9
Ontoelaatbaar gedrag
Schokkende feiten
Slachtoffers schetsen
een complex beeld.
Van E. was behandelaar,
geestelijk leider én
werkgever. Hij werd op
handen gedragen
Snikkend verhaal
W
Dode 2 (Jedidja)
Dode 1 (Jedidja)
delaar, geestelijk leider, kerkelijk voorganger én
werkgever. Hij werd op handen gedragen, maar
zijn charisma had een andere kant. Achter gesloten
deuren schond hij hun lichamelijke integriteit."
Wegvluchten is niet alleen omwille van emotio
nele afhankelijkheid en psychische gesteldheid
moeilijk: het is ook een geldkwestie. Patiënten zijn
bij de zorgboerderij ingetrokken. Ze krijgen zorg-
geld en hebben een dak boven het hoofd, zolang ze
hun geld aan zorg op de Neshoeve besteden. Om het
helemaal dicht te timmeren heeft Van E. nog een
trucje: patiënten worden personeel. Al is het
maar in de huishouding: ze zijn in dienst. Later,
in de rechtbank, is dat Van E.'s verdediging.
Seks met een collega is toch niet strafbaar?
Het duurt tot 2002 voordat een voormalig
Neshoeve-bewoonster als eerste aangifte doet
van seksueel misbruik. Vier vrouwen volgen.
Een van hen zegt te zijn verkracht. Tot drie
keer toe wordt Van E. aangehouden, maar
steeds wordt hij dezelfde dag vrijgelaten. „Het
zijn leugens."
Pas in 2004 geeft hij in de rechtbank toe dat
hij de vrouwen inderdaad aanraakte. Logisch,
het was onderdeel van de therapie: „Knuffels
horen er nu eenmaal bij." Maar de vijf dames
die aangifte hebben gedaan, hebben elkaar
beïnvloed, betoogt zijn advocate.
Het onderzoek naar de aanklachten neemt
jaren in beslag. Van E., die intussen gewoon
doorwerkt, wordt in 2006 vrijgesproken.
Gebrek aan bewijs. 'Vroeg of laat is een rech
ter het met ons eens...' verzucht een slacht
offer in het Rotterdams Dagblad. Justitie gaat
in hoger beroep. Maar ook in 2008 volgt
vrijspraak.
Vijfjaar later barst in de Neshoeve de
bom. Van E. moet weg. 'Ontoelaatbaar ge
drag', luidt de verklaring. De Neshoeve laat
aan het Reformatorisch Dagblad weten te
vermoeden dat Van E. lijdt aan een narcis
tische persoonlijkheidsstoornis.
Opnieuw laat Van E. zich niet ontmoedi
gen. In Meerkerk richt hij Stichting Hoeve
Jedidja op. In dit 'christelijke centrum voor
vitalisering' - met een dependance in
Hoogblokland, wordt weer zorg verleend.
Wederom aan vooral vrouwen met psy
chische klachten die - wrang genoeg -
veiligheid en hulp zoeken na seksueel
misbruik of andere trauma's. Hier zijn ze
veilig, beloven ze bij Jedidja. Net als bij de
Neshoeve zijn persoonsgebonden bud
getten de inkomstenbron. Wie er zorg
krijgt, wordt - alweer - geadviseerd met
een maar in te trekken.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg
neemt er in 2013 een kijkje. Jedidja-thera-
peuten blijken onvoldoende opgeleid. Er
is geen keurmerk en geen gedragscode.
Tussen juli 2013 en mei 2014 haalt een
van de medewerkers snel een mbo-di-
ploma. Ook worden er in allerijl gedrags
codes en opleidingsplannen opgesteld.
Prompt voldoet Jedidja aan de 'minimale
kwaliteitseisen'. De inspectie is akkoord
en wenst de christelijke woongroep in
mei 2014 veel succes.
Dat najaar doen twee vrouwen aan
gifte. Wéér seksueel misbruik. Het on
derzoek neemt maanden in beslag: pas in
juli 2015 wordt Van E. aangehouden. Een derde aan
gifte volgt. De gemeenten in de regio draaien daarop
de geldkraan dicht. Wie zorg nodig heeft, mag zijn
toegewezen budget niet meer aan Jedidja uitgeven.
Van E. zit in voorlopige hechtenis als de aangiften
oplopen tot vijf. Medewerkster Linda den H. en
Van E.'s echtgenote Dineke houden de stichting
intussen draaiende.
Getuigen worden uitgebreid gehoord. Ook Mar-
Op 23 september 2016 krijgt van E. twee jaar cel en
een jaar voorwaardelijk. Lager dan de geëiste tien
jaar, want verkrachting is niet bewezen. Justitie gaat
in hoger beroep. Dat hoger beroep loopt nog steeds.
Nog vóór van E. zijn straf heeft uitgezeten, volgt
begin 2017 weer een aangifte. Door de nabestaan
den van Thirza (29). De vrouw, die zelfmoord
pleegde in november 2016, zou door hem zijn mis
bruikt. Familieleden stellen dat Van E., zelfs van
achter de tralies, invloed had op haar gemoedstoe
stand. Dat is niet helemaal uit de lucht gegrepen:
Vanuit voorlopige hechtenis schreef hij mailtjes en
kaarten naar zijn patiënten. Ook liet hij zijn vrouw
brieven verspreiden.
Toch wordt Van E. niet vervolgd voor de dood van
Thirza, alleen voor misbruik. Als hij in november
2017 weer voor de rechter verschijnt, betoogt zijn
advocaat dat Thirza, die bij leven nog als getuige
verklaard heeft dat ze door Van E. misbruikt is,
beïnvloed is door de media. „De vrouwen die
mij beschuldigen, belaagden mij met seksualiteit",
zegt Aaldert van E. huilend. Ook vertelt hij voor
het eerst dat hij zelf misbruikt is, als kind. De
rechter hoort zijn snikkende verhaal aan en zegt:
„U mag naar huis". Onder voorwaarden. Van E.
moet dinsdag weer voor de rechtbank verschijnen
om zich te verantwoorden voor het misbruiken
van Thirza.
Inmiddels lijkt de zelfmoord van Thirza toch
geen zelfmoord te zijn. Haar moeder en tevens
Jedidja-medewerker Linda den H. zitten nu vast
op verdenking van de moord op haar dochters in
2012 (Joëlle) en 2016 (Thirza). Ook haar man Leo -
niet de biologische vader van de twee overleden
vrouwen - is verdachte.
Justitie onderzoekt daarnaast nog twee zelf
moorden uit de Jedidja-tijd.
jos H., die penningmeester is. Zij geeft toe dat ze
trio's had met Aaldert van E. en een patiënte. Maar
dat was, blijft ze net als Van E. herhalen, van alle
kanten vrijwillig. Zij wordt momenteel vervolgd.
Van E.'s psychische gesteldheid wordt in het Pie-
ter Baan Centrum onderzocht. Van E. irriteert de
onderzoekers door hen stelselmatig als collega's
aan te spreken. Uit interesse voor hun werk, zegt
hij daarover in de rechtbank. „Ik ben zelf toch ook
hulpverlener?"
Meer schokkende feiten komen boven. „Juist de
meest kwetsbare cliënten werden in dienst geno
men", zo verklaart een huisarts die Neshoeve-be
woonsters behandelde. En een andere getuige ver
klaart: „Zelfs als ze erkennen dat het vrijwillige
seks is: die vrouwen zijn beschadigd."
zaterdag 17 februari 2018
GO
Jaren '90 -'00 Neshoeve
(vrijspraak 2006)
Jaren '80 Nehemia
Pl-TiST -tC*
-#■
2013-2015 Hoeve Jedidja
(veroordeeld 2016)
Marjos H.penningmeester
(verdacht van misbruik)
Echtgenoot Leo
(verdacht van moord)
sn H., secretaris
acht van moord)
Dochter Joëlle (t 2012 moord?)
(Woonde nooit in Jedidja of Neshoeve)
A Kerkelijk thera
peut Aaldert van E.
kon jarenlang zijn
gang gaan. foto ad
tl
- Officier van justitie in 2016
Van E. in
de rechtbank
tijdens de
rechtszaak in
2016. Hij
kreeg toen
twee jaar cel
en één jaar
voorwaarde
lijk.
FOTO PETRA URBAN