Minister: onderzoek
naar lekken van
staatsgeheimen in
zaak Marco Kroon
1'
8
Hij overleefde de gevangenissen
van IS: bijna een jaar vol dagelijkse
martelingen. Eenmaal in veiligheid in
Duitsland, was Masoud Aqil
verbijsterd dat hij weer IS'ers tegen
kwam. „Europa moet niet naïef zijn."
INTERVIEW MASOUD AQIL
„Er staan hoge gevangenisstraffen
op het lekken van staatsgeheimen,
ik hoop dat iedereen zich dat reali
seert. Ik heb niet voor niets gezegd
dat er mensen in levensgevaar zou
den kunnen komen. In de zaak-
Marco Kroon zijn geen winnaars,
alleen verliezers. Daarom vind ik
het ook heel vervelend dat hierom
heen zo veel gegevens naar buiten
komen", zegt Bijleveld.
Commando's:
Kroon heeft zich niet
gerealiseerd wat het
effect van zijn
uitspraken zou zijn
Het tv-programma Nieuwsuur zond
vrijdagavond op dringend verzoek
van minister Bijleveld een item
over Kroon niet uit, omdat er men
senlevens in gevaar konden komen.
Zaterdag kwam een verhaal in de
wereld dat Kroon destijds in de Af
ghaanse hoofdstad Kabul als spion
actief was en dat hij mogelijk in
burger en alleen zijn werk deed.
Dat zou verklaren waarom hij zijn
gevangenneming en de schietpartij
niet meldde. De bronnen zouden
bij en rond Defensie werkzaam
zijn.
Zaterdag konden collega-com
mando's hun irritatie over de uit
spraken van Kroon niet langer voor
zich houden en riepen hem op zijn
mond te houden. Zij herkennen
zich niet in zijn 'uitlatingen en de
door hem geschetste wijze van op
treden', lieten ze weten.
Kroon openbaarde begin deze
maand in deze krant dat hij in 2007
tijdens een geheime operatie ge
vangen werd genomen en dat hij la
ter de vijandelijke strijder die hem
gevangen had genomen dood
schoot. Tien jaar zweeg Kroon over
het incident in Afghanistan.
Zijn collega's zijn van mening dat
hij in de media geen woord meer
moet zeggen. „Wij gaan ervan uit
dat de majoor Kroon zich vooraf
geen rekenschap heeft gegeven van
de effecten van zijn uitlatingen. Wij
rekenen er op dat hij dit vanaf he
den wel doet om te voorkomen dat
de levens van zijn collega's (verder)
in gevaar worden gebracht."
De minister zegt dat Marco
Kroon hierover is aangesproken
door Defensie: „Het lijkt me ver
standig dat hij er niets over zegt. Hij
zoekt de publiciteit, en daar spre
ken we hem op aan. Als zijn rechts
positie in het geding is, mag hij daar
zeker wat over zeggen als militair,
maar hij mag geen enkel staats
geheim naar buiten brengen."
„Ik ga niet speculeren", zegt
Frank van Kappen, oud-generaal-
majoor bij het Nederlandse Korps
Mariniers. „Het is duidelijk, gezien
de reactie van Defensie, dat de ope
ratie nog steeds zeer geheim is."
Het OM onderzoekt de melding
die Kroon deed over het schietinci
dent waarbij hij iemand dood
schoot. Maar ook het OM zal tegen
de geheimhoudingsplicht aan
lopen. Van Kappen: „Ook Marco
Kroon begaat een strafbaar feit als
hij erover praat. Ja, dat kan het nog
lastig maken voor het Openbaar
Ministerie."
Marco Kroon, drager van de Mili
taire Willems-Orde, zoekt vaker de
publiciteit. Hij schreef al een boek
en wil nu een film maken over zijn
tijd in Afghanistan. „De majoor
Kroon is commando, officier en rid
der Militaire Willems-Orde. Wij
benadrukken echter dat deze hoe
danigheden niet betekenen dat hij
in zijn uitlatingen het Korps Com
mando Troepen (KCT), dan wel
individuele commando's vertegen
woordigt", laten zijn makkers gepi
keerd weten.
De afspraak voor het in
terview stond eigen
lijk voor een maand
geleden. Aqil zei hem
op het laatste mo
ment af: „Ik was de
pressief, had de hoop
verloren." Hij was ontdaan over het
oplaaiende geweld in Noord-Syrië,
waar het Turkse leger een aanval be
gon op de Koerden in de regio Afrin.
Zijn Koerden.
„We hebben samen met het Wes
ten IS verslagen en dachten dat het
voorbij zou zijn. Maar toen kwam de
aanval op Afrin... Turkije valt ons
aan, samen met radicaal islamitische
groepen. Onze bondgenoten laten
ons nu in de steek. Uit deze aanval zal
straks weer een nieuw IS ontstaan."
Spookbeeld
Een nieuw IS. Het is een spookbeeld
voor Aqil 24 jaar) uit de Koerdische
stad Qamislo in Noord-Syrië. Het is
december 2014 als de journalist in
hun handen valt. Aqil is vanuit zijn
woonplaats samen met een collega
op weg naar een interview als ze on
derweg op een onverwachte wegver
sperring stuiten. De gemaskerde en
gewapende mannen blijken jihadis-
ten te zijn. Ze kidnappen de journa
listen en voeren ze mee het kalifaat
in. Het wordt een jaar vol gruwelijke
martelingen.
Het is verbijsterend
om te zien dat er
zo veel figuren die een
risico vormen, nog
overal in Europa
vrij rondlopen
„Ze binden mijn handen met een
stuk touw vast op mijn rug en take
len me aan dat touw omhoog, totdat
mijn voeten los komen van de grond.
Het touw snijdt diep in mijn polsen,
mijn handen raken verdoofd en de
pijn in mijn schouders is zo hevig dat
ik bang ben dat mijn armen breken.
Vragen, beschuldigingen, scheld
partijen en vuistslagen wisselen el
kaar af. Tranen staan in mijn ogen, en
ik hoop dat ik het bewustzijn niet
verlies. Het enige waaraan ik nog kan
denken is wanneer mijn voeten weer
de grond zullen raken en er een eind
komt aan de marteling en de pijn",
schrijft Aqil in zijn net in Nederland
verschenen boek De jongen die tegen
IS strijdt.
280 dagen brengt Aqil door in gevan
genissen van IS, onder meer in
Raqqa, de hoofdstad van het kalifaat.
In erbarmelijke omstandigheden,
met dagelijks vernederingen.
Bewaakt door jihadisten uit alle de
len van de wereld, die met een glim
lach op hun gezicht nep- en echte
executies uitvoeren.
Boek
Waarom hij vastzit? Omdat hij Koerd
is, en journalist en simpelweg omdat
IS de macht heeft te doen wat ze wil.
In die gevangenis belooft hij zichzelf:
als ik hier ooit uit kom, zal ik tegen IS
strijden.
Nu zit Masoud Aqil in een hotel in
Amsterdam. Hij brengt een kort be
zoek aan Nederland om zijn boek te
promoten. Een boek waarin hij be
schrijft dat hij, na zijn vrijlating in
een gevangenenruil, naar Duitsland
vluchtte en, eenmaal in Europa in
2016, verbijsterd om zich heen keek:
hij komt er voormalige Syrische
IS'ers tegen die nog steeds de ge
welddadige jihad verkondigen. „Een
man die mij in een gevangenis trots
vertelde dat hij IS de coördinaten had
gegeven voor een bepaalde aanval,
vond ik in Europa terug als imam, be
zig zijn boodschap te verspreiden."
Verbijsterend
Hij ziet het als zijn kans tegen zijn
voormalige beulen te strijden. Aqil
spoort IS-sympathisanten die zich als
vluchtelingen in Europa voordoen,
op via sociale media en overhandigt
die gegevens aan de Duitse politie.
Slechts een enkeling wordt aange
houden voor verhoor. „Het is verbijs
terend dat er zo veel figuren die een
risico vormen, nog overal in Europa
vrij rondlopen." Aqil dacht naar de
vrijheid te vluchten, maar voelt zich
nog steeds niet veilig, schrijft hij.
Ook nu wil hij niet gepubliceerd
hebben waar hij momenteel woont
en werkt.
„Nee, nu niet meer. Nadat hun
hoofdstad Raqqa heroverd werd,
werden ze stil op social media. Ze as
sociëren zichzelf nu niet meer met IS.
Maar natuurlijk zijn er nog IS-vluch-
telingen in Europa. De Turkse presi
dent Erdogan heeft ze expres doorge
laten, hij wilde dat er radicalen naar
Europa ontsnapten. Het is zijn wapen
om invloed uit te oefenen op Eu
ropa."
maandag 26 februari 2018
GO
A Majoor Marco Kroon, foto anp/koen van weel
Minister Ank Bijleveld van Defen
sie is boos omdat er informatie
op straat komt over de omstan
digheden waaronder majoor
Marco Kroon in 2007 in Afghani
stan tijdens een geheime missie
iemand doodschoot. Defensie
gaat het lekken van staatsgehei
men in deze zaak onderzoeken.
Ton Voermans
Rotterdam
Ex-gevangene
Cyril Rosman
Speurt u nog steeds op social media
naar IS-symphatisanten in Europa?
In het Koerdisch gebied in Syrië zit
ten veel Europese IS'ers vast. De
vrouwen en kinderen in kampen, de
mannen in gevangenissen. Wat
ét1
hó
A Masoud Aqil.
FOTO MARCO OKHUIZEN
