Helden uit de
West tijdens
de bezetting
10 JAAF
r-
'Als een joodse vrouw
moet bevallen op haar
onderduikadres in een
kerk, is Leo Lashley
de enige arts die haar
wil helpen'
Hij doet
mee aan
overvallen
op NSB-
kantoren
en steekt
Duitse
trucks in
brand
Suriname en Antillen
oy Ecury kreeg
van de Duitsers
de kans om aan
de dodencel te
ontsnappen. Hij
had een vrije af-
tocht kunnen
krijgen naar
Aruba, naar zijn
familie en vrienden, die hij al zeven
jaar niet had gezien. Maar hij wei
gerde zijn verzetskameraden te ver
raden. „Hij hield zijn kaken op el
kaar", vertelt zijn nicht Giselle Ecury.
Giselle (1953) heeft hem nooit
gekend. Ze doet het met familiever
halen. Dat geldt ook voor cineast Ted
Schouten (1955), neef van Boy. „Toen
ik op Aruba woonde, maakte ik een
documentaire. Ik vond een kist van
mijn grootouders met allerlei materi
aal, waaronder een brief van mijn opa
waarin hij hoopte 'dat ooit iemand
een boek over mijn zoon schrijft'."
Schouten schreef een boek over
zijn oom, dat later werd verfilmd. Het
is het verhaal van een eigenzinnige
Antilliaanse jongen, die wilde strij
den voor anderen. Giselle: „Een jon
gen in de bloei van zijn leven, met
dromen en wensen, met een lange
toekomst voor zich."
Segundo Jorge Adelberto ('Boy')
Ecury wordt op 23 april 1922 geboren
op Aruba. Hij is het middelste kind in
een welgesteld gezin met dertien
kinderen. Zijn moeder is Nederlands,
zijn vader Arubaans.
Boy is al van jongs af aan een rebel.
Zijn ouders halen hem van de frater
school op Aruba en sturen hem, sa
men met een broer en zus, in 1937
naar Nederland voor een opleiding.
Hij haalt zijn handelsdiploma bij de
broeders van het Instituut Saint-
Louis in Oudenbosch.
Opstand
In het blanke Nederland krijgt de
donkere Arubaan te maken met dis
criminatie. „In het algemeen waren
de mensen wel aardig", vertelt zijn
broer Nicky Ecury. „Ze vroegen ons
allerlei dingen over Aruba, maar
soms werden wij geconfronteerd met
mensen die ons bleven bekijken of
ons uitscholden voor neger. Daar
hadden wij het wel moeilijk mee."
Als de Tweede Wereldoorlog uit
breekt, verandert alles. Boy ziet in de
meidagen van 1940 de puinhopen
van het platgebombardeerde cen
trum van Rotterdam, ruikt de geur
van verbrand mensenvlees. Hij ziet
de gevolgen van de schaarste, ellende,
overheersing, discriminatie en het
geweld. Hij komt in opstand tegen de
Duitse bezetters.
„Boy was een jongeman met een
geweldig gevoel voor rechtvaardig
heid", zegt zijn studievriend Tirso
Sprockel, bij wie hij geregeld schuil-
de. „Ik dacht dat hij voelde dat hij ook
iets moest doen tegen de bezetter.
Dat hij in opstand moest komen
tegen het onrecht dat anderen werd
aangedaan. Het was een totale
bereidheid voor vrijheid te vechten.
Niet alleen zijn eigen vrijheid, maar
de vrijheid van anderen."
Boy sluit zich met een andere
vriend aan bij een verzetsgroep. Ze
brengen Duitse troepenverplaatsin
gen in beeld en saboteren vracht
auto's die met kleding en laarzen uit
Tilburgse fabrieken naar Duitsland
rijden.
Als zijn beste vriend, de Curagaose
verzetsstrijder Luis de Lannoy, wordt
opgepakt, doet hij tweemaal vergeefs
een bevrijdingspoging. Hij sluit zich
aan bij de Oisterwijkse Raad van
Verzet, onder leiding van Bim van
der Klei. Hij helpt geallieerde piloten
ontsnappen, doet mee aan overvallen
op NSB-kantoren en steekt Duitse
vrachtauto's in brand met zelf
gemaakte fosforbommen.
Boy, een gespierde atleet, is een
man van actie. Hij is zo fanatiek dat
de leiders van de verzetsgroep hem
soms moeten afremmen. „Ik was zeer
op hem gesteld en had hem graag in
de groep", vertelt Van der Klei later.
„Hij was echter zeer onrustig en zo
ondernemend dat ik slechts met
moeite aan zijn verzoek om opdrach
ten kon voldoen."
In Oisterwijk heeft hij een eigen straat en in
Oranjestad een standbeeld. De Arubaanse
verzetsstrijder Boy Ecury (1922-1944) werd in
Nederland gediscrimineerd. Maar zijn rechtvaardigheids
gevoel was zo sterk dat hij in de Tweede Wereldoorlog
zijn leven gaf voor de vrijheid van de Nederlanders.
zaterdag 24 februari 2018
GO
De laatste tijd is er in
musea en bij herdenkin
gen van de Tweede We
reldoorlog steeds meer
aandacht voor de rol van
Antillianen en Surinamers
in het verzet. De bekend
ste is George Maduro
(1916-1945), geboren op
Curagao en student in
Nederland bij het uitbre
ken van de oorlog. Tij
dens de meidagen van
1940 is hij reserveofficier
bij de Huzaren. Onder zijn
leiding wordt Villa Leeu-
wenbergh bij Leidschen-
dam op de Duitsers ver
overd. Na de capitulatie
zit hij een tijdje gevangen.
Segundo Jorge
Adelberto 'Boy' Ecury
met zijn ouders en
zijn twaalf broers en
zusters.
FOTO FAMILIEARCHIEF
Boy, een jongeman
met een geweldig
gevoel voor recht
vaardigheid, is een
man van actie.
FOTO NIOD
'In het huis van
mijn vader is
geen plaats voor
een verrader
Tekst Tonny van der Mee Foto's Beeldbank W02, NIOD
