Plan B bij 'nee' in referendum tegen aftapwet
3
Roep om versneld verbod op gebruik van mobieltje tijdens het fietsen
voor appen tijdens het fietsen. Daar
gaat wel verandering in komen. Mi
nister Cora van Nieuwenhuizen
liet in december aan de Tweede Ka
mer weten dat ze volgend jaar met
een wetsvoorstel komt. Het verbod
op 'append fietsen' kan dan in 2019
ingaan. Daarnaast komt er volgende
zomer een nieuwe campagne, ge
richt op verstandig omgaan met de
smartphone in de auto en op de
fiets.
Opvallend genoeg bleek eind vo
rig jaar uit onderzoek van Veilig-
heidNL dat appen op de fiets 'nau
welijks tot ongevallen leidt': slechts
1,2 procent van de slachtoffers die op
de eerste hulp zijn beland gaf dit op
als oorzaak. Praten met een mede
fietser (11 procent) of muziek luiste
ren, eventueel met koptelefoon op
(3 procent), blijkt onveiliger.
Toch is volgens de SWOV (Stich
ting Wetenschappelijk Onderzoek
Verkeersveiligheid) tekstberichten
typen met een touchscreen drie
keer gevaarlijker dan muziek luis
teren of bellen. Maar volgens de on
derzoekers van VeiligheidNL is er
geen sluitend bewijs dat er een ver
band is tussen telefoongebruik en
fietsongevallen.
Afgeleid
De rechtbank in Zutphen zag dat
bewijs dus wel bij het dodelijke on
geval waarbij mevrouw Luttik
overleed. Volgens de rechtbank is
de fietsende vrouw 'te veel en te
lang' afgeleid geweest door haar
smartphone. „Het ongeval is daar
mee veroorzaakt door aanmerke
lijke onoplettendheid van de
vrouw en dus aan haar schuld te
wijten", aldus de rechtbank.
Oud-verkeersofficier Koos Spee
is daarom blij met deze veroorde
ling, voor zover hij weet de eerste
voor een fietser. „Laat dit een voor
beeld zijn hoeveel er ook als fietser
mis kan gaan als je appt in het ver
keer. Dit moet ook voor fietsers bij
wet verboden worden. Dat is aan de
politiek. Het is fijn dat het nu wordt
opgepakt door het Openbaar Mi
nisterie en de rechter."
Voor het eerst - voor zover bekend - is een
fietsster veroordeeld voor een dodelijk ongeval
omdat zij zat te appen op de fiets. „Het wordt
hoog tijd voor een verbod. Fijn dat justitie dit al
wel zo oppakt."
Het is juni 2017, als de 83-jarige me
vrouw Luttik met haar rollator de
weg oversteekt. Een 23-jarige
vrouw uit Arnhem komt op haar af,
maar ziet haar over het hoofd. Want
de fietsster heeft meer oog voor
haar smartphone dan het verkeer.
Mevrouw Luttik wordt hard aange
reden.
Met fiets en al buitelt de vrouw
uit Arnhem over het slachtoffer
heen. Daar ligt mevrouw Luttik,
met een schedelbasisfractuur en
een bekken dat op drie plekken is
gebroken. Twee dagen later over
lijdt ze aan haar verwondingen.
Tijdens de rechtszaak kwam de
vrouw op de fiets met een excuus
dat appende brokkenmakers vaker
aandragen: ze was tijdens het onge
luk niet aan het appen, maar nét
daarvoor. Ze zou op het moment
van het ongeluk net haar mobiel
hebben opgeborgen en de 83-jarige
mevrouw Luttik zou, met haar rol
lator, 'plotseling' de weg zijn opge
lopen.
Daar trapte de rechter niet in: de
vrouw kreeg een werkstraf van 150
uur. Tot opluchting van de familie
van de vrouw: „We zijn blij dat het
zo is afgelopen en dat ze er niet zo
maar mee wegkomt. Daar waren
we bang voor."
De Vereniging Verkeersslachtof
fers pleit meteen weer voor een ver
bod op appen tijdens het fietsen.
„Echte maatregelen laten te lang op
zich wachten. Er moet morgen in
de wet worden gezet dat appen op
de fiets verboden is", zegt Jetty van
der Werf van de vereniging, die de
straf overigens erg laag vindt. „Het
is wel een oma en een moeder die je
de hemel hebt ingefietst. Dan is een
taakstraf wel erg laag."
Want waar appen achter het
stuur van de auto allang verboden
is (zoals überhaupt het aanraken
van je telefoon), geldt dat nog niet
GroenLinks is tegenstander van de
nieuwe Wet op de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten (Wiv). „De
sleepwet moet flink worden ver
bouwd", zegt Tweede Kamerlid Ka-
thalijne Buitenweg. „Nederland
wordt niet veiliger als mensen mas
saal en ongericht mogen worden af
getapt."
Daarom presenteert de partij van
daag een 'alternatief voor de aftap-
wet. Buitenweg: „Deze reparatiewet
haalt de angel uit het sleepnetkarak
ter. Het is belangrijk dat de oude Wiv
aan het internettijdperk wordt aange
past, maar wij zijn ertegen dat de ge
heime diensten onschuldige mensen
in groten getale mogen aftappen."
In de reparatiewet van GroenLinks
wordt het sleepnet geschrapt. Het on
derscheppen van communicatie
wordt daarmee veel gerichter. Ook
mag er van de partij geen ongelezen
informatie worden gedeeld met bui
tenlandse diensten. Verder wil
GroenLinks dat de communicatie van
journalisten en artsen wordt be
schermd.
„Dit zijn de drie grootste pijnpun
ten", zegt Buitenweg. „Als het kabi
net deze aanpassingen overneemt,
doe je recht aan een 'nee'-stem van de
Nederlandse bevolking. Wij leggen
deze reparatiewet nu al voor, omdat
wij de kiezer willen laten weten dat
er een goed alternatiefis."
Steun
GroenLinks hoopt in de Tweede Ka
mer op steun van in ieder geval PvdA,
SP, PVV, Forum voor Democratie en
D66.
Die laatste partij voerde in de Ka
mer het verzet aan tegen de Wiv. Nu
D66 in het kabinet zit, is ze geen te
genstander meer. In het regeerak-
Nederland
niet veiliger
als mensen
massaal
mogen worden
afgetapt
koord is afgesproken dat de Wiv bin
nen twee jaar wordt geëvalueerd.
„Dat is heel raar", vindt Kamerlid
Buitenweg. „Bij een evaluatie krijg je
garanties voor het verleden, maar niet
voor de toekomst. Dit kabinet heeft
allerlei toezeggingen en waarborgen
beloofd, maar die staan niet in de wet.
Wij zeggen: regel het nu goed. De be
loftes zijn te fragiel."
Het reparatieplan van GroenLinks
komt naar buiten op de dag van het
halfjaarlijkse D66-congres. Binnen
die partij leeft de roep om een 'nee'
bij het referendum over de aftapwet
serieus te nemen.
De leider van coalitiepartij CDA,
Sybrand Buma, zei eind vorig jaar nog
dat het kabinet een eventueel 'nee'
zou negeren.P18
zaterdag 3 maart 2018
GO
Hoewel kletsen met een
andere fietser statistisch gezien
gevaarlijker is, pleit de Vereni
ging Verkeersslachtoffers
voor een onmiddellijk app-
verbod. De vrouw op de foto is
niet de verdachte.
FOTO ROBIN UTRECHT
Straf voor
appende
fietsster
na fataal
ongeval
Victor Schildkamp
Carla van der Wal
Zuthpen
Als Nederland bij het referendum
op 21 maart 'nee' zegt tegen de af-
tapwet voor de veiligheidsdien
sten, moet er een speciale repara
tiewet komen. Daarin zouden de
nieuwe bevoegdheden van de
diensten aan banden moeten wor
den gelegd. Met dat plan komt
GroenLinks vandaag naar buiten.
Jan Hoedeman
Peter Winterman
Den Haag
- Kathalijne Buitenweg
