Vertrek van
de Britten
kan Rutte
isoleren
9
Die komt op een belangrijk moment,
want Europa staat voor een reeks zeer
ingrijpende besluiten. In juni over een
Europees migratiebeleid, later dit jaar
over de Brexit en versterking van de
muntunie, volgend jaar over de meer
jarenbegroting 2021/2027.
Nederland weet wat het wil, maar
mist bondgenoten. De Britten zijn
straks weg, de rest van de Benelux zit
op de lijn-Macron, ook de nieuwe
Duitse regering zwenkt nogal diens
kant uit. En Rutte? Hij is een alle
mansvriend, die met iedereen de lijn
tjes openhoudt. Hij zoekt bondgeno
ten in niet meteen voor de hand lig
gende kringen: Midden- en Oost-Eu
ropa, het Oostenrijk van Kurz en de
Baltische landen. De manier waarop
dwingt bewondering af, vindt Euro-
padeskundige van Clingendael, Adri-
aan Schout. „Hij durft, steekt zijn nek
uit, geeft duidelijk zijn lijnen aan. Eu
ropa waar het een toegevoegde waarde
heeft, maar geen transferunie (einde
loze geldstromen van Noord naar
Zuid), een bescheiden EU-begroting,
tegen onnodige integratie."
Standvastig
Rutte houdt vast aan lijnen die hij al
tijd heeft verdedigd, constateert ook
de Belgische Europadeskundige Hen
drik Vos. „Het pleit voor Rutte dat hij
zo standvastig is, maar niet bewegen
in een tijd waarin alles in beweging is,
kan je wel bondgenoten kosten." Wel
ziet Vos 'een hoopgevende kentering'
in het optreden van Rutte. „Vaker dan
voorheen hoor ik hem zeggen dat je
compromissen moet sluiten." Inge
wijden verwachten vandaag veel aan
dacht voor de groei en banen die Eu
ropa kan binnenhalen als het zijn in
terne markt uitbreidt naar energie,
diensten, kapitaal en digitaal.
Rutte, verwacht Schout, krijgt het
de komende anderhalf jaar knap
zwaar. Met wisselende coalities moet
hij proberen Europa zijn kant uit te
sturen. De Commissie staat ook niet
meer automatisch aan zijn kant. Het
gevaarlijkst wordt dat met de mone
taire samenwerking. „Dat gaat slui
pend. Als er eenmaal een Europese
minister van Financiën is, en een Eu
ropees IMF, dan volgen de bevoegdhe
den en fondsen vanzelf." Vos: „Duits
land is al voor een groter budget, een
eurozonebestuur. Merkel wil verder.
Rutte kan zijn positie markeren, maar
als hij verstandig is, drijft hij zaken
niet op de spits. Voor je het weet heb
je jezelf in een isolement gewerkt."
vrijdag 2 maart 2018
GO
Jarenlang trok premier Rutte een
vies gezicht als in één zin de woor
den 'visie' en 'Europa' vielen, maar
die tijd is voorbij. Vandaag geeft hij
zijn Europese visie in een rede in
Berlijn. Hij zal op zoek moeten naar
nieuwe bondgenoten nu de Britten
opstappen.
Frans Boogaard
Berlijn
