Geef elkaar een duwtje,
de krabbenmand uit
„De Amerikaanse minister Madeleine
Albright zei het al: 'Voor vrouwen die
elkaar niet helpen, bestaat een speciaal
plekje in de hel'. Vrouwen mogen elkaar
best wat meer vooruit helpen, met sister
hood versterken ze elkaar. Ik noem dat de
tegenhanger van 'de krabbenmand'. Als
een krab in een mand vol soortgenoten
omhoog klimt, trekken de anderen hem
terug naar beneden. Dat doen vrouwen
ook. Terwijl we elkaar juist een duwtje
zouden kunnen geven, die mand uit.
Vrouwen zijn vooral gericht op onder
linge relaties; zolang we allemaal gelijk
zijn, is alles goed en gezellig. Maar zodra
er een boven de groep uitsteekt, voelt dat
als verraad, als een bedreiging voor de
rest. Bij mannen werkt het anders. Hoe
meer mannen boven de groep uitstijgen,
hoe meer status dat de hele groep ople
vert. Mannen weten: als ik Piet nu help,
helpt hij mij straks ook. En als ik kan
zeggen dat ik directeur Piet ken, geeft dat
mij ook meer aanzien."
Stel je verwachtingen bij
„Vrouwen zien collega's vaak als vrien
dinnen. Dat kan gaan wringen, zeker als
een collega een keer iets moet zeggen dat
niet leuk is. Zoiets voelt al snel als een
aanval op de vriendschap. Wat we ook
vaak ingewikkeld vinden: een vrouwe
lijke leidinggevende. Vrouwen verwach
ten dat het vooral leuk en gezellig is, maar
die leidinggevende moet ook gewoon
haar werk doen. Ze zegt dus ook dingen
die niet fijn zijn, of ze komt bitchy uit de
hoek. Van een man vinden we dat nor
maal, bij een vrouw conflicteert het met
het verwachtingspatroon dat we hebben.
In mijn praktijk klaagde een vrouw
eens over haar leidinggevende: 'Ik be
grijp niet dat ze nooit vraagt hoe het
met mijn kind gaat'. Ik vroeg of ze dat
ook had gezegd als het een man was
geweest. 'Nee, natuurlijk niet', ant
woordde ze. Van een vrouw hebben
we andere verwachtingen. Dat is niet
bevorderlijk voor vrouwensolidariteit."
Maak je niet klein
„Gebrek aan sisterhood ontstaat al op jonge
leeftijd. Ik merkte het als ik vroeger met
mijn kinderen naar hockeywedstrijden
reed. In een auto vol met jongetjes wer
den dingen gezegd als: 'Zag je hoe goed
mijn goal was?' 'Heb je mijn voorzet ge
zien?' Zaten er alleen meisjes in de auto,
dan waren de gesprekken anders: 'O, wat
speelde ik slecht vandaag'. 'Nee joh, ik
was nog veel slechter'. En over het meisje
dat er die week niet bij was: 'Zij kan er
echt niks van, en ze ziet er altijd stom uit'.
Zo roddelen schept een band, maar het
maakt ook dat alle meisjes weten: de
volgende keer dat ik er niet bij ben, wordt
er zo over mij gepraat. Dat geeft een on
veilig gevoel. Dus wat doe je? Je maakt je
klein, zodat je niet opvalt, niet over de
tong gaat."
Probeer niet altijd aardig
gevonden te worden
„In mijn praktijk kom ik veel vrouwen
tegen die kansen laten liggen, dingen
niet doen uit angst om niet aardig ge
vonden te worden. We willen erbij
horen. Bovendien denken vrouwen
vaak: als ze me niet aardig vinden, gaan
ze kritischer naar mijn werk kijken. En
dan vinden ze vast fouten.
Dit heet het oplichterssyndroom of
impostor syndrome: de angst om door de
mand te vallen. Iets waarvan, zo blijkt
uit onderzoek, ongeveer 65 procent van
alle vrouwen ernstig last heeft. Dus
houden vrouwen zich in, zoeken ze het
podium niet, laten een bepaalde functie
aan zich voorbijgaan. Met als gevolg dat
ik veel vrouwen zie die op een positie
blijven zitten waar ze eigenlijk niet ge
lukkig zijn, of niet doen wat ze diep in
hun hart het liefst zouden willen."
Stop met roddelen
„Hoe vrouwen samen kunnen zorgen
voor meer sisterhood1. Eén: stop met rod
delen. Twee: stop met roddelen. Drie: stop
met roddelen. Gewoon niet doen. Kijk
liever hoe je elkaar kunt versterken. Een
voorbeeld: op een krantenredactie heb
ben ze een potje op tafel gezet. Telkens als
een vrouw iets negatiefs over zichzelf
zegt, moet ze daar een euro in doen. Het is
goed om je er zo bewust van te worden, of
elkaar erop te wijzen: hé, je doet het weer.
Ik heb nog een voorbeeld van sisterhood.
Vraagt er iemand of je nog een goede
notaris weet? Denk dan eerst aan een
vrouw. Vaak neigen we ernaar een man
naar voren te schuiven, simpelweg omdat
we mannen onbewust competenter ach
ten. Dat blijkt steeds weer uit onderzoe
ken. Om professor te kunnen worden,
moeten vrouwen bijvoorbeeld tweeën
half keer zoveel publiceren als mannen.
En in een Zweeds onderzoek kreeg een
proefschrift met een mannennaam erbo-
I
421 zaterdag 3 maart 2018
WG