De Zeeuwse taele verwatert, jongeren trekken
weg en butendiekers strijken hier neer. De
provincie verandert, maar tegelijkertijd lijkt het
Zeeuwse sentiment sterker dan ooit. Vandaag
deel 12 en tevens het laatste deel van de serie
'100% Zeeuw': hoe Zeeuws of hoe Vlaams is
Zeeuws-Vlaanderen?
12 WEE
100% ZEEUW ZEEUWS-VLAANDEREN
nadeel heft het voordeel op
De buule slaot
de butse - Het
gië gevoegd moeten worden. De
Belgen zijn anders, ze praten in
omwegen. Hier gaan mensen recht
op hun doel af. Ik heb vroeger in
een sleutelbar in Hulst gewerkt.
Daar had ik het gevoel dat de Bel
gen op me neerkeken."
Van Hulst
Hulst, het is donderdag, dus vers
markt. Met groente en fruit, kaas
en vis en een poelier voor het stad
huis. Op het terras van restaurant
Het Bonte Hert lijkt het voorjaar al
in aantocht. Binnen neemt eige
naar Laurent Huisman achter de
toog de bestellingen in ontvangst.
Een wit wijntje, thee, cappuccino.
Hij kan praten tussen het bedie
nen van het koffieapparaat en het
openschroeven van de flessen
door. Huisman is geboren en geto
gen 'op' Perkpolder. Sinds 2006
mag hij zich eigenaar noemen van
het restaurant in Hulst. „Zeker de
helft van de klanten bestaat uit
Vlamingen", weet hij zeker. „Maar
dat is geen reden voor een annexa-
huidige huizenprijzen, komen
ze. Ik heb daar zelf op school ge
zeten. Dat zal straks voor ieder
een hier gelden. De middelbare
school in Oostburg zal het
niet volhouden. Van hier kun
nen we makkelijk naar Malde-
gem." De deur van de winkel
gaat op slot voor de middag
pauze. We rijden nog even over
de Scheidingstraat, die de grens
over loopt. De scheiding is duide
lijk: aan de Nederlandse kant de
typische, beetje schrale naoorlogse
bouw die je wel meer ziet in West-
Zeeuws-Vlaanderen, aan de Belgi
sche kant grote, nieuwe villa's op
krap ogende percelen.
Tot Hontenisse
We naderen Kloosterzande - on
derdeel van de opgeheven ge
meente Hontenisse - via de oude
weg door Terhole en Kuitaart. Net
alsof hier nog elk half uur vanuit
Perkpolder een volle veerbootla
ding auto's doorheen dendert.
Voor brood- en banketbakkerij
Goossen aan de Groenendijk in
Kloosterzande is een aangename
parkeergelegenheid. Vlakbij de
Martinuskerk. Het is middag. Er
zijn nog klanten, voor een halfje
bruin en drie gebakjes. Natasja
Bracke werkt al 25 jaar in de win
kel. Ze is geboren in Hulst. Het
klinkt heel stellig, als ze zegt:
„Nee, ik heb nooit overwogen om
naar België te verhuizen. Als je er
zo naar vraagt, dan voel ik me een
nuchtere Zeeuwse: geen poespas,
lekker gewoon." Drie jaar geleden
verhuisde ze naar Vlissingen, voor
een nieuwe relatie en voor de kin
deren, die aan de 'overkant' mak
kelijker op school konden. Haar
werk bij de bakker in Klooster
zande hield ze aan. Over Zeeuws-
Vlaanderen zegt ze: „Het is hier
wel een vergeten gebiedje. Maar
het is ook dorps, knus: ons kent
ons. Voor mij zou het niet bij Bel-
Voorafgaand aan de
tournee in
Zeeuws-Vlaande
ren hadden we al
wat kabaal ge
maakt in de krant en op de
website. Dat leverde onder
meer een reactie op van Giel
de Pooter uit Axel. Hij
voorzag een heilloze missie.
„Want", zo mailde hij, „maak con
tact met de bewoners van Koe
wacht, Hoek, Kloosterzande, Ter-
neuzen, Biervliet, Eede, Axel-stad
of Axel-buiten, Cadzand of Sluis,
Boerenhol of Boerengat, Slikplaat
of De Kwakkel, Hulterse Sassing
(Luntershoek) of Axelse Sassing,
Sinte Pier of de Drie Gezusters-
dijk, Westdorpe of de Kouter
(Nieuwnamen), Emmadorp of de
Zwarte Polder, Turkeye of Poonha
ven, en je zal tot de conclusie ko
men dat de culturele, religieuze en
politieke verschillen zodanig groot
zijn dat je zoektocht naar een
grootse gemene deler een bij voor
baat onbegonnen zaak is. Je hebt
een bevolking die is samengesteld
uit Hugenoten, Salzburgers, Wal-
cherse boeren, Vlaamse vluchte
lingen. Vandaar dat de Zeeuws-
Vlaamse afscheidingsbeweging
nooit van de grond is gekomen."
We lieten ons niet uit het veld
slaan en gingen toch op pad. Naar
d'Ee en Hontenisse, naar Hulst en
Cadzand-dorp, om dan toch in elk
U geval het Zeeuws-
Vlaamse volkslied te
kunnen zingen.
Van d'Ee
Drogisterij De Schaar is gesitueerd
op de hoek van de Brieversstraat
en de Nieuwstraat in Eede. Dat is
centraal in het dorp, de kerk ligt
om de hoek. We stappen de win
kel binnen tegen het middaguur.
De drogisterijartikelen zijn ach
terin te vinden. Voorin tref je on
der andere onderbroeken, tijd
schriften, nachtponnen, elastiek
en Belgisch brood. De drogisterij is
de enig overgebleven winkel in
Eede. Achter de toog is de eigena
resse in de weer. Ze is geblesseerd,
ze loopt op krukken. De tongval is
zwaar Vlaams. „Nee, ik zeg mijn
naam niet", zegt ze, „de mensen
hier kennen me wel." Of ze zich
Zeeuws voelt? „Nee, zeker niet. En
de mensen hier in het dorp ook
niet. Zo'n 75 procent komt nu al
uit Vlaanderen. Zeker nu, met de
zaterdag 17 februari 2018
GO
Die grens,
die bestaat
nog echt
Jan van Damme
Mario Leurgans, bakker
in Cadzand, ziet samenvoe
ging met België niet zitten.
In de enige winkel van
Eede staat een Vlaamse.
H
De tevredenheid van Zeeu
wen over hun dorp of wijk
als woonplaats is de afgelo
pen jaren sterk toegenomen,
blijkt uit de Staat van Zee
land, die ZB Planbureau on
langs publiceerde. Dat geldt
het sterkst voor de ge
meente Kapelle, waar ruim
89 procent content is. On
deraan staat de gemeente
Terneuzen, maar ook daar is
nog altijd 79 procent van de
inwoners tevreden.
Deze krant onderzoekt in de
serie '100% Zeeuw' het Zeeland-
gevoel, dat volop leeft en breed
wordt uitgedragen. Vandaag de
laatste aflevering: 'Hoe Zeeuws
of hoe Vlaams is Zeeuws-Vlaan
deren?'