t
3
Leerlingen basisschool pikken leerstof eerder op dankzij actieve lessen
Basisscholen
proberen hun
leerlingen meer
te laten bewegen
tijdens de lessen,
tussen de lessen
door en in de pauzes.
De strijd tegen het
vele stilzitten is
begonnen.
a! Daar nog één,
en nog één, en
nog één." Gieche-
lend rent de 5-ja-
rige Junjen door
de gang van haar
basisschool. Klas
genoot Boet (5) volgt in haar kielzog.
„Junjen, heb je die al?" Het meisje
staat al ijverig te strepen op het
blaadje in haar hand. „Kijk eens, we
hebben er al 1-2-3-4-5." Ze laat het
blaadje zien en telt alle streepjes.
De kleuters doen een letterspeur-
tocht door de school. In alle gangen
en lege lokalen zoeken ze naar de let
ter t. De Eindhovense basisschool
vangt heel wat vliegen in één klap.
De kinderen krijgen meer lol in de
lessen. Ze pikken de lesstof sneller
op, zonder dat ze door hebben dat ze
aan het leren zijn én ze werken sa
men. „We merken dat de betrokken
heid van de kinderen groot is als ze
bewegend kunnen leren. Het kwartje
lijkt sneller te vallen", constateert
Chalona Cuppen, juf van groep 3/4.
Én ze zitten niet de hele dag op
hun achterste, goed voor hun ge
zondheid dus. Bijna één op de drie
basisscholen organiseert dagelijks
'beweegmomenten' buiten de gym
les om, blijkt uit cijfers van het Mu
iier Instituut. Leraren doen een
dansje tussen de lessen door of laten
de kinderen op de gang hinkelend re
kenen.
Obesitas
Daarnaast heeft 28 procent van de ba
sisscholen dagelijks sportactiviteiten
tijdens de pauze. „Er komt meer aan
dacht voor bewegen, zeker met het
oog op obesitas en een gezonde leef
stijl", constateert Irene de Kort, advi
seur bij KPC Groep. Bovendien zet
ten de onderzoeken naar de relatie
tussen bewegen en leerresultaten
scholen aan het denken.
Basisscholen beseffen dat kinderen
veel te veel zitten. Eigenlijk moeten
ze elke dag minimaal 60 minuten
matige tot zware inspanning verrich-
ten, maar onderzoeken wijzen uit dat
veel kleintjes daar niet aan komen.
Op school zitten ze het grootste deel
van de tijd en thuis spelen ze weinig
buiten. Dat is slecht voor de gezond
heid. Omdat het voor basisscholen
nog flink zoeken is hoe ze de kinde
ren meer kunnen laten bewegen, ko
men de Onderwijsraad, Nederlandse
Sportraad en Raad voor de Volksge
zondheid en Samenleving met een
advies. De raden willen scholen advi
seren over hoe ze lichamelijke activi
teit structureel in het programma
kunnen krijgen. Want experts con
stateren dat basisscholen te hapsnap
met de kinderen bewegen. „Het is
mooi dat ze het probleem erkennen,
maar ze vinden het lastig om af te
wijken van de standaardlessen", al
dus Dave van Kann, onderzoeker bij
het lectoraat Move to Be op Fontys
Sporthogeschool. Terwijl er volgens
hem niet veel nodig is om kinderen
in beweging te krijgen. Van Kann:
„Het kan al helpen om leerlingen
steeds even naar een andere tafel te
laten lopen, zodat het zitten wordt
doorbroken. Dan activeer je de kin
deren en worden ze vanzelf actiever."
Hobbelen
De leerlingen van StrijpDorp krijgen
al wél waar mogelijk actieve lessen,
vaak in spelvorm. Éen rondje door de
school maakt dat in één klap duide
lijk. Terwijl Boet en Junjen door de
gangen hobbelen voor de letter-
speurtocht, is klasgenootje Mirag (5)
in de hal bezig met tellen. Hinkelend
welteverstaan. Op de grond liggen de
cijfers tot en met 10. Op één been
springt hij eroverheen en telt hardop
terug. In het keukentje iets verderop
zijn twee meisjes in de weer met
flesjes. Die vullen ze en zetten ze op
Dat zitten is op
een gegeven
moment een
beetje irritant
volgorde van vol tot leeg. Nóg een lo
kaal verder lopen twee kleuters rond
de tafel in de lerarenkamer. De op
dracht: dek voor acht personen en zet
één extra beker neer.
Voor de grotere kinderen staat op
de gang een in hoogte verstelbare ta
fel met daaraan een hometrainer. Als
de leerlingen zelfstandig mogen wer
ken, kunnen ze staand of fietsend op
drachten maken. „Ja, het is fijn. Zeker
als je je druk voelt of veel energie
hebt. Dat zitten is op een gegeven
moment een beetje irritant", vindt
Samantha (11, groep 8), die zich trap
pend over haar rekenwerk buigt.
De beweegmomenten zijn dage
lijkse kost tijdens de lessen of tussen
de lessen door. Om de kinderen tij
dens de pauzes te activeren, heeft
elke klas een spel van de week. „We
proberen de creativiteit en fantasie
van de leerlingen te prikkelen. Je ziet
dat ze het spel ook vaak in andere
pauzes spelen, zonder de juf', aldus
directeur Lieke Vrancken. En voor de
kinderen die het dan nóg niet zat
zijn, is er elke week ook na schooltijd
een actieve les, zoals een gastles van
iemand van de badmintonvereniging
of dansen met de gymjuf.
Toch is ook deze school nog steeds
zoekende. Want welk effect heeft
deze manier van lesgeven op de re
sultaten? De directeur heeft geen
idee. Schouderophalend zegt ze:
„Hoe meet je dat, hè? Dat is lastig."
maandag 5 maart 2018
GO
Rennend de taal leren
gaat een stuk sneller
Ellen van Gaaien
Eindhoven
Junjen (r) en Boet
scheuren door de
school op zoek naar
de letters.
FOTO'S MARC BOLSIUS
•4 Mirap telt en hinkelt
tegelijkertijd. Leren
en bewegen komen
spelenderwijs samen.
Samantha (11)
