'Jazeker, ik zal jullie altijd blijven bevechten' JAAR VAN VERZEI 11 In Oisterwijk voelt Boy zich niet meer veilig. Hij vertrekt naar Den Haag en sluit zich aan bij de plaatse lijke Knokploeg. Ze worden voor een opdracht overgeplaatst naar Rotterdam. Boy schuilt in een stu dentenhuis aan de Mathenesserlaan, vlakbij het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst (SD). De Duitsers zoeken hem vanwege de liquidatie van een NSB'er. Op zondag 5 november t944 be zoekt Boy de hoogmis in de kathe draal aan de Mathenesserlaan. Als hij na de dienst terugloopt naar zijn onderduikadres wordt hij door de Duitsers herkend. Ze overmeesteren hem, hij heeft geen tijd om zijn wa pen te pakken. Boy zit gevangen in het 'Oranje- hotel' in Scheveningen. De nazi's weten alles over zijn activiteiten. Ze doen een laatste aanbod: hij mag terug naar Aruba in ruil voor de namen van zijn verzetskame- raden. Geen haar op Boys hoofd die eraan denkt. „In het huis van mijn vader is geen plaats voor een verrader." Borstbeeld Boy aanvaardt zijn lot. Een dag later staat hij met twee andere verzets strijders voor het vuurpeloton op de Waalsdorpervlakte. „Hem ken nende uit het boek van mijn neef Verzet in Nederlands-lndië tegen Japan Ted Schouten, wist ik dat hij het zó weer zou doen: zich verzetten tegen onrecht, zo nodig tot de dood erop volgt", zegt zijn nicht Giselle. Ruim twee jaar na zijn dood wor den zijn stoffelijke resten opgegra ven. Boy wordt geïdentificeerd aan de hand van de kleding die hij de dag van zijn arrestatie droeg. Per schip wordt zijn lichaam naar Aruba overgebracht, waar hij met militaire eer wordt herbegraven. In 1984 krijgt hij postuum het Verzets- herdenkingskruis. Na de oorlog krijgen Boys ouders een brief van koningin Wilhelmina. Ze roemt de Arubaanse verzetsheld. 'Hij was een groot zoon van hen, die onder onze Nederlandse driekleur leefden en streden. Met trots zal ik zijn daden blijven herdenken.' Sinds 1949 staat er een wit mar meren borstbeeld van Boy Ecury op de boulevard van Oranjestad op Aruba. Op een plek die uitkijkt op de zee richting Nederland. „Die zee verbindt ons", zegt Giselle. „Onze voorouders hebben daar gestaan toen het beeld werd onthuld. Met al hun gedachten en verdriet." zaterdag 24 februari 2018 GO Na zijn vrijlating sluit hij zich aan bij het verzet. Hij wordt gearresteerd en overlijdt in concentratie kamp Dachau. Maduro- dam in Den Haag is naar hem vernoemd. De Surinaamse oogarts Leo Lashley (1903-1980) hielp tijdens de oorlog onderduikers. Als voorzit ter van de Rotterdamse artsenvereniging protes teert hij tegen de oprich ting van de nazistische Artsenkamer. Als een joodse vrouw moet beval len op haar onderduik adres in een kerk, is Lashley de enige arts die haar wil helpen. De baby wordt achter het kerkorgel geboren. Lashley over leefde de oorlog. De rol van de Surinaamse schrijver en nationalist Anton de Kom (1898- 1945) is ingewikkelder. Hij verzette zich in Suriname tegen het koloniale gezag (zijn vader was als slaaf geboren), werd naar Nederland gestuurd en belandde in de gevangenis. Tijdens de oorlog sluit De Kom zich aan bij het communistische verzet in Nederland. Hij wordt opge pakt en overlijdt in een concentratiekamp. Ruim twee jaar na zijn dood wordt Boy Ecury met militaire eer herbegraven op Aruba. Zijn borstbeeld staat op de boulevard van Oranjestad, fotoniod Dit portret van Boy Ecury is gebaseerd op interviews van Ted Schouten met betrokkenen en de Madurolezing die Giselle Ecury vorig jaar hield over haar oom. Terwijl Nederland zucht onder het juk van de Duitsers, vallen de Japanners begin 1942 de kolonie Nederlands-lndië binnen. Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) is niet opgewassen tegen de Japanse overmacht en capituleert binnen enkele maan den. Zo'n 120.000 (Indisch-) Ne derlandse militairen en burgers worden geïnterneerd in kampen voor krijgsgevangenen en burgers of moeten dwangarbeid verrichten. Dat geldt ook voor pro-Nederland- se bevolkingsgroepen als Moluk- kers, Menadonezen, Timorezen en Chinezen. De erbarmelijke omstandigheden en het wrede Japanse regime met lijfstraffen en executies bieden weinig ruimte voor verzet in de kampen. Het gebeurt wel op klei nere schaal: door protesten, sabo tage, diefstal of ongehoorzaam heid. Maar de straffen liegen er niet om. Zo worden Molukkers die weigeren over de Nederlandse vlag te lopen onthoofd. De groepen die trouw blijven aan Nederland vormen buiten de kam pen de kern van het georgani seerde verzet tegen de Japanse bezetters. Deze groepen hebben namen als 'Nederland Herrijst', 'Rode Zakdoek' of 'Victory'. Ze ver spreiden geallieerde radioberich ten, helpen gevangenen en onder duikers en werken niet voor de Japanners. In september 1944 worden vijftig Indische jongens opgepakt. Ze weigeren zich te registreren en een verklaring van loyaliteit aan Japan te tekenen. De Molukkers, die veel ervaring hebben in het KNIL, zijn actiever in het gewapend verzet. Ze verzame len informatie voor veiligheidsdien sten, plegen sabotage en voeren een guerillastrijd. Toch kan het ver zet in Nederlands-lndië geen harde 120LM (Indisch-) Nederlandse burgers en militairen worden tijdens WOU door de Japanners geïnterneerd in kampen of moeten dwangar beid verrichten. vuist maken, stelt historicus Bert Immerzeel in zijn boek over het Molukse verzet in de Tweede We reldoorlog. Het verzet is 'stuurloos' omdat communicatie met de niet- bezette gebieden onmogelijk is. Bovendien steunen de meeste In donesiërs de Japanners, omdat ze hun kans schoon zien zich te ont doen van de Nederlandse kolonisa tor. De kans op verraad is groot. Immerzeel: „Deze beperkingen en risico's maken dan ook dat de om vang van het verzet relatief gering is geweest. Mogelijk hebben niet meer dan enkele duizenden men sen bewust getracht afbreuk te doen aan de Japanse belangen." Batavia, Kamp Tjideng: uiteindelijk zaten er 10.500 vooral Neder landse vrouwen. Ze buigen in de richting van Japan, fotokitlv leiden

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2018 | | pagina 76