„Ik kon niet geloven dat ik het Boeken
weekgeschenk mocht schrijven. Er zijn
schrijvers die erop vooruitlopen dat ze
worden gevraagd, maar dat was bij mij
ab-so-luut niet het geval. Ineens moest
ik een verhaal hebben, liefst met een
dringend, urgent onderwerp. Schrijver
Herman Koch stelde me gerust. Hij zei:
zie het Boekenweekgeschenk als een lang
verhaal. Dat nam de druk weg. Ik wilde
schrijven over wat er gebeurt in de we
reld. Al dat protectionisme, nationalisme,
de haat tegen vreemdelingen en vluchte
lingen; daarover moest het gaan. En nee,
het Boekenweekgeschenk gaat niet over
incest, zoals iemand al vroeg."
„Dat is niet wat ik voor ogen heb gehad.
Ik schrijf geen zelfhulpboeken, ik schrijf
ook niet van me af. Ik heb een grote nood
aan afstand tussen mijzelf en datgene
waarover ik wil vertellen. Dus niemand
hoeft te denken dat hij betaalt voor mijn
zielenroerselen. Het gaat mij om het con
trast tussen wie we proberen te zijn, wil
len lijken te zijn, wie we laten
uitschijnen te zijn en wie we echt zijn.
Hoe we met elkaar praten en wat we
graag zouden willen zeggen, maar niet
durven of kunnen.
Schrijven is voor mij van onwaar
schijnlijk groot belang. Meer dan ik ooit
had durven denken. Het biedt een ant
woord op de grote, existentiële vraag naar
de zin van dit alles. Die vraag heeft mij
van jongs af aan beziggehouden. Blijk
baar typisch voor zeer getraumatiseerde
mensen - maar dit terzijde.
Ik heb natuurlijk wel gemerkt dat mijn
eerste twee boeken, en ook de aflevering
van Zomergasten waarin ik zat, bij men
sen allerlei emoties hebben losgemaakt.
Dat merk ik aan alle reacties. Ik vind dat
een groot cadeau, al stond ik er in het
begin huiverig tegenover. Ik was bang dat
het zou afleiden van de literaire kwali
teiten van mijn boeken, maar ik omarm
het nu. Het ontroert me om te merken
dat mensen dat kleine beetje toestem
ming nodig hebben om een beslissing
voor zichzelf te mogen nemen. Om in te
grijpen op hun leven en andere keuzes
te maken dan ze tot dan toe deden. Dat
doet de hoofdpersoon in het Boeken
weekgeschenk ook."
„Sinds de uitzending van De wereld
draait door, waarin ik heb verteld over de
incest, heb ik bijna tweeduizend mails
gehad. Eén categorie roept 'toppie, ik
herken me er niet in, maar wat goed die
openheid'. Een groep mensen heeft het
zelf meegemaakt of kent iemand die is
misbruikt, en voelt zich gesteund. En
dan heb je de mensen die laten weten:
'door jou heb ik hulp gezocht' of'ik heb
het eindelijk mijn lief verteld met wie ik
al tien jaar samen ben' of'ik heb toch
nog eens contact opgenomen met mijn
zus, omdat ik het nooit heb kunnen
uitleggen, en heb gezegd: kijk naar de
uitzending, dat is het verhaal wat ik u al
zoveel jaar probeer te vertellen'. Ik heb
ook veel mails ontvangen van hulpver
leners, psychiaters, psychologen en filo
sofen met opmerkingen als: je hebt geen
idee hoe belangrijk dit is voor mijn
cliënten. En ik heb twee nare mails
gekregen."
Twee?
„Ja, van mensen die zeggen: 'vuile kut-
hoer, wat heb je gedaan'. Zulke mails
vind ik heftiger dan dat er op sociale
media tegen me tekeer wordt gegaan.
Iemand moet dan echt de moeite nemen
om mijn e-mailadres op te zoeken. Een
vriend van mij zei 'u steekt uw nek uit,
mensen schelden u dan de huid vol'.
Maar ik heb geen mening geuit, hè, ik heb
alleen mijn verhaal gedaan."
„Ja, ik gok een derde van iedereen. Dat
heeft me blij verrast. Een man moet een
extra grote stap doen om ervoor uit te
komen dat er een andere man aan hem
heeft zitten prutsen. Als je een hetero
seksueel leven leidt, drijft er een extra
laag schaamte bovenop, waardoor het
nog moeilijker is je te outen. Totaal
onterecht natuurlijk."
„Niet iedereen heeft het nodig zijn hele
verhaal te doen, het is ook best heftig. We
praten over zeer, zeer donkere, vreselijke
verhalen van mensen die dit hebben
moeten meemaken. Sommigen volstaan
met één zin: 'eindelijk kan iemand het
uitleggen'."
„Na de uitzending kreeg ik een paar klet
sen in mijn gezicht. Niet alleen kwamen
de negatieve reacties keihard aan, maar ik
moest zelf dan eindelijk erkennen hoe
het zat. Omdat ik het zei, kon ik er niet
meer omheen. Dat is zo'n grote stap ge
weest, dan komt al die emotie los waar ge
zo lang bang voor bent geweest, die ge zo
lang hebt ontvlucht door het te ontken
nen. Voor mij was dit hét culminatiemo
ment van een lang proces. Het gaf een
storm van overdonderende emoties. Ik
ben helemaal de plank af gegaan. Ik ben
pas sinds enkele weken opgekrabbeld."
„In het begin reageerde ik juist onthecht.
Ik heb geleerd al mijn emotie te parkeren.
En te glimlachen en vrolijk te zijn, omdat
mensen dat graag hebben. Jaren heb ik zo
geleefd. Al mijn vrienden in therapie
magazine 11
ij hebt sinds 2013 vier romans op je
naam staan, en je bent nü al ge
vraagd om het Boekenweekge
schenk te schrijven, ledereen zal je
wel op de schouders slaan?
Met een oplage van 661.000 kun je
lezers de boodschap meegeven uit
je romans, namelijk dat iedereen zijn
leven kan veranderen. Jouw perso
nages breken met hun oude leven of
relatie. Zit die aansporing erin?
Je krijgt veel post, veel e-mails. Wat
schrijven mensen?
Schrijven er ook mannen?
Komen ze met dezelfde kwesties als
vrouwen? En durven ze openhartig
te zijn?
Jij zegt dat je geen directe herinne
ringen hebt aan de incest. Daarover
ontstond ophef, omdat sommige
critici vinden dat je op basis van
secundaire aanwijzingen nooit had
mogen verklaren dat je dit hebt
meegemaakt.
Heb je in al die jaren van therapie
dan niet gereageerd met snot en
pijn?