopt, kun
nen de Europese netbeheerders een
inbreukprocedure starten", zegt
een woordvoerder van het ministe
rie. „Een ingrijpende maatregel, ge
richt tegen Servië en Kosovo."
Volgens de door de ENTSO-E af
gesproken regels dient Servië het
Kosovaarse stroomnet in balans te
houden. Probleem is dat Kosovo al
een tijd meer elektriciteit verbruikt
dan het produceert. Servië weigert
daarom nog langer aan zijn ver
plichting te voldoen en de beno
digde netcapaciteit voor Kosovo te
leveren.
Hierdoor is de frequentie waar
mee de stroom uit Nederlandse en
Europese stopcontacten komt al
sinds half januari tot onder de nor
male 50 Hertz gedaald. Digitale
wekkers en klokken - van onder
meer ovens en magnetrons - bepa
len de weergegeven tijd echter op
die 50 Hertz, waardoor ze inmid
dels vijf tot zes minuten achterlo
pen. De problemen gelden niet
voor smartphones. De tijd daarop
wordt via software bijgehouden.
„De frequentie is inmiddels her
steld", zegt een woordvoerder van
TenneT. „Maar het klokkenissue
nog niet en precies daaraan wordt
gewerkt door ENTSO-E." Ook be
vestigt hij dat er 'stevige woorden
zijn gesproken' met de regeringen
en netbeheerders in Servië en Ko
sovo.
CDA-Europarlementariër Annie
Schreijer-Pierik vindt dat de Euro
pese Commissie desnoods moet in
grijpen. „Servië en Kosovo willen
nota bene lid worden van de EU.
Dan moeten ze zich wel netjes ge
dragen." Schreijer noemt het
vreemd dat de Europese stroom
voorziening mede-afhankelijk is
van de medewerking van beide
landen.
De parlementariër zegt het ulti
matum af te wachten en anders
snel met vragen aan de Europese
Commissie te komen.
Kopenhagen
e geloofde in zijn
onschuld. Ook toen
de rest van Dene
marken - en men
sen ver daarbuiten -
er al lang van over
tuigd waren dat hij
een moordenaar was. „Ik geloofde in
mijn vriend", zegt Camilla Svendsen.
Ze wist niet wat er was gebeurd,
maar een moord? Dat kon hij niet ge
daan hebben. „De persoon die ik
kende, zou zoiets nooit doen."
Twintig jaar lang waren ze goede
vrienden: de Deense uitvinder Peter
Madsen (47) en de even oude Camilla
Svendsen. Ze leerden elkaar kennen
tijdens hun studie, in 1998, toen ze
vlakbij elkaar woonden in een stu
dentencampus. „Hij was gul en zorg
zaam", zegt Svendsen. Madsen was
toen al een eigenzinnig figuur, die
opzien baarde met het lanceren van
zelfgebouwde kleine raketten - iets
wat steevast mislukte. „Het was altijd
lachen met hem. En hij is intelligent.
We werden vrienden."
Hun levens ontwikkelden zich in
totaal verschillende richtingen.
Svendsen ging aan de slag als peda
goog op een eilandje in de Oostzee,
ver weg van Kopenhagen. Madsen
groeide uit tot een veelbesproken uit
vinder, een bekende Deen die zijn ei
gen duikboot en raketten bouwde.
Maar de band bleef.
Tot die bizarre tweede week van
augustus 2017, de week waarin Peter
Madsen wereldnieuws wordt. Het is
op een zondagmorgen dat duikers
hem in Kopenhagen uit het water
moeten redden, nadat zijn zelfge
bouwde duikboot is gezonken. Tech
nische problemen, verklaart Madsen.
De zaak is vanaf dag één groot
nieuws, want Madsen was niet alleen
aan boord: hij maakte een tocht met
de 30-jarige journaliste Kim Wall. En
van haar ontbreekt elk spoor.
Loyaal
Madsens uitleg: hij heeft de vrouw in
Kopenhagen aan wal gezet, en pas
daarna is zijn duikboot gezonken.
Maar als de vrouw zich een dag la
ter nog niet gemeld heeft, gelooft
vrijwel geen Deen dat verhaal nog.
Ook de politie niet. Madsen wordt
aangehouden. „Ik bleef loyaal, ik
heb hem tegenover iedereen ver
dedigd", vertelt Svendsen, die zelf
ook wel eens een tochtje maakte
met Madsen in zijn duikboot.
„Maar na een paar dagen ging het
natuurlijk wel knagen. Ook om
dat Peter vast bleef zitten. Ik be
gon toen wel te beseffen dat dat
donderdag 8 maart 2018
GO
De Europese netbeheerders
- onder aanvoering van het Ne
derlandse staatsbedrijf Ten-
neT - eisen dat er nog deze
week een einde komt aan 'wek-
kergate'. Door een ruzie tussen
Servië en Kosovo lopen talloze
wekkers en alarmklokken in
heel Europa bijna zes minuten
achter.
David Bremmer
Peter Winterman
Den Haag
Door de
ruzie is de fre
quentie van
de stroom in
Europa tot
onder de
50 Hertz ge
daald. Dat
zorgt voor
problemen.
Toen ze het hoofd
vonden, wist ik:
hij heeft
keihard
gelogen'
Peter Groenendijk
V De 30-jarige journa
liste Kim Wall. Haar
hoofd en benen wer
den gevonden nadat
ze een boottochtje
maakte met Madsen.
vanaf 359*
vanaf 469*
vanaf 489
Autoreizen Vliegreizen
Verre reizen Steden reizen
Busreizen
www.dejongintra.nl/busreizen
Bel 0180 - 457 803 of ga naar uw ANVR reisadviseur
Reissom exd. 19,50 reserveringskosten,
eventuele vluchttoeslagen en
€2,50 Calamiteitenfonds
Dresden, Leipzig
en Weimar
6-daagse
busreis
reiscode: ebglc02
Gegarandeerd vertrek
Wolfach
in het Zwarte Woud
8-daagse
I busreis
reiscode: ebwlf02
Gegarandeerd vertrek
Rügen, eiland aan
de Oostzeekust
8-daagse
busreis
reiscode: ebbee02
Gegarandeerd vertrek