BUITEN
Ijsvogel
9
Voormalig werkeiland
Neeltje Jans, ooit een
zandbank, is vandaag
de dag een prachtig
natuurgebied. Weer en
wind er gaan al jaren hun
gang en ook het getij
baant zich een weg door
de duinen.
Ik reed er talloze keren overheen.
Altijd onder de indruk van dit
prachtige eiland, gelegen tussen
Noord-Beveland en Schouwen-
Duiveland, midden in de Ooster-
schelde. Nog geïnspireerd door de
ontroerende verhalen over de Ramp,
besluit ik een wandeling te maken op
Neeltje Jans, onderdeel van de mach
tige Oosterscheldekering.
Ik begin mijn rondje vanaf het
Topshuis, van waaruit Rijkswater
staat de Stormvloedkering bedient.
Stichting het Zeeuwse Landschap en
Vereniging Natuurmonumenten
hebben het voormalige werkeiland,
Ik stap
behendig op
een paar grote
keien in het
water om mijn
weg te kunnen
vervolgen
aangelegd om de bouw van de storm
vloedkering mogelijk te maken, om
gevormd tot een gevarieerd natuur
gebied waar talloze ommetjes te ma
ken zijn. Ik besluit de wandelroute
door het duinlandschap te kiezen,
uitgestippeld door Stichting het
Zeeuwse Landschap. De route is acht
kilometer lang, maar ook in te korten
tot vier kilometer. Onderweg pak ik
dan ook een stukje Parelpad mee. Het
wandelpad slingert door het land
schap. De eerste kilometer kom ik de
zogenoemde parels tegen met vragen
en opdrachten om het eiland beter te
leren kennen. Zo is er de vraag: kun
jij op deze route dierschedels en bot
ten vinden? Ook word je uitgedaagd
om een verdwaalde pijler te vinden
en een flinke sprong te maken. Ik ver
laat het Parelpad en buig af richting
het rood-wit gemarkeerde pad dat
mij de duinen in voert. Onderweg zie
ik overal duindoorn. De struiken dra
gen nu geen vruchten maar de besjes
zijn eetbaar en zitten tjokvol vita
mine C, zo lees ik op een informatie
paneel. In het infoduin is nog veel
meer informatie verkrijgbaar over de
duinnatuur in Nationaal Park Oos-
terschelde. Ook starten hier de
meeste wandelroutes op het eiland.
In de duinen voelt het alsof ik alleen
op de wereld ben. Op het gekwetter
van de vogels, het suizen van de
windmolens en helaas ook het razen
van de drukke autoweg na, hoor ik
niets of niemand. Bij een vogelkijk-
scherm kijk ik een tijdje naar enkele
badende grauwe ganzen. Iets ver
derop lijkt het erop dat ik ook natte
voeten moet halen om mijn weg te
kunnen vervolgen. Het water van de
Oosterschelde heeft bij vloed de sluf
ter die het pad kruist onder water ge
zet. Ik stap behendig op een paar
grote keien die in het water liggen en
vervolg mijn weg. Via een tunneltje
loop ik richting het Noordzeestrand,
wat in de zomermaanden drukbe
zocht is vanwege de mooie ligging.
Vanaf het strand kijk je uit over de
pijlers van de Stormvloedkering en
aan de overkant zie je de stranden
van Westerschouwen liggen. Moei
lijk om dan te bedenken dat Neeltje
Jans ooit slechts een zandplaat was,
die tijdens de aanleg van de Ooster
scheldekering werd opgehoogd. Het
werkeiland dat toen ontstond is na
voltooiing van de Deltawerken in
1986 behouden gebleven. Wind en
water konden in de jaren daarna hun
gang gaan. En dat is maar goed ook.
Uitwaaien op zo'n prachtige plek is
meer dan bijzonder te noemen.
NATUURJOURNAAL
Als het flink wintert zoals
nu, komen veel vogels al
snel in de problemen. Heg-
genmussen en winterkoninkjes
kunnen in een paar weken gedeci
meerd worden en ook de ijsvogel
is -ondanks zijn naam- vaak het
slachtoffer van koude winters. Je
ziet de laatste week dan ook ijsvo
gels opdoemen op plekken waar ze
voorheen niet zaten. Ze zoeken de
plekjes op waar nog open water is.
Die zijn er ogenschijnlijk genoeg.
Op wat grotere plassen en sloten
houdt de wind vaak uitgebreide
wakken open en bovendien is het
middagzonnetje van eind februari
zo sterk dat veel net bevroren
plekken dan weer open raken.
Maar wakken ergens in het mid
den van een grote plas bieden voor
een ijsvogel niet zoveel soelaas. De
vogel zoekt naar een vaste zitpost
boven het water, om van daar uit
passerende visjes op te sporen om
die vervolgens met een snelle duik
te verschalken. Gelukkig zijn er
nog genoeg van dat soort piekjes
waar nog open water is, dus het
lijkt erop dat de schade aan de ijs
vogelstand zal meevallen. Wel
heeft de ijsvogel bij de huidige
koude met een tweede probleem
te maken. Visjes blijven dichter bij
de bodem en zijn dus veel moeilij
ker op te sporen.
Om te kijken hoe het foerageren
verliep betrokken we een schuil-
plek in de buurt van een ijsvogel
zitplaats om het doen en iaten van
de vogel te observeren. De ijsvogel
ter plekke had zijn vaste zitpost op
een stok, ongeveer een meter bo
ven het wateroppervlak. Ongeveer
om de tien minuten kwam de vo
gel met een klein sprongetje van
zijn tak af, vloog een eindje om
hoog en stond dan even 'biddend'
boven de plas. Binnen een uur za
gen we een keer of vijf dat de ijs
vogel een prooi bemachtigde. Dat
was steeds weer een garnaal. De
vogel dook slechts één keer voor
niets, maar toen hij zonder prooi
weer terug op zijn tak zat was het
binnen een paar minuten alsnog
raak.
AFSTAND 5,2 km
Topshuis
OOSTERSCHELDE
woensdag 28 februari 2018
GO
Wadend door de slufter
Wendy de Jong
Een wekelijkse
wandeling door
Zeeland. Vandaag:
Neeltje Jans, eiland
tussen Noord-Be
veland en Schou-
wen-Duiveland
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse
A Een ijsvogel, fotochieljacobusse
A«e route dierschea
Kun jij 0^^0tten vinden?
«arin ma"vUJafc*undKn°chen?
Tietsahadei r
Cd" on tf* r0U'e[^
het Parelpad
A De slufter doorkruist het wandelpad.
