ZEELAND GEBOEKT
Van het
dierbare
soort
Dijkwerkers en delvers
Jill Schirnhofer op
bezoek in Middelburg
23
De geschiedenis van de Gereformeerde Gemeente in Middelburg Wim
Sturm schrijft die historie. Deel 2 heeft hij nu klaar, over de jaren 1918-1951: 'Gods
hand over de burg - de burg gedragen'.
Zeeuwse schrijvers
Zelfs in mijn eentje durf ik er
nauwelijks aan toe te geven.
De neiging liederen aan te
heffen als: 'Piep-piep- hallo, piep-
piep- hallo, Calimero/ Op zijn kop
draagt hij een eierdop/ A-hoi-
ahoi-a- hoi.' Het kan alleen als er
kinderen in de buurt zijn, van de
juiste leeftijd. Ik probeer er dan
ook het passende stemmetje bij te
vinden, wie weet tot genoegen
van mijn gehoor, in ieder geval tot
mijn eigen plezier.
Zelf weer kind worden, zonder
die alles smorende gedachte: wat
zouden anderen ervan vinden?
Lucy Verbart laat zich in haar lite
ratuur heerlijk onbevangen gaan.
En natuurlijk zitten daar kinderen
achter.
Ik las
inne-
mende
lgedichten
van haar,
in het in
1980 ver
schenen
bundeltje
'Zeepbel
len'. Min
stens even
aardig zijn
de teksten in 'Reisjes door verha-
lenland', een in 2015 gedrukt boek.
In het nawoordje van 'Zeepbellen'
stelt ze zich voor: 'Ik heet Lucy
Verbart, en ben geboren op 8
maart 1953 te 's-Heerenhoek.' Ze
vermeldt ook haar 'dochter van
drie.'
In het voorwoord van 'Reisjes'
onthult ze: 'Mijn naam is Lucy
Verbart, en ik heb zeven broers en
drie zussen.' Haar gedichtjes zijn
simpel en direct, van het dierbare
soort dat je hoopt in poëziealbums
te vinden. Ze richt zich tot
haar dochtertje Brigitte: 'mijn vro
lijk kind/ dat zo makkelijk be
mint/ ik zal er zijn/ als de zon is
verdwenen.'
Haar eerste verhaaltjes verzon ze
voor haar broertjes en zusjes, met
zijn elven stiekem in de grootste
slaapkamer. In 'Reisjes door verha-
lenland' zet ze de traditie voort
met fabels over André de emoe,
Loetje de lama en Lobke de dolfijn.
Ze zoekt het doorgaans dichtbij,
dus spelen verhalen als die over
Boer Bolle en zijn mollen in Zee
land.
Ook schrijft ze over grenslinden,
met name de grenslinde, bevolkt
door een 'klunskevertje', op de
plaats 'waar het dorp Heerbroek
eindigt, en het dorp Borrebroek
begint'.
Maar het meest lezenswaardig,
zeker voor fans van de stad, is
'Nieuwjaarsnacht in Goes'. Een
sprookje rondom een grote sinaas
appel en een kleine pechvogel.
Lucy Verbart verdient het, een
luidkeels 'A-hoi- ahoi-a- hoi.'
Het begon in de jaren negentig van de vo
rige eeuw met een brief. Via zijn vader
kreeg Wim Sturm een schrijven in han
den van predikant Willem de Wit (1906-1954).
Al snel volgde meer materiaal. En werd Sturm
een verzamelaar van brieven, handschriften en
foto's van de dominee. In 1994 publiceerde hij
de levensbeschrijving van de predikant onder
de titel 'Hij is getrouw'.
„Als je als amateur zo'n boek in eigen handen
hebt, dan is dat best iets bijzonders", zegt
Sturm. Toen vanuit de kerkenraad in 1999 het
idee werd geopperd de geschiedenis van de pas
gesloopte kerk in de Middelburgse Segeers-
straat in boekvorm te vangen, kwam Sturm in
de redactiecommissie terecht. Zoals dat vaak
gaat bleef er na al het aanvankelijke enthousi
asme één over, die de koe daadwerkelijk bij de
horens vatte.
Dat was Middelburger Wim Sturm (1963),
werkzaam als docent economie op het Hoorn-
beeck College in Goes. „Het werd een eenzaam
avontuur", zegt hij. Maar in 2008 kon hij het
eerste deel van de geschiedenis publiceren: 'De
burg gebouwd', over de periode van de Hervor
ming in 1517 tot 1918. Nu, dus negen jaar later, is
deel twee in een hardcover beschikbaar: 'De
burg gedragen', facetten uit de geschiedenis
van de Gereformeerde Gemeente in de periode
1918-1951.
Het tweede deel draait in hoofdzaak om de
Segeersstraatkerk van de bevindelijk gerefor
meerden. Sturm noemt het een locatie, bela
den met historie. In 1566 werd daar de eerste
hagenpreek binnen de stad gehouden. De on
dertekening van het landelijke kerkverband
van de Gereformeerde Gemeenten in 1907
vond plaats in de Middelburgse kerk. Ook de
oprichting van de Staatkundig Gereformeerde
Partij (SGP) op 24 april 1918 is verbonden aan
de Segeersstraat.
De schrijver betreurt de sloop van het kerk
gebouw, na de verhuizing naar de nieuwe Ter
Hoogekerk in 1998. De kosterswoning in de Se
geersstraat is gebleven, daarin is nu een restau
rant gevestigd.
En dat terwijl de kerk in de verwoestende
Het boek past volledig in de
stroom publicaties ter ge
legenheid van de herden
king van de watersnood van
1953. Jeugdboekenschrijver Peter
Smit richt zich met zijn bundel
'Dijkwerkers en darinkdelvers,
de strijd van Nederland tegen
het water' op een jong publiek
(9+)-
Het boek begint in de 13e
eeuw, met de vriendschap tus
sen een bierbrouwer uit Zeeland
en een Noord-Hollandse dijk
graaf. Door de eeuwen heen blij
ken hun nakomelingen steeds
betrokken bij de aanleg van
grote waterwerken in Holland.
Met de watersnood 65 jaar gele
den en de deltawerken wordt het
boek afgesloten. Daarmee keert
de schrijver terug in Zeeland.
We lezen
over de
dijkdoor
braak bij
Burgh. En
over de
succesvolle
stadsbrand van mei 1940 wonderlijk gespaard
was gebleven. Van 1856 tot 1898 had de Gerefor
meerde Gemeente een eerste kerk in een mo
numentaal pand aan de Lange Delft. In 1898
werd daarin de Provinciale Bibliotheek geves
tigd, terwijl in de tuin van de bieb een nieuw
kerkgebouw verrees. Op die 'vreselijke vrijdag'
17 mei 1940 ging de bieb in vlammen op, het
slechts enkele meters verderop gelegen kerkge
bouw bleef onbeschadigd. Pagina 160: „Nee,
niet de middelen, niet de mens, maar God
spaarde het kerkgebouw in de Segeersstraat op
wonderlijke wijze! Hij hield Zijn hand over de
burg."
Vele brieven, foto's en fragmenten van dag
boeken zijn in het boek opgenomen. Sturm:
„Het persoonlijk geloofsleven van de mensen
tekenen, dat geeft de meerwaarde aan dit
boek." Er staat een derde deel gepland, over de
geschiedenis tot en met de recente jaren in de
Ter Hoogekerk aan de Willem Teellinckstraat
in Middelburg.
Zondag 4 maart is Jill
Schirnhofer te gast in
boekhandel de Drvkkery
in Middelburg. Ze komt voor een
handtekeningen- en fotosessie
tussen 13.30 en 16.00 uur. Jill is als
illustrator, schrijver en program
mamaker populair op social me
dia en televisie. Onlangs ver
scheen 'Elvy's eigen wereld - So
boho', het eerste deel in een
nieuwe serie, geschreven en geïl
lustreerd door Jill.
Van het eerste boek 'Tekenen
met Jill' zijn 45.000 exemplaren
verkocht. Nadien schreef en cre
ëerde ze onder meer de boeken
'Jills modemeisjes' en 'Het Grote
Jill-doeboek'.
Het programma 'Jill' heeft
meer dan 102.000 volgers op In-
stagram en op haar Youtube-ka-
naal heeft ze meer dan 35 miljoen
views. Ook presenteert ze voor
AvroTros een programma op
Zapp waarin ze knutselideeën,
recepten en tekentips deelt.
protesten
tegen de
volledige
afsluiting
van de
Oosterschelde. 'Hoe langharige
jongeren Rijkswaterstaat dwon
gen om een wonder te verrich
ten', luidt de ondertitel van het
laatste hoofdstuk. Fred Marschall
verzorgde de illustraties, John
Rabou tekende de kaarten. Het
boek is een uitgave van 'Scala
leuker leren Groningen', telt 184
pagina's en kost 15,95 euro.
maandag 26 februari 2018
DEZE STEEN IS ONTHULD DOOR DS. JJ.TANIS OP r AUCÜSTUS m
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
God spaarde de kerk
Mario Molegraaf
Lucy Verbart
Jan van Damme
Wim Sturm in de Ter Hoogekerk in Middelburg bij het raam, afkomstig uit de gesloopte
kerk in de Segeersstraat. fotos dirk-jan gjeltema
Bewaard gebleven gevel
steen uit de Segeersstraat
kerk, die is opgesteld in de
Ter Hoogekerk in Middelburg.
W.M. Sturm: Gods hand over de
burg, deel 21918-1951, de burg
gedragen - Uitgave van de Ker
kenraad Gereformeerde Ge
meente Middelburg-Centrum,
hard cover, 384 pagina's, 22,50
euro (exclusief verzendkosten).
